ΥΠΟΥΡΓΕΙΟN ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ                 
ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 21 Φεβρουαρίου 2008

Εναρκτήρια ομιλία του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη στο διεθνές συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP)

«Σε μια ενιαία, ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, που χαρακτηρίζεται από διαρκή κινητικότητα και συνεχή επαναπροσδιορισμό των επαγγελματικών τάσεων και των κοινωνικών αναγκών, η ολοκληρωμένη και ρεαλιστική παιδεία των νέων της Ευρώπης αποτελεί κεντρικό στόχο των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων. Οι δύο αυτοί ποιοτικοί χαρακτηρισμοί, «ολοκληρωμένη» και «ρεαλιστική», καλύπτουν αντιστοίχως δύο καίριες πτυχές της εκπαιδευτικής διαδικασίας, την πολύπλευρη και σφαιρική παροχή γνώσεων, με έμφαση στην αξιακή, ηθική και πολιτική διάπλαση του ανθρώπινου χαρακτήρα, και τη σύμμετρη προς τις ανάγκες της αγοράς εργασίας επαγγελματική κατάρτιση, οι οποίες με τη σειρά τους εγγυώνται την καλύτερη ανταπόκριση της εκπαίδευσης στις απαιτήσεις του ευρύτερου κοινωνικού και εργασιακού περιβάλλοντος, που έχει διαμορφωθεί παγκοσμίως.  
Η διεθνοποίηση της οικονομίας, η αλματώδης εξέλιξη των νέων τεχνολογιών και οι θεαματικές επιπτώσεις τους στην απασχόληση και στις μεθόδους παραγωγής και διάθεσης των αγαθών, επηρεάζουν καθοριστικά, τόσο την εξέλιξη των επαγγελματικών δραστηριοτήτων, όσο και την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση, με αποτέλεσμα να είναι επιβεβλημένη η επιχειρηματική και παραγωγική ευελιξία, τόσο των εργαζομένων όσο και των ίδιων των επιχειρήσεων.
Βασικό ζητούμενο τόσο σε επίπεδο πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε επίπεδο κρατών-μελών, από το οποίο εξαρτώνται εν πολλοίς οι αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, είναι η μεσοπρόθεσμη εξίσωση ή εξομάλυνση των ανακολουθιών μεταξύ ζήτησης και προσφοράς επαγγελματικών δεξιοτήτων, που ενδέχεται να προκύψουν από τη διεύρυνση των εργασιακών σχέσεων πέραν των εθνικών δεδομένων.
Ως απόρροια όλων αυτών των εξελίξεων, είναι επόμενο να καθίσταται ολοένα και πιο σύνθετος ο αρχικός επαγγελματικός προσανατολισμός των ατόμων και να δημιουργούνται συνθήκες, οι οποίες επιβάλλουν συνεχείς επαναπροσανατολισμούς κατά τη διάρκεια της ζωής των εργαζομένων, με βασικές παραμέτρους: 
- την έγκυρη και αξιόπιστη πληροφόρηση για τις σπουδές και τα επαγγέλματα.
- την ενημέρωση για τις εξελίξεις στην οικονομία, την παραγωγή και την αγορά εργασίας.
- την ενδεδειγμένη επαγγελματική διαπαιδαγώγηση και την καταπολέμηση των κοινωνικο-επαγγελματικών στερεοτύπων.
- τη συμβουλευτική υποστήριξη των νέων σε όλες τις κρίσιμες φάσεις λήψης αποφάσεων, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της αρχικής τους εκπαιδευτικής πορείας, αλλά και μετά την είσοδό τους στην αγορά εργασίας, προκειμένου να αποκτήσουν αυτογνωσία ως προς τις ιδιαιτερότητες, τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα τους και να καταστούν ικανοί να παίρνουν οι ίδιοι υπεύθυνες αποφάσεις.

To Yπ.Ε.Π.Θ., ως εθνικός φορέας υλοποίησης της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής, πάντοτε σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εγχώριας εκπαιδευτικής παραδόσεως, τοποθετεί το όλο ζήτημα της εξασφάλισης στους νέους μας των απαιτούμενων επαγγελματικών δεξιοτήτων εντός του ευρύτερου πλαισίου της διασύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και της ισόρροπης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης όλων των Περιφερειών της χώρας. Οι βασικές συνιστώσες του συγκεκριμένου σκεπτικού αντανακλώνται στο τετράπτυχο  «ανάπτυξη -  ανταγωνιστικότητα – εκπαίδευση - απασχόληση», που αποτελεί και την αρχή που εμπνέει την αναπτυξιακή στρατηγική της περιόδου 2007-2013, για την προώθηση της Κοινωνίας της Γνώσης και της Καινοτομίας. Ήδη βρίσκεται στο στάδιο της υλοποίησης η τέταρτη προγραμματική περίοδος για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης. Το έτος 2008 είναι το κομβικό χρονικό σημείο, όπου συναντώνται η Γ’ Προγραμματική περίοδος, με προθεσμία ολοκλήρωσης την 31/12/2008, και η έναρξη εφαρμογής της Δ’ Προγραμματικής Περιόδου, που προβλέπεται ότι θα είναι και η τελευταία από πλευράς κοινοτικής συγχρηματοδότησης, δεδομένου ότι ήδη πέντε Περιφέρειες της χώρας βρίσκονται στην έξοδο από τη σύγκλιση ή εισέρχονται σταδιακά στις ανεπτυγμένες περιφέρειες. Οι στρατηγικές κατευθύνσεις και επιλογές, που έχουν διαμορφωθεί στο πλαίσιο του συγκεκριμένου αναπτυξιακού προτύπου, όπως αυτό σκιαγραφείται στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013, συγκλίνουν στην ακόλουθη επιμέρους στοχοθεσία: 

• τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα.
• τη διεύρυνση και την ποιοτική αναβάθμιση των συστημάτων και των υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
• την ενίσχυση της σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.
• την επέκταση της διά βίου εκπαίδευσης, τη διευκόλυνση της πρόσβασης και τη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού στην εκπαίδευση.
• την επιτάχυνση της μετάβασης στην κοινωνία και την οικονομία της γνώσης, με την ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας και την αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας.
Οι σχετικές επενδύσεις για την εκπαίδευση στο πλαίσιο του Εθνικού αυτού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς ανέρχονται σε 3,3 δις. ευρώ δημόσιας δαπάνης (μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Bίου Μάθηση» και των ΠΕΠ περιόδου 2007-2013). Επιδίωξή μας είναι να επενδύσουμε στην ανάπτυξη του ανθρωπίνου κεφαλαίου, με δυνατότητες για συνεχή βελτίωση των προσόντων και των επαγγελματικών δεξιοτήτων των νέων.
Προς αυτή την κατεύθυνση συντείνουν και οι σχετικές με την παροχή εξειδικευμένων και σύγχρονων επαγγελματικών δεξιοτήτων δράσεις και πρωτοβουλίες, που προωθούν οι διάφοροι εποπτευόμενοι φορείς του ΥΠ.Ε.Π.Θ.: τα προγράμματα επαγγελματικού προσανατολισμού, τα προγράμματα πρακτικής άσκησης και τα προγράμματα ανάπτυξης ατομικών δεξιοτήτων, στόχο έχουν τη σύνδεση της εκπαίδευσης (δευτεροβάθμιας, τεχνικής, αρχικής επαγγελματικής και ανώτατης) με την αγορά εργασίας και τη βελτίωση των πιθανοτήτων μετέπειτα εύρεσης ικανοποιητικής απασχόλησης. Προτεραιότητα της  εκπαιδευτικής μας πολιτικής είναι να αναπτύξουμε εκείνες τις γνώσεις και τις δεξιότητες των νέων, που προωθούν τη νεανική επιχειρηματικότητα και αυξάνουν την προσαρμοστικότητά τους στις εξελίξεις της διεθνοποιημένης αγοράς εργασίας. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που υποστηρίζονται από το ΥΠ.Ε.Π.Θ., καλλιεργούν την καινοτόμο επιχειρηματική σκέψη και δράση, προωθώντας την ανίχνευση ταλέντων και την κινητοποίηση δημιουργικών δυνατοτήτων, έτσι ώστε όσοι αποφοιτούν από αυτά να είναι σε θέση να συμβάλουν, ως εργαζόμενοι, στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας των φορέων, που θα τους προσλάβουν,  ή να ξεκινήσουν την δική τους δουλειά (αυτοαπασχόληση). Για την κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών, μέσω του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ, προβλέπονται δραστηριότητες, που αφορούν σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού μας συστήματος και που εμπλουτίζουν, ενισχύουν και διευρύνουν σε νέα πεδία τη διάσταση της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση.
Προς αυτή την κατεύθυνση, σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δημιουργήθηκαν και λειτουργούν Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ), Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑΣΕΠ), καθώς και Δίκτυα Επαγγελματικού Προσανατολισμού, που υλοποιούν δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού, επιχειρηματικότητας, προγράμματα για ειδικές κοινωνικές ομάδες και ημέρες σταδιοδρομίας.
Επίσης στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση, χρηματοδοτούνται θερινά σχολεία επιχειρηματικότητας για μαθητές ΤΕΕ-ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ, καθώς και η δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων, με προσομοιωμένες συνθήκες εργασιακού περιβάλλοντος.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, υλοποιούνται προγράμματα επιχειρηματικότητας σε όλα σχεδόν τα Ιδρύματα Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, τα οποία συμπληρώνοντα με την ενσωμάτωση δραστηριοτήτων, όπως τα Projects, τα βραβεία επιχειρηματικότητας, οι εκθέσεις και οι διαγωνισμοί για την επιλογή καινοτόμων ιδεών και επιχειρηματικών σχεδίων, ακόμη και σε εθνικό επίπεδο μεταξύ ομάδων φοιτητών.
Για την ανάπτυξη του θεσμού, ουσιαστικός είναι και ο ρόλος των Γραφείων Διασύνδεσης, τα οποία ενισχύονται κατάλληλα για την τόνωση των σχέσεων των Ιδρυμάτων με την τοπική οικονομία και τη σύνδεση μεταξύ των δομών της ανώτατης εκπαίδευσης και της παραγωγής, καθώς και της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, με την ίδρυση και λειτουργία θυρίδων επιχειρηματικότητας. Στόχος μας είναι το 2008 να έχει αναπτυχθεί αντίστοιχο δίκτυο γραφείων Νέας Γενιάς σε όλη τη χώρα, που θα επιδιώξουν να προωθήσουν και να αναδείξουν ζητήματα νεανικής επιχειρηματικότητας, καθώς και ένταξης των νέων στην αγορά εργασίας.
Τέλος, και στον τομέα της Διά βίου εκπαίδευσης, δομές όπως τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, τα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων και τα Κέντρα Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης Ενηλίκων εξ Αποστάσεως, συγκροτούν ένα ολοκληρωμένο δίκτυο σχετικών υπηρεσιών, που δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από το επίπεδο της τυπικής του εκπαίδευσης, την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση, την καταγωγή, το θρήσκευμα ή τον τόπο διαμονής του, να έχει την ευκαιρία σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του, να αποκτά σύγχρονες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, ή να αναβαθμίζει τις υπάρχουσες.

Κυρίες και κύριοι,
η κυβέρνηση επενδύει στους νέους ανθρώπους και δεν νοείται επένδυση στη Νέα Γενιά, που να μην έχει ως επίκεντρο τον χώρο της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση συνδέεται άμεσα με την οικονομία, την κοινωνία και την Εθνική Πολιτική, άρα συνδέεται με τη δυναμική και την προοπτική της πατρίδας μας. Βασική προϋπόθεση, όμως, για την ανταποδοτική διαχείριση των οικονομικών πόρων και τον ορθολογικό σχεδιασμό τόσο των εθνικών, όσο και των ευρωπαϊκών πολιτικών και στον τομέα των επαγγελματικών δεξιοτήτων, είναι η συγκέντρωση και η ανάλυση συγκριτικών στατιστικών στοιχείων μέσα από την εμπειρία των εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών-μελών και η εκπόνηση αξιόπιστων και επιστημονικά τεκμηριωμένων προβλέψεων, αναφορικά με τη μέλλουσα ζήτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων, προκειμένου να υπάρξει η ανάλογη αξιολόγηση των κατά τόπους «καλών πρακτικών». Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις συγκεκριμένες ανάγκες, το Συμβούλιο της Ευρώπης για την Παιδεία & τη Νεολαία, το 2007, υπογράμμισε το επιτακτικό αίτημα για καλύτερη πρόβλεψη των κενών της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, προτρέποντας το Ευρωκοινοβούλιο να υποστηρίξει περαιτέρω το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (European Centre for the Development of Vocational Training) και το έργο του.
Το Cedefop, που εδώ και 15 χρόνια εδρεύει στη Θεσσαλονίκη,  ολοκλήρωσε την πρώτη πανευρωπαϊκή πρόγνωση για τις μελλοντικές ανάγκες σε επαγγελματικές δεξιότητες μέχρι το 2015, τα αποτελέσματα της οποίας θα μας παρουσιασθούν στο πλαίσιο της εν λόγω διημερίδας. Τα πορίσματα της μελέτης "Future skill needs in Europe: medium-term forecast" (Μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες στην Ευρώπη: μεσοπρόθεσμη πρόγνωση), που αφορά 25 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εκτός Βουλγαρίας και Ρουμανίας), τη Νορβηγία και την Ελβετία, επιβεβαιώνουν τις μέχρι τώρα επισημάνσεις μας, ότι η συνεχιζόμενη άνοδος του τομέα των υπηρεσιών και οι ευρύτατες τεχνολογικές και οργανωτικές μεταβολές οδηγούν σε συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις για επαγγελματικά προσόντα και δεξιότητες σε όλα τα επίπεδα.  Στο πλαίσιο των εργασιών της διημερίδας θα θιγούν επιμέρους θέματα, όπως οι ομάδες επαγγελμάτων που θα παρουσιάσουν τη μεγαλύτερη ζήτηση στην επόμενη δεκαετία, οι επιπτώσεις παραγόντων όπως οι δημογραφικές αλλαγές στον τομέα της απασχόλησης, η θεαματική αύξηση των απαιτήσεων για επαγγελματικά προσόντα και οι συνέπειές της στην αγορά εργασίας κ.ο.κ.
Η ουσιαστική νέα γνώση, που μας προσφέρεται σήμερα, είναι αναμφίβολα πολύτιμη για τη διαμόρφωση μακροοικονομικών προβλέψεων και την κατάστρωση απαραίτητων εναλλακτικών σεναρίων αντιμετώπισης πιθανών πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών, που θα διασφαλίσουν τον εθνικό μας πλούτο, σε συνδυασμό με τον ευρωπαϊκό μας προσανατολισμό. Είμαι βέβαιος ότι όλοι μας, οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων και της πολιτικής ηγεσίας, ο επιχειρηματικός κόσμος, αλλά κυρίως η κοινή γνώμη, που έχει επενδύσει στο ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό όραμα, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα πορίσματα της μέχρι τώρα διερεύνησης, που θα αποτελέσουν άλλωστε το εφαλτήριο για κάθε μελλοντική ενέργεια και πρωτοβουλία στον συγκεκριμένο τομέα.

Κυρίες και κύριοι,
ο κοινός αγώνας, που καταβάλλουμε, για μια καλύτερη ζωή και μια αποδοτικότερη εκπαίδευση για τα παιδιά μας οφείλει να  ακολουθεί μια πορεία σαφώς διαγεγραμμένη, με συγκεκριμένα, σταθερά βήματα, με ορισμό ποιοτικών κριτηρίων και συνακόλουθη προσπάθεια υλοποίησής τους. Για να μην είναι λοιπόν «αδέξιοι» οι μελλοντικοί χειρισμοί μας στο κρίσιμο πεδίο των επαγγελματικών δεξιοτήτων, ας αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις χρήσιμες πληροφορίες, που θα αποκομίσουμε στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διημερίδας, και ας συνεργαστούμε με στόχο την επίτευξη των υψηλότερων δυνατών επιδόσεων και στον χώρο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης».