ΥΠΟΥΡΓΕΙΟN ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Ανακοίνωση Τύπου, Αθήνα, 2 Νοεμβρίου 2008
Συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη μετά το πέρας των εργασιών της 59ης Συνόδου των Πρυτάνεων στους Δελφούς ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θέλω πρώτα απ’ όλα να συγχαρώ το Προεδρείο και τον Προεδρεύοντα για την επιτυχή διεξαγωγή της 59ης Συνόδου των Πρυτάνεων, η οποία πραγματικά κατέληξε σε ομόφωνα και εποικοδομητικά αποτελέσματα, δίνοντας το στίγμα της δουλειάς που πρέπει να γίνει το επόμενο διάστημα στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Τα πιο σημαντικά σημεία της ενημέρωσής μου και της συζήτησης που έγινε τις προηγούμενες μέρες παρουσία του Υφυπουργού κ. Σπύρου Ταλιαδούρου, του Ειδικού Γραμματέα κ. Κυριαζή, του Ειδικού Γραμματέα κ. Πανδρεμένου και του Προεδρείου, αλλά και όλων των εκπροσώπων των Πρυτανικών Αρχών των Ιδρυμάτων της χώρας, είναι τα εξής:
Πρώτον, είναι η πρώτη φορά που τα Δημόσια Πανεπιστήμια συνδιαμορφώνουν την εθνική στρατηγική για την έρευνα στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, έχοντας διασφαλισμένα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων 433 εκατομμύρια ευρώ για πρωτογενή έρευνα που αναζητά την καινοτομία και στηρίζει τα μεταπτυχιακά και τα διδακτορικά στην Ανώτατη Δημόσια Εκπαίδευση.
Είχα την ευκαιρία να ακούσω την ικανοποίηση που εξέφρασαν οι Πρυτάνεις για το ζήτημα αυτό και θεωρώ ότι είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα, διότι μετά την ψήφιση και του τελευταίου νόμου για την έρευνα και την τεχνολογία, ουσιαστικά το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ γίνεται συμπρωταγωνιστής και συνδιαμορφωτής της Εθνικής Στρατηγικής για την Έρευνα και την Καινοτομία.
Ένα δεύτερο σημείο το οποίο ήταν και η απάντησή μας προς την αγωνία και τα πάγια αιτήματα που είχαν υποβάλλει κατά το παρελθόν οι Πρυτανικές Αρχές, είναι η αποζημίωση για την εύκολη και γρήγορη μετακίνηση των Εκλεκτόρων που συμμετέχουν στη διαδικασία αξιολόγησης και εξέλιξης μελών ΔΕΠ από άλλα Πανεπιστήμια. Ήδη έχει δοθεί το σχετικό κονδύλιο και άρα επιταχύνονται οι διαδικασίες αξιολόγησης νέων μελών ΔΕΠ.
Ενημέρωσα τους Πρυτάνεις και τη Σύνοδο, ότι ολοκληρώθηκε ο πρότυπος εσωτερικός κανονισμός, υπεγράφη από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας και δημοσιεύεται σε ΦΕΚ τις επόμενες μέρες.
Επίσης τους διαβεβαίωσα ότι έχει επιλυθεί το ζήτημα που ετέθη κατά την προηγούμενη Σύνοδο, για τη χρηματοδότηση και τη συνέχιση της εύρυθμης λειτουργίας και της ανάπτυξης των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών.
Με έκτακτη παρέμβασή μας και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν διασφαλιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια. Ο προϋπολογισμός για την πρώτη τριετία ξεπερνάει τα 49 εκατομμύρια ευρώ και βεβαίως προβλέπεται το σημαντικότερο ποσό από αυτά να δαπανηθεί στον εμπλουτισμό των βιβλίων και των περιοδικών σε όλο το επόμενο διάστημα, γεγονός που θα διευκολύνει και την πανεπιστημιακή έρευνα, αλλά και τη διδασκαλία.
Παράλληλα, με παρέμβασή μας τακτοποιείται και το ζήτημα των 440 υπαλλήλων αυτών των βιβλιοθηκών, που ήταν αίτημα των ιδρυμάτων. Τους ενημέρωσα ότι ήδη έχει υπογραφεί η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση και από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, για τη διασφάλιση των πρώτων 175 πιστώσεων για τα μέλη ΔΕΠ τα οποία έχουν κριθεί και τα οποία ανέμεναν μέχρι τώρα τον τελικό τους διορισμό στις οργανικές τους θέσεις.
Τον επόμενο Ιανουάριο θα δοθεί ακόμα μία πίστωση, προκειμένου να τρέξουμε γρήγορα την τακτοποίηση των εκκρεμών υποθέσεων του διορισμού των μελών ΔΕΠ.
Έχει διατεθεί ο συνολικός αριθμός για την προκήρυξη νέων θέσεων για μέλη ΔΕΠ στα Πανεπιστήμια από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και τις επόμενες μέρες θα γίνει η σχετική κατανομή στα Ιδρύματα.
Επίσης εγκρίθηκε ένα αίτημα που εκκρεμούσε εδώ και πολλά χρόνια από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, η χρηματοδότηση και η θεσμοθέτηση νέων θέσεων ΕΤΕΠ, οι οποίες επίσης θα κατανεμηθούν το επόμενο διάστημα με συγκεκριμένο αξιολογικό και αξιοκρατικό τρόπο.
Επιβεβαίωσα τις Πρυτανικές Αρχές ότι η πρόθεση της Κυβέρνησης και του οικονομικού της επιτελείου κυρίως, είναι να παραμείνουν ανέγγιχτοι οι ειδικοί λογαριασμοί των Πανεπιστημίων, οι οποίοι ειδικά στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα είναι εργαλεία ευελιξίας και αποτελεσματικότητας και θα έλεγα και ανταποδοτικής και διαφανούς διαχείρισης των χρημάτων που δαπανούνται από το δημόσιο προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Είναι επίσης σημαντικό το γεγονός ότι έχει προηγηθεί με πολύ ολοκληρωμένο τρόπο η διαβούλευση για τον προγραμματισμό και τη σωστή διαχείριση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ σε απόλυτο συντονισμό μεταξύ της Διαχειριστικής Αρχής, των Πρυτανικών Αρχών και των Γενικών Γραμματέων των Περιφερειών όλης της χώρας.
Έχει γίνει ειδική σύσκεψη του Υπουργείου μας και του Ειδικού Γραμματέα κ. Πανδρεμένου με όλους τους αρμόδιους Αντιπρυτάνεις που διαχειρίζονται τα ζητήματα οικονομικού προγραμματισμού.
Ο κ. Κυριαζής έχει παραλάβει και έχει κάνει τη διαπραγμάτευση μεταξύ του Υπουργείου και των Ιδρυμάτων για τους 4ετείς οικονομικούς αναπτυξιακούς προγραμματισμούς και μαζί με το συνάδελφό μου κ. Σπύρο Ταλιαδούρο, το επόμενο διάστημα οριστικοποιούμε το ποσό που αντιστοιχεί για το κάθε Ίδρυμα και έτσι διευκολύνουμε τα Ιδρύματα να προχωρήσουν στο σωστό προγραμματισμό για την ανάπτυξή τους.
Θέλω εδώ να σας δώσω ορισμένα στοιχεία για τις εθνικές και για τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις που αφορούν στα ΑΕΙ. Επειδή η EUROSTAT είναι μια αξιόπιστη πηγή που συχνά αξιοποιούμε στο δημόσιο πολιτικό διάλογο για την παιδεία, οφείλουμε να πούμε όχι μόνο τα αρνητικά, αλλά και τα θετικά.
Τα αρνητικά είναι βεβαίως ότι, παρότι εμείς έχουμε αυξήσει κατά 2,4 δις ευρώ τα τελευταία χρόνια σε απόλυτους αριθμούς τις δαπάνες για την εκπαίδευση συνολικά, διπλάσιο δηλαδή ποσό από αυτό που κατεβλήθη την 4ετία 2000 – 2004, δεν αποτυπώθηκε αυτό σε ποσοστό επί του ΑΕΠ και παρέμειναν οι δαπάνες επί του ΑΕΠ καθηλωμένες στο 3,1% διότι είχαμε παράλληλη αύξηση του ΑΕΠ.
Ο στόχος μας και η δέσμευσή μας για το 5% επί του ΑΕΠ παραμένει, παρότι οι δημοσιονομικές δυσκολίες είναι πολλές και η διεθνής οικονομική συγκυρία εξαιρετικά δύσκολη. Εμείς θα επιμείνουμε διεκδικώντας αυτό το στόχο, ωστόσο επειδή στο σύνολο των δαπανών για την εκπαίδευση είμαστε χαμηλά, δε σημαίνει βάσει και της EUROSTAT ότι το ίδιο συμβαίνει και με την Ανώτατη Δημόσια Εκπαίδευση.
Σας δίνω ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τη EUROSTAT, είναι μέσα στις 5 χώρες με την υψηλότερη δημόσια χρηματοδότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης και στη ζώνη του ΟΟΣΑ, δαπανώντας συνολικά το 1,3% του ΑΕΠ της για τη χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που μας διευκολύνει στη σύγκριση, αλλά μας δείχνει και το δρόμο για το μέλλον, ένα δρόμο που τον συζήτησα πολύ αναλυτικά με τους Πρυτάνεις, είναι ότι τα Ελληνικά Πανεπιστήμια λαμβάνουν το 90% των πόρων τους από το Ελληνικό Κράτος, από το Δημόσιο, ενώ ο μέσος όρος στα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και στα Πανεπιστήμια της ζώνης του ΟΟΣΑ είναι το 65%. Το υπόλοιπο, δηλαδή το 35% στα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια διασφαλίζεται από ιδιωτικούς πόρους.
Δώσαμε αυτό το στοιχείο στην ηγεσία των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, γιατί το θεωρούμε εξαιρετικά ενδιαφέρον και γιατί πιστεύουμε ότι μπορεί να προσδώσει μια νέα δυναμική.
Στόχος μας δεν πρέπει να είναι μόνο η αύξηση των δημοσίων δαπανών για την παιδεία, αλλά και η αύξηση των ιδιωτικών δαπανών, χωρίς βεβαίως να αγγίζεται το αυτονόητο και θεσμικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του Έλληνα για δημόσια δωρεάν παιδεία, όπως αυτό περιγράφεται στο Ελληνικό Σύνταγμα.
Επίσης ενημερώσαμε τη Σύνοδο των Πρυτάνεων για τα αποτελέσματα που έφερε η μέχρι τώρα διαχείρισή μας στο ΕΠΕΑΕΚ, αλλά και η δυναμική και συστηματική διεκδίκησή μας όσον αφορά το ΕΣΠΑ, σε σχέση με τους πόρους που διασφαλίζουμε για την εκπαίδευση.
Σε σχέση με το ΕΠΕΑΕΚ, το συνολικό ποσό που πήρε η Ελλάδα κατά την 3η Προγραμματική Περίοδο ήταν 2,6 δις ευρώ. Αυτό το ποσό απορροφήθηκε μέχρι στιγμής σε ποσοστό περίπου 90%, δηλαδή 2,35 δις ευρώ και όπως προγραμματίζεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2008 θα έχουμε απορροφήσει 102%, δηλαδή θα έχουμε απορροφήσει το σύνολο των κονδυλίων του Γ΄ ΚΠΣ και θα έχουμε ανοίξει και τους πρώτους πόρους εισροής από το Δ΄ ΚΠΣ.
Εδώ να πω ότι το Υπουργείο Παιδείας είναι ο εθνικός πρωταγωνιστής στο ζήτημα της απορροφητικότητας και της αποτελεσματικής διαχείρισης αυτών των κονδυλίων, σε σχέση με όλα τα άλλα Υπουργεία και αυτό είναι μια σημαντική πρόοδος, η οποία επιτεύχθηκε το τελευταίο διάστημα και οφείλω να την υπογραμμίσω.
Όσον αφορά τη διεκδίκηση πόρων από το Δ΄ ΚΠΣ, επιτύχαμε αύξηση 29% της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση για την προγραμματική περίοδο 2008 – 2013. Το ποσό σε απόλυτους αριθμούς που θα εισρεύσει για την ελληνική εκπαίδευση το ’08 – ’13, θα είναι 3,3 δις ευρώ.
Αυτό σημαίνει πως ό,τι χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους απελευθερώνει δημόσιες δαπάνες, οι οποίες θα ξαναπέσουν μέσα στην εκπαίδευση, για να συμπληρώσουν κενά, παραλείψεις ή λάθη του παρελθόντος.
Θέλω να πω, όσον αφορά το Δ΄ ΚΠΣ, ότι είμαστε το πρώτο Υπουργείο το οποίο πήρε τις σχετικές εγκρίσεις από την Επιτροπή και επίσης είμαστε το πρώτο Υπουργείο ή μεταξύ των πρώτων Υπουργείων που άνοιξαν και τα πρώτα προγράμματα απορρόφησης κονδυλίων από την Δ΄ Προγραμματική Περίοδο.
Σε καμία περίπτωση επαναλαμβάνω, όλες αυτές οι επιτυχίες δε σημαίνουν πως δε θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε την αύξηση των δαπανών για την παιδεία μόλις το δημοσιονομικό περιβάλλον ή η διεθνής οικονομική κατάσταση μας επιτρέψει να πετύχουμε τους στόχους μας.
Ένα άλλο ζήτημα, το οποίο τέθηκε από τη Σύνοδο και το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό, είναι η διάθεση της Συνόδου να ανοίξει τη συζήτηση για τον τρόπο αποσύνδεσης του Λυκείου από την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Ενημέρωσα το Προεδρείο και τους Πρυτάνεις ότι μόλις θα ξεκινήσει επίσημα ο διάλογος, θα απευθυνθούμε σε όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και θα ζητήσουμε τις απόψεις τους και θα είναι βεβαίως ευτυχές έργο να μπορέσουν να συνεννοηθούν μεταξύ τους και οι δύο Σύνοδοι, η Σύνοδος των Πρυτάνεων και η Σύνοδος των Προέδρων των ΤΕΙ, να μας δώσουν μια συνθετική πρόταση.
Για το θέμα ισχύει ό,τι έχω πει κατά το παρελθόν. Θα ανοίξει ο διάλογος πριν το πέρας του έτους, θα διαρκέσει για αρκετό χρονικό διάστημα, θα ακουστούν όλες οι φωνές, θα διαμορφωθεί η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση και η θεσμική πρωτοβουλία θα εκδηλωθεί την επόμενη κυβερνητική περίοδο.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον είχε η συζήτηση που κάναμε και η ενημέρωση που μου δόθηκε η δυνατότητα να κάνω στη Σύνοδο, σχετικά με τις εξελίξεις στο θέμα των κολλεγίων της προηγούμενης και της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας, της οδηγίας 48, δηλαδή της οδηγίας Παπανδρέου και της νέας οδηγίας 36 του 2005, την ανάλυση σχετικά με το περιεχόμενο της πρόσφατης δικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το νόμο που θεσπίσαμε.
Το συμπέρασμα αυτής της συζήτησης είναι το εξής. Αν δεν είχε τη διορατικότητα η Ελληνική Πολιτεία, η Ελληνική Κυβέρνηση, ζυγίζοντας σωστά το Κοινοτικό Δίκαιο και το Ελληνικό Σύνταγμα, να διαμορφώσει το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο τον Ιούνιο, το κάθε περίπτερο στην Ελλάδα θα μπορούσε να δίνει πτυχία. Πτυχία που θα οδηγούν σε αναγνωρισμένα επαγγελματικά προσόντα.
Μέχρι τώρα οι κινήσεις μας υπήρξαν διορατικές και υπεύθυνες. Εμείς όχι μόνο δεν αιφνιδιαστήκαμε από τη συγκεκριμένη δικαστική απόφαση, αλλά ήμασταν και απολύτως προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειές της.
Λυπάμαι γιατί κατά το παρελθόν δυστυχώς, οι γραμμές άμυνας που έπρεπε να υπάρξουν δεν υπήρξαν με αποτέλεσμα κάθε φορά να αναγκάζεται η χώρα μας να τρέχει πίσω από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας σαφής χρόνος προετοιμασίας πριν την απόλυτη ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας στο Εθνικό Δίκαιο. Βεβαίως πάντοτε προσπαθούμε να κρατούμε δεξιοτεχνικά την ισορροπία μεταξύ του Εθνικού Συντάγματος και του Κοινοτικού Δικαίου.
Δεν θα ήθελα να αναλύσω περισσότερο το ζήτημα αυτό. Θα έχουμε στο μέλλον την ευκαιρία να το κάνουμε. Ούτως ή άλλως μελετούμε τώρα και διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με την ενσωμάτωση και την εφαρμογή της Οδηγίας. Ο κύριος στόχος της ελληνικής κυβέρνησης, σε συνεργασία πάντοτε με το Δημόσιο Ελληνικό Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ είναι να προστατεύσει την ποιότητα.
Η κεντρική νότα που βγαίνει από την κουβέντα που κάναμε με τη Σύνοδο Πρυτάνεων είναι ότι το ελληνικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, είτε είναι Πανεπιστήμια είτε είναι ΤΕΙ, δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα. Πρέπει να αφήσουν πίσω φοβικά σύνδρομα και ιδεοληψίες. Έχουν το επιστημονικό δυναμικό, έχουν τις υποδομές, έχουν τη χρηματοδότηση, έχουν τις δυνάμεις να βγουν στον ανταγωνισμό και να κερδίσουν τη μάχη της ποιότητος.
Δεν απειλούνται από κανέναν. Αντιθέτως, είναι τα πιο σίγουρα, ασφαλή και δυνατά οχήματα για να μπορέσουμε να μετεξελίξουμε τη χώρα μας από χώρα διαρροής εγκεφάλων και αιμορραγίας φοιτητών σε διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο, αξιοποιώντας τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, που δεν είναι άλλα από την παιδεία και τον πολιτισμό.
Στην κατεύθυνση της ενδυνάμωσης της εξωστρέφειας έχουμε κινηθεί από την πρώτη στιγμή ως κυβέρνηση. Θυμίζω ότι ο νόμος πλαίσιο ο οποίος εφαρμόζεται διασφάλισε σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα στην πράξη. Η αξιολόγηση, η οποία γίνεται πραγματικότητα, επέτυχε φέτος να αναδείξει το σύστημά της Ανώτατης Εκπαίδευσης μας 29ο στον κόσμο και να αναδείξει επίσης έξι ελληνικά Πανεπιστήμια στα 500 καλύτερα από τα 12.000 που λειτουργούν διεθνώς.
Αυτό είναι ένα πρώτο δείγμα. Δεν ισχυρίζομαι ότι εκπληρώθηκαν οι στόχοι μας, είναι μόνο η αρχή. Ωστόσο είναι ένα πρώτο αποτέλεσμα, μια πρώτη απόδειξη του τι μπορεί να πετύχει ο ελληνισμός στο χώρο της εκπαίδευσης όταν συνεργάζεται υπεύθυνα η πολιτική ηγεσία, η Ακαδημαϊκή Κοινότητα, το φοιτητικό κίνημα και οι γονείς, δηλαδή η ίδια η κοινωνία.
Το μήνυμα που στέλνουμε τώρα σε όλα τα Δημόσια Ελληνικά Πανεπιστήμια και ΤΕΙ και σε όλον τον εκπαιδευτικό κόσμο, στην Ακαδημαϊκή Κοινότητα, είναι διττό. Συνέχιση της προσπάθειας για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και εξωστρέφεια. Δηλαδή αντεπίθεση στο διεθνές περιβάλλον.
Η πρώτη κίνησή μας ήταν τα διεθνή μεταπτυχιακά. Η θεσμοθέτηση της δυνατότητας της χώρας μας να προσελκύσει σε ξενόγλωσσα προγράμματα ξένους φοιτητές εδώ ή να αναπτύξει παραρτήματα ελληνικών Πανεπιστημίων στο εξωτερικό που θα παρέχουν υπηρεσίες μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Αντίστοιχα επιθετικά μπορούμε να κινηθούμε και σε άλλα επίπεδα. Ήδη οι συνεργασίες των ελληνικών Δημοσίων Πανεπιστημίων με διάσημα ξένα ευρωπαϊκά ή μη ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια είναι μια πραγματικότητα. Σας θυμίζω ότι πριν από ένα χρόνο ακριβώς κάποιοι έσπευδαν να μας ειρωνευτούν όταν ισχυριζόμαστε ότι θα επιτύχουμε συνεργασίες διασήμων Πανεπιστημίων του κόσμου με ελληνικά Πανεπιστήμια. Σήμερα η συνεργασία του Johns Hopkins University με το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι μια πραγματικότητα. Η δρομολόγηση της συνεργασίας της Νομικής Αθηνών με τη Σορβόνη είναι μια πραγματικότητα. Η ανάπτυξη ερευνητικού παραρτήματος του Χάρβαρντ στο Ναύπλιο είναι μια πραγματικότητα. Υπάρχουν πάνω από τριάντα περιπτώσεις συνεργασιών Πανεπιστημίων ή ΤΕΙ με ξένα αναγνωρισμένου κύρους και φήμης Πανεπιστήμια και σε όλη αυτή τη μάχη της εξωστρέφειας έχουμε κι ένα άλλο όπλο στο οποίο πρέπει να υπολογίζουμε.
Εκτός από το άριστο επιστημονικό δυναμικό του Ελληνικού Δημοσίου Πανεπιστημίου, που σήμερα απελευθερώνεται, έχουμε και χιλιάδες Έλληνες επιστήμονες που διαπρέπουν στο εξωτερικό και που είναι έτοιμοι είτε ως αξιολογητές είτε ως ερευνητές είτε ως διδάσκοντες να βοηθήσουν το ελληνικό Πανεπιστήμιο στην εξωστρέφειά του. Εμείς, επειδή τους χαρτογραφούμε, αυτή τη στιγμή εντοπίζουμε έναν αριθμό περίπου 3.000 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής σε γνωστά Πανεπιστήμια, 15.000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές χιλιάδες στις υπόλοιπες Ηπείρους. Έχουμε εργαλεία, έχουμε δυνάμεις και πιστεύω ότι μπορούμε να βγούμε στην αντεπίθεση και να πετύχουμε.
Το πρώτο δείγμα τέτοιου είδους εξωστρεφούς συμπεριφοράς το δώσαμε προσφάτως στο Υπουργείο Παιδείας διοργανώνοντας μια τέτοια εκδήλωση για το Διεθνές Πανεπιστήμιο που λειτουργεί με έδρα τη Θεσσαλονίκη και φιλοξενεί μέχρι τώρα μόνο διεθνή μεταπτυχιακά όπου παραβρέθηκαν όλοι οι ξένοι Πρέσβεις της Αθήνας, 200 Έλληνες ιδιοκτήτες ελληνικών πολυεθνικών επιχειρήσεων που είναι ανεπτυγμένες στη νοτιοανατολική Ευρώπη, στη Μαύρη Θάλασσα, στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ανταποκριτές ξένου τύπου, αλλά και Πρυτάνεις των ελληνικών Δημοσίων Πανεπιστημίων. Παρουσιάσαμε τις υπηρεσίες που προσφέρουμε ξεκινώντας μία καμπάνια με τίτλο «Σπουδάστε στην Ελλάδα».
Σας ευχαριστώ πολύ. Παρακαλώ ερωτήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είπατε ότι είμαστε προετοιμασμένοι για την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση ωστόσο δείχνει να παρεμβαίνει στο νόμο που έχει ψηφιστεί για τα Κολλέγια, υπό την έννοια ότι δημιουργεί ένα ζήτημα δυνατότητας ελέγχου του ελληνικού κράτους προς αυτά τα, ας τα πω «Ιδρύματα» αν θέλετε εντός ή εκτός εισαγωγικών.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πρώτα απ’ όλα θα πω ότι αυτός ο ισχυρισμός που είδε το φως της δημοσιότητας σε μια σειρά αρθρογραφιών που δημοσιεύθηκαν το τελευταίο διάστημα δεν έχει καμία βάση στην πραγματικότητα. Ο νόμος έχει μελετήσει απολύτως το Κοινοτικό Δίκαιο και τα όρια του Ελληνικού Συντάγματος και έχει προσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο η ελληνική πολιτεία θα ελέγχει την ύπαρξη και λειτουργία των παρόχων τέτοιου είδους μεταλυκειακών υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ο νόμος προσδιορίζει τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένας τέτοιος φορέας, ένας κολεγιακός φορέας για να ιδρυθεί, τα στοιχεία που πρέπει να έχει για να λειτουργήσει και εκτός των άλλων ζητά, όπως θα ξέρετε, μισό εκατομμύριο ευρώ εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης από τον επενδυτή. Παράλληλα ελέγχει το Κολλέγιο όταν είναι αμιγώς ελληνικό και όσον αφορά τα αναλυτικά του προγράμματα και το επίπεδο των διδασκόντων. Όταν είναι όμως Κολλέγιο θα λειτουργεί με καθεστώς δικαιώματος δικαιόχρησης, δηλαδή franchising ή validation δε θα ελέγχεται το πρόγραμμα, αλλά θα ελέγχεται η αντιστοίχηση. Ο Νόμος ελέγχει δηλαδή το αν τα μαθήματα που διδάσκονται στο μητρικό Ίδρυμα του εξωτερικού, που είναι αναγνωρισμένο συνήθως Πανεπιστήμιο, είναι τα ίδια μ' αυτά που διδάσκονται στο Κολλέγιο. Το αν το επίπεδο των διδασκόντων στο Κολλέγιο είναι αντίστοιχο μ' αυτό του επιπέδου των διδασκόντων στο μητρικό Πανεπιστήμιο κι αν η αναλογία είναι επίσης η ίδια. Αυτό, σύμφωνα με το Κοινοτικό Δίκαιο, έχει το δικαίωμα να το ελέγξει η ελληνική πολιτεία και θα το ελέγξει. Δεν προσδιορίζει το αναλυτικό πρόγραμμα όταν υπάρχει franchising. Απλά ελέγχει την αντιστοίχηση. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας να προσδιοριστεί με σαφήνεια ο τρόπος με τον οποίο τα επαγγελματικά προσόντα θα μετεξελίσσονται σε επαγγελματικά δικαιώματα, κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πάντως το πολιτικό συμπέρασμα είναι ένα, ότι εάν λειτουργούσαμε χωρίς ιδεοληψίες κατά τη διαδικασία αναθεωρήσεως του Συντάγματος θα είχαμε τον απόλυτο έλεγχο του χώρου της ανώτατης εκπαίδευσης, δημόσιο έλεγχο, εθνικό έλεγχο. Δυστυχώς κάποιοι όμως τότε υπέκυψαν στις σειρήνες του λαϊκισμού και δεν λειτούργησαν όπως θα έπρεπε και σε κάθε περίπτωση, παρότι αυτή η αναθεώρηση ανεβλήθη, η δική μας νομοθετική πρωτοβουλία, που σας θυμίζω τορπιλίστηκε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ήταν μια πρωτοβουλία που σήμερα είναι η ισχυρότερη εγγύηση ελέγχου της ποιότητος των παρόχων τέτοιου είδους μεταλυκειακών υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Εάν δεν υπήρχε ο νόμος, επαναλαμβάνω, και τα περίπτερα θα δίδανε πτυχία. Με το νόμο ελέγχουμε ποιοι μπορούν να δώσουν βεβαιώσεις και ελέγχουμε και την αντιστοίχηση στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μελετώντας και το σχετικό ψήφισμα δεν μιλούμε για επιστημονικούς τίτλους και δεν μιλούμε, σύμφωνα τουλάχιστον με τη δικαστική απόφαση, για επαγγελματικά δικαιώματα, αλλά για επαγγελματικά προσόντα. Η μετεξέλιξη του επαγγελματικού προσόντος σε επαγγελματικό δικαίωμα σημαίνει μια σειρά διαδικασιών ελέγχου που προβλέπονται και από το Κοινοτικό και από το Εθνικό Δίκαιο και εν πάση περιπτώσει είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να διασφαλίσει αυτού του είδους το φιλτράρισμα, τον έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση ο νόμος αποτελεί γερή βάση πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε τη λογική μας από δω και στο εξής, διότι δεν θα περιοριστούμε μόνο στον έλεγχο του ποιος παρέχει αυτού του είδους τις υπηρεσίες, αλλά θα ελέγξουμε και αυτόν που αποφοιτεί από τέτοιου είδους δομές τι στοιχεία πρέπει να συμπληρώνει, σύμφωνα πάντοτε και το Κοινοτικό Δίκαιο και με το Εθνικό Σύνταγμα και με την εθνική νομοθεσία, για να μπορέσει να μετεξελίξει το προσόν του σε δικαίωμα όταν θα μπορεί να το κάνει αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νωρίτερα αποχώρησαν οι εκπρόσωποι του Μετσόβιου Πολυτεχνείου με αφορμή αυτό το πάγιο αίτημα περί της μετατροπής των πενταετών σπουδών σε Master. Υπάρχει περίπτωση να βρεθεί επιτέλους μια χρυσή τομή σ' αυτή τη χρόνια διαμάχη;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάποιοι μιλούν ότι αυτό το αίτημά τους είναι εντελώς συντεχνιακό και από την Πανεπιστημιακή Κοινότητα. Θέλω κι ένα σχόλιο σ' αυτό.
Π. ΣΙΑΦΑΡΙΚΑΣ: Να σας απαντήσω. Το Προεδρείο της Συνόδου έθεσε το θέμα στην ημερήσια διάταξη διότι υπήρχε μια απόφαση των Πολυτεχνικών Σχολών. Οι ίδιοι οι Κοσμήτορες και Πρυτάνεις των Πολυτεχνικών Σχολών και του Πολυτεχνείου έθεσαν αυτό το θέμα. Ετέθη στην ατζέντα. Πρέπει να σας πω εγώ με έκπληξη, δεν το πήρα είδηση διότι πήγα να υποδεχθώ τον Υπουργό ότι αποχώρησαν οι δυο Αντιπρυτάνεις, ο κ. Σπαθής και ο κ. Πολύζος, διότι ο κ. Μουτζούρης ο Πρύτανης είχε αποχωρήσει το μεσημέρι για ιδιωτικούς λόγους, για δικούς του λόγους. Το εκπληκτικό είναι ότι οι ίδιοι, ο κ. Μουτζούρης φαίνεται δεν συνεννοήθηκε με τους Αντιπρυτάνεις. Ζήτησαν οι ίδιοι που θέσανε το θέμα να μην συζητηθεί σ' αυτή την Σύνοδο, αλλά στην επόμενη Σύνοδο γιατί είχαμε κι άλλα θέματα και γι' αυτό έχω μια έκπληξη. Εγώ τουλάχιστον δεν κατάλαβα. Εμείς το θέσαμε ως Προεδρείο. Αυτοί μας ζήτησαν να το αναβάλουμε και μαθαίνουμε ότι αποχωρούν γι' αυτό το πράγμα. Αυτή είναι η απάντηση.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θέλω κι εγώ να κάνω ένα σχόλιο για το ζήτημα επειδή είναι ένα θέμα που συζητούμε μαζί με άλλα και με το Πολυτεχνείο και με τα ΤΕΙ και γενικότερα και με την Ακαδημαϊκή Κοινότητα. Εμείς ούτε έχουμε εγκρίνει ούτε έχουμε απορρίψει το σχετικό θέμα. Διαβουλευόμαστε και διαλογιζόμαστε για το πώς πρέπει η πολιτεία να το αντιμετωπίσει και δεν έχουμε πει την τελική μας λέξη ακόμα ούτε θετικά ούτε αρνητικά. Θεωρούμε όμως ότι μια σειρά από ζητήματα που έχουν να κάνουν με την εύρυθμη λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης και με την ομαλή μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας θα πρέπει να τα δούμε συνολικά και με δεδομένο το ότι αυτή τη στιγμή το περιβάλλον αλλάζει λόγω του Κοινοτικού Δικαίου, λόγω των δικαστικών αποφάσεων του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θα πρέπει να σκεφτούμε ότι υπάρχουν άνθρωποι σ' αυτή τη χώρα που επί πολλά χρόνια, λόγω της προχειρότητας των προηγουμένων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, βρέθηκαν στην ετεροαπασχόληση ή την ανεργία. Περίπου 350.000 νέα παιδιά τελείωσαν σχολές Πανεπιστημίων ή ΤΕΙ χωρίς να έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Είχαμε δεσμευτεί από την αρχή της θητείας μας, μετά την τελευταία λαϊκή εντολή, ότι θα προωθήσουμε την επίλυση του ζητήματος και ήδη με συνέπεια μέχρι τώρα μαζί με κ. Σπύρο Ταλιαδούρο, τον Ειδικό και το Γενικό Γραμματέα, έχουμε προχωρήσει στα ζητήματα αυτά. Πολλά Προεδρικά Διατάγματα έχουν ήδη υπογραφεί και έχουν σταλεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κάποια άλλα υπογράφονται και κάποια απομένει να περάσουν από το ΣΑΤΕ. Η έκκληση που κάνω και προς τα Πανεπιστήμια είναι να σεβαστούν τα αυτονόητα δικαιώματα των ΤΕΙ και να συζητήσουν μαζί τους τριμερώς ή τετραμερώς αν θέλετε, δηλαδή τα Πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ, το Υπουργείο Παιδείας και οι επαγγελματικές ενώσεις, τα επαγγελματικά δικαιώματα που πρέπει να αναγνωριστούν στους αποφοίτους τους. Την ίδια ώρα να συζητήσουμε αν θέλετε και το ζήτημα που θέτει το Πολυτεχνείο, αλλά θα πρέπει να τα δούμε συνολικά. Διότι ο χώρος της Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι ενιαίος και διότι δεν πρέπει να προσεγγίζουμε τα ζητήματα ούτε συντεχνιακά ούτε απομονωμένα. Δεν μπορεί να βγαίνει δικαστική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο που να αναγνωρίζει επαγγελματικά προσόντα σε αποφοίτους Κολλεγίων και ακόμα να εκκρεμούν στη χώρα μας αναγνωρίσεις επαγγελματικών δικαιωμάτων αποφοίτων Δημοσίων Πανεπιστημίων και Δημοσίων ΤΕΙ. Πρέπει να δούμε συνολικά όλα αυτά τα ζητήματα. Εμείς από την πλευρά μας κάναμε αυτό που πρέπει να κάνουμε. Έχει ευθύνη η προηγούμενη κυβέρνηση, διότι ίδρυσε 46 Τμήματα χωρίς προγραμματισμό την περίοδο 2000 – 2004. 46 Τμήματα χωρίς προγραμματισμό, για τα οποία δεν προέβλεψε κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, δεν έκανε έρευνα στην αγορά εργασίας και κυρίως δεν προέβλεψε τη χρηματοδότηση της λειτουργίας τους μετά το 2008. Και είμαστε στο 2008 τώρα. Καλείται η Κυβέρνηση Καραμανλή να σηκώσει στην πλάτη του κρατικού προϋπολογισμού μέσα σε μία δύσκολη διεθνή οικονομική συγκυρία τη λειτουργία αυτών των Τμημάτων και να αντιμετωπίσει λάθη και παραλείψεις από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Και εδώ έχει, πιστεύω, ευθύνη και ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, διότι την ίδια πολιτική υπηρέτησε και υποστήριξε και αυτός τα προηγούμενα χρόνια. Εμείς, όπου και αν ανοίγουμε Τμήμα το κάνουμε μετά από έρευνα στην αγορά εργασίας, διασφαλίζουμε εκ των προτέρων τους πόρους λειτουργίας του, σε συνεργασία και με την τοπική κοινωνία και πάντα κατοχυρώνουμε παράλληλα τα επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτή τη στιγμή αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε ριζικά αυτά τα ζητήματα θα πρέπει ο χώρος της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης, είτε μιλούμε για Πανεπιστήμια είτε μιλούμε για ΤΕΙ, όλα αυτά τα θέματα της αναγνώρισης των master, της κατοχύρωσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων και της αντιμετώπισης των νέων δεδομένων να τα δει συνολικά, να τοποθετηθεί συνολικά και η Ελληνική Πολιτεία, βεβαίως, κάνει και θα κάνει το καθήκον της.
|