ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Ανακοίνωση Τύπου, 18 Ιουνίου 2008

ΣΗΜΕΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΡΟΚΟΠΗ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΔΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ  «ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ» (ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ)|

«Ι.  Βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης Καραμανλή, από την πρώτη κιόλας θητεία της, ήταν και παραμένει η Διοικητική Μεταρρύθμιση. Γιατί κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι χρόνιες παθογένειες της Δημόσιας Διοίκησης υπονόμευσαν την αξιοπιστία του Κράτους, την αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης και, σε τελική ανάλυση, την ποιότητα της Δημοκρατίας μας.
Η προσπάθεια επίλυσης των διαρθρωτικών προβλημάτων και η αλλαγή της νοοτροπίας που υποθάλπει την αναξιοκρατία, τη διαφθορά και την κακοδιοίκηση ξεκίνησε, με εντατικούς ρυθμούς, πριν από τέσσερα περίπου χρόνια. Με τη διαμόρφωση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, και ιδίως, με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός συνεκτικού και ολοκληρωμένου προγράμματος δράσης, όπως είναι το πρώτο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για τη «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» επιχειρούμε να καταστεί η Δημόσια Διοίκηση μοχλός ανάπτυξης και προόδου και να βελτιωθεί σημαντικά το εργασιακό περιβάλλον για τους υπαλλήλους που υπηρετούν στις δημόσιες υπηρεσίες. Διότι το ανθρώπινο δυναμικό της Διοίκησης είναι ουσιώδης παράγοντας για την ευόδωση κάθε εκσυγχρονιστικής προσπάθειας και κάθε διαρθρωτικής αλλαγής. Τα στελέχη της Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι αυτά που καλούνται να στηρίξουν τις τομές οι οποίες προωθούνται, να συμμαχήσουν στον αγώνα για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και να συμβάλλουν στην απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών και στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Γνωρίζοντας σε βάθος τις παθογένειες της λειτουργίας της Διοίκησης, τόσο σε πρακτικό επίπεδο και σ’ επίπεδο υποδομών όσο και σε ό,τι αφορά αναχρονιστικές νοοτροπίες και αγκυλώσεις, μπορούν να συμπράξουν, από τη μεριά τους, σε κρίσιμο βαθμό στην εκρίζωση και αποβολή τους. Και η εμπέδωση της ασφάλειας και της σταθερότητας στις εργασιακές σχέσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργική ενεργοποίηση και τη συστράτευσή τους για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων.

ΙΙ.  Στο πλαίσιο αυτό κάναμε πολλά και σημαντικά βήματα και αναλάβαμε ουσιαστικές πρωτοβουλίες για το στελεχιακό δυναμικό της Διοίκησης, έχοντας πάντοτε γόνιμη και αγαστή συνεργασία με την ΑΔΕΔΥ, με τη βοήθεια της οποίας πετύχαμε και σημαντικές τομές. Μεταξύ αυτών πρωτεύουσα θέση καταλαμβάνει ο νέος Υπαλληλικός Κώδικας, ο οποίος διαμορφώθηκε με τη συναίνεση της στη συντριπτική πλειοψηφία των διατάξεων, και εφαρμόζεται πλήρως από 1.1.2008. Ένας πρωτοποριακός Κώδικας, σαφώς προσανατολισμένος στην αξιοκρατική αξιοποίηση και την ανάδειξη του στελεχιακού δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης. Επιτρέψτε μου να θυμίσω ορισμένες από τις καινοτομίες του:
Α.  Η αναμόρφωση του συστήματος επιλογής των προϊσταμένων οργανικών μονάδων, με την παρεμβολή, για πρώτη φορά, πραγματικά αντικειμενικών κριτηρίων, που αφορούν τα επαγγελματικά-τεχνικά προσόντα, την εργασιακή-διοικητική εμπειρία και τις ικανότητες-δεξιότητες των υπαλλήλων.
Β.  Η διεύρυνση των μετατάξεων – υπό όρους διαφάνειας - που επιτρέπονται πλέον από φορέα σε φορέα, κατόπιν σχετικής ανακοίνωσης, η οποία κοινοποιείται σε όλο το δημόσιο τομέα, ώστε να καλυφθούν όλες οι υπάρχουσες ανάγκες με το κατάλληλο προσωπικό. Αυτό σημαίνει ότι παύει να υπάρχει το αδιαφανές καθεστώς των εν κρυπτώ μετατάξεων που υπήρχε πριν: Οι θέσεις που καλύπτονται με μετάταξη είναι ανοικτές σε όλα τα ικανά στελέχη που ενδιαφέρονται.
Γ.  Εμπέδωση – μετά την πρόβλεψη του ν. 3260/2004 – του θεσμού της θητείας για τους Τμηματάρχες, τους Διευθυντές και τους Γενικούς Διευθυντές. Και αυτό γιατί η αρχή της αξιοκρατίας και της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης επιβάλλει την περιοδική κρίση των προϊσταμένων των οργανικών μονάδων της, η έλλειψη της οποίας στο παρελθόν στοίχισε ακριβά στη Δημόσια Διοίκηση. Αυτό, άλλωστε, προβλέπει και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς.
Δ. Οι κοινωνικού χαρακτήρα ρυθμίσεις: Ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τις οικογένειες εκείνες, οι οποίες χρειάζονται μεγαλύτερη προστασία (μονογονεϊκές οικογένειας, πολύτεκνες, τρίτεκνες, άγαμες μητέρες, χήρες, γυναίκες με αναπηρίες κλπ.), με τη διεύρυνση του μειωμένου ωραρίου τους ή την περαιτέρω επέκταση της άδειας ανατροφής τέκνου. Χορήγηση της γονικής άδειας και στον πατέρα. Αμείβονται οι τρεις πρώτοι μήνες της γονικής άδειας ανατροφής παιδιών στους πολύτεκνους και τρίτεκνους γονείς. (Στις λοιπές περιπτώσεις η άδεια ανατροφής είναι χωρίς αποδοχές). Για κάθε παιδί, πέραν του τρίτου, η μετά τον τοκετό άδεια προσαυξάνεται κατά δύο ακόμη μήνες. Προβλέπεται η περαιτέρω παράταση της διευκόλυνσης του μειωμένου ωραρίου εργασίας για δύο ακόμη έτη στην περίπτωση γέννησης τέταρτου τέκνου.

ΙΙΙ. Η σημασία που αποδίδουμε στην επιμόρφωση - κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης και η σταθερή στήριξη που παρέχουμε σε όλες τις πρωτοβουλίες και δράσεις, ιδίως του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, οι οποίες κινούνται προς την κατεύθυνση αυτή, είναι συνυφασμένες με  την πεποίθησή μας ότι αποτελεί αναγκαίο όρο για τον εκσυγχρονισμό της Διοίκησης. Η εξοικείωση του υπαλλήλου με τις νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, η εξειδίκευσή του σε σύγχρονες πρακτικές οργάνωσης και διοίκησης και η διεύρυνση και ενδυνάμωση των κάθε είδους δεξιοτήτων του συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία των δομών του Κράτους, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, επιτρέποντας στους υπαλλήλους να προσαρμόζονται στις ανάγκες της νέας εποχής και τελικά ν’ ανταποκρίνονται με επάρκεια στις απαιτήσεις των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό προχωρήσαμε με επιτυχία:
Στην υπογραφή, για πρώτη φορά, Προγραμματικής Συμφωνίας του Υπουργείου Εσωτερικών με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης (ΕΚΔΔΑ) και την ΑΔΕΔΥ, η οποία συνθέτει αποτελεσματικό πλαίσιο ανάπτυξης σημαντικών πρωτοβουλιών και προώθησης δράσεων για την ποιοτική αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης. Η εν λόγω πρότυπη συνεργασία κατατείνει ιδίως στην ανίχνευση των αναγκών εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των δημόσιων υπαλλήλων, στη διαρκή επιμόρφωσή τους και στην αναβάθμιση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Μεταξύ άλλων, οδήγησε στην ίδρυση και λειτουργία των δύο πρώτων Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων για Δημόσιους Υπαλλήλους στα Πανεπιστήμια Πελοποννήσου και Μακεδονίας, στην εκπόνηση μελέτης για τον σχεδιασμό επιμορφωτικών προγραμμάτων εισαγωγικής εκπαίδευσης, σε χρήσιμες έρευνες ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών για Δημόσιους Υπαλλήλους που εκπροσωπούν εργαζόμενους στη Δημόσια Διοίκηση (Κοινωνικό Πολύκεντρο), καθώς και στην ολοκλήρωση έρευνας για το θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Στην αναμόρφωση και αναβάθμιση των σπουδών στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (Ε.Σ.Δ.Δ.) και την Εθνική Σχολή Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ε.Σ.Τ.Α.).
Στην αποκέντρωση της γνώσης, μέσω της σύστασης Περιφερειακών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης, τα οποία λειτουργούν πλέον σε κάθε Περιφέρεια της Χώρας.
IV. Η μονιμότητα στη Δημόσια Διοίκηση αποτελεί προγραμματική μας δέσμευση και αμετακίνητη θέση μας, την οποία επαναλάβαμε και στο πλαίσιο της διαδικασίας Αναθεώρησης του Συντάγματος.
Και θα ήθελα, στο σημείο αυτό, να διευκρινίσω ορισμένα πράγματα και να διαλύσω κάποιους μύθους που σκόπιμα, σε επίπεδο μάλιστα παραπληροφόρησης, καλλιεργήθηκαν από ορισμένες πλευρές και ιδίως από την Αξιωματική Αντιπολίτευση. Πρώτα-πρώτα, η μονιμότητα αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται το καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων. Αυτό λέει το Σύνταγμα και ουδέποτε υπήρξε πρόθεση αλλαγής.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα των υπάλληλων οι οποίοι εργάζονται με σχέση αορίστου χρόνου θα ήθελα να επισημάνω τα ακόλουθα: Σε συνεργασία με την ΑΔΕΔΥ θελήσαμε να αξιοποιήσουμε, στο πλαίσιο της υπαλληλικής ιεραρχίας, τους υπαλλήλους αορίστου χρόνου οι οποίοι έχουν πολύ μεγάλη εμπειρία, πολλά προσόντα και οι οποίοι μέχρι αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να προσφέρουν αυτά τα οποία μπορούν, ακριβώς γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στην υπαλληλική ιεραρχία.
Επειδή η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας στο παρελθόν είχε επισημάνει ότι η ένταξη στη δημοσιοϋπαλληλική ιεραρχία προϋποθέτει το καθεστώς του μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου, γι’ αυτό ζήτησα από τα Κόμματα της Αντιπολίτευσης να συμπράξουν, στο πλαίσιο της Αναθεώρησης, ώστε να αναθεωρηθεί και το άρθρο 103 του Συντάγματος, προκειμένου να υπάρξει συνταγματική βάση ένταξης και των, αορίστου χρόνου, υπαλλήλων στη δημοσιοϋπαλληλική ιεραρχία. Δυστυχώς, και ενώ το θέμα αυτό όχι μόνο δεν θίγει τη μονιμότητα αλλά την ενισχύει, η Αντιπολίτευση δεν συνέπραξε.
Παρ’ όλα αυτά αναλαμβάνω την πρωτοβουλία να εισαγάγω, σε συνεργασία με την ΑΔΕΔΥ, σχέδιο νόμου με το οποίο θα αξιοποιηθούν και οι υπάλληλοι αορίστου χρόνου στη δημοσιοϋπαλληλική ιεραρχία. Αυτό όμως, το τονίζω για μία ακόμα φορά, ενισχύει τη μονιμότητα και αξιοποιεί όλους τους ανθρώπους ανάλογα με τις δυνατότητές τους, κάτι που δεν τόλμησε να κάνει ποτέ το ΠΑΣΟΚ, με αποτέλεσμα πολύτιμοι άνθρωποι να μην μπορούν να προσφέρουν αυτά που μπορούν και θέλουν στη Δημόσια Διοίκηση.

V. Όσον αφορά τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, κάναμε πράξη τη δέσμευσή μας για προκήρυξη οργανικών θέσεων, θέτοντας τέρμα στην πελατειακή πρακτική της καταχρηστικής σύναψης συμβάσεων έργου, την οποία υιοθέτησαν κατά κόρον οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και οδήγησε στη δημιουργία του προβλήματος των συμβασιούχων. Ενός προβλήματος, το οποίο επιλύσαμε ήδη από την προηγούμενη θητεία μας, με τις ρυθμίσεις του π.δ. 164/2004. Έτσι, 33.000 συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μετατράπηκαν υπό τον πλήρη έλεγχο του ΑΣΕΠ, σε αορίστου χρόνου.
Υπενθυμίζω ακόμη ότι, προς περαιτέρω ενίσχυση της διαφάνειας στο καθεστώς των προσλήψεων, προβλέφθηκε στο πλαίσιο του ν. 3469/2006, η έκδοση νέου τεύχους Υπαλλήλων Ειδικών θέσεων και Οργάνων Διοίκησης Φορέων του Δημόσιου και Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα (Υ.Ο.Δ.Δ.) στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Με το νέο αυτό τεύχος οι πολίτες μπορούν πλέον να ενημερώνονται ευχερώς και συστηματικά από ειδικό τεύχος σχετικά με τους απευθείας διορισμού, τις αμοιβές, τις επιτροπές κλπ. όλων των διοικητικών οργάνων, συμβούλων, οργάνων διοίκησης κλπ., θέτοντας τέρμα σε πρακτικές εν κρυπτώ διορισμών και υπέρογκων κρυφών αμοιβών που ακολουθούνταν συχνά στο παρελθόν και απαλλάσσοντας τους πολίτες από το βάρος της αποσπασματικής αναζήτησής τους από εφημερίδες.

VΙ.  Όσον αφορά τις Συλλογικές Διαπραγματεύσεις στο Δημόσιο, βρισκόμαστε σε διαβούλευση με την ΑΔΕΔΥ για την ενίσχυση του θεσμού. Όπως είναι γνωστό, το 2003, προσδιορίσθηκε περιοριστικά το πεδίο εφαρμογής των συλλογικών συμφωνιών. Σήμερα, συζητούμε με την ΑΔΕΔΥ τη διεύρυνση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων στο Δημόσιο, ιδίως με τη συμπερίληψη και άλλων θεμάτων που μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενό τους και, γενικότερα, την αναμόρφωση του σχετικού θεσμικού πλαισίου προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσής τους.

VIΙ.  Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ και στη μέριμνα που έχει ληφθεί για την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού στο Επιχειρησιακό Σχέδιο για τη «Διοικητική Μεταρρύθμιση», ενόψει της 4ης προγραμματικής περιόδου. Το Ειδικό Επιχειρησιακό Σχέδιο εξειδικεύεται σε τέσσερις γενικούς στόχους, εκ των οποίων ο ένας αφορά την «Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης». Επιμέρους στόχοι του είναι ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου Διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού, η ενδυνάμωση των δεξιοτήτων και της τεχνογνωσίας, η καλλιέργεια συμπεριφορών σύμφωνα με τις αρχές της αποδοτικής, αποτελεσματικής και ανοιχτής Διοίκησης, καθώς και η βελτίωση των συνθηκών της εργασιακής ζωής. Στο πλαίσιο αυτό έχουν τεθεί μετρήσιμοι και συγκεκριμένοι στόχοι, όπως είναι ιδίως η σταδιακή αύξηση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ώστε το 2013 κάθε υπάλληλος να συμμετέχει κατά μέσο όρο σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα κάθε 2,5-3 χρόνια.

VIII. Απ’ όλα τα παραπάνω είναι σαφές ότι επιφυλάσσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό της Δημόσιας Διοίκησης κεντρικό ρόλο στη νέα πραγματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης. Γι’ αυτό και το θωρακίζουμε εγκαίρως, σε συνεννόηση με την ΑΔΕΔΥ, με επαρκή εφόδια, προκειμένου να μπορέσει ν’ ανταποκριθεί σ’ αυτόν τον απαιτητικό ρόλο. Πιστεύουμε ότι με τις συνθήκες εργασιακής σταθερότητας αλλά και τα βήματα βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στη Δημόσια Διοίκηση, θα καταφέρουμε ν’ αξιοποιήσουμε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όλες τις δυνατότητες που μας παρέχονται, και σ’ επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, στο πλαίσιο της 4ης Προγραμματικής Περιόδου, αναπτύσσοντας μια μεταρρυθμιστική δυναμική για καλύτερους και πιο αποδοτικούς διοικητικούς μηχανισμούς, οι οποίοι ανταποκρίνονται με συνέπεια στις προσδοκίες των πολιτών αλλά και τις αναπτυξιακές ανάγκες της Χώρας».