ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Ανακοίνωση Τύπου, Αθήνα, 18 Μαΐου 2009

ΟΜΙΛΙΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
κ. ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ «ΗΜΕΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ»

Κυρίες και κύριοι,
Φίλες και φίλοι,

Είναι ιδιαίτερη η χαρά μου για τη την αξιέπαινη πρωτοβουλία της «Microsoft Ελλάς» να διοργανώσει την «Ημέρα Καινοτομίας», μια εξειδικευμένη έκθεση που μπορεί να προσφέρει σημαντικά. Μια εκδήλωση μέσα από την οποία μπορούμε να ανταλλάξουμε εποικοδομητικές σκέψεις και απόψεις αναφορικά με την ανάγκη του σήμερα να επενδύσουμε στην καινοτομία και να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα σε σχέση με την πορεία της χώρας μας στον τομέα αυτό και τις πρωτοβουλίες που οφείλουμε να αναλάβουμε προκειμένου να μπορέσουμε συνολικά, ως μια σύγχρονη και ανταγωνιστική χώρα, να ανταποκριθούμε στα αιτήματα του 21ου αιώνα.

Φίλες και φίλοι,
Στην εποχή που ο πλούτος των λαών είναι συνώνυμος με τη γνώση, η συστηματική επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, στην ανάπτυξη και στη διάχυση και αξιοποίηση της έρευνας και της τεχνολογίας, αποτελούν στο πλαίσιο ενός αναπτυξιακού προγραμματισμού, καθοριστική προϋπόθεση κάθε κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής εξέλιξης. Η επένδυση στην καινοτομία αποτελεί τον απαραίτητο όρο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και, κατ’ επέκταση, των εθνικών οικονομιών, καθώς παρέχει στέρεες βάσεις για τη μεσοπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή τους.
Ζούμε σε ένα οικονομικό περιβάλλον, το οποίο μεταβάλλεται διαρκώς. Σε όλο τον κόσμο, η διαρκώς αυξανόμενη δημιουργία και διάδοση της έρευνας και της τεχνολογίας σηματοδοτεί μια νέα εποχή που επιδρά άμεσα στην εκπαίδευση, στον τομέα των υπηρεσιών, στην επιχειρηματικότητα και στην ευρύτερη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη ενός τόπου. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της εξέλιξης είναι η ανάγκη χειρισμού της πληροφορίας, της προώθησης της έρευνας και της καινοτομίας, της ανανέωσης της γνώσης με ταχείς ρυθμούς. Δημιουργούνται έτσι αυξημένες απαιτήσεις σύνδεσης της οικονομικής ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας μιας χώρας με τη διαρκή επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στην έρευνα και την τεχνολογία, στις καινοτόμες δράσεις. Διότι, στην εποχή του έντονου ευρωπαϊκού και διεθνούς ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, ο δείκτης προόδου και ευημερίας μιας χώρας είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη δυνατότητά της να υπερβαίνει τις αδυναμίες του παρελθόντος και να επενδύει διαρκώς στην παραγωγή νέας γνώσης, στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων, στους στόχους της καινοτομίας.

Κυρίες και κύριοι,
Ειδικότερα για μια χώρα όπως η Ελλάδα, η ανάγκη επένδυσης στους τομείς της έρευνας και της τεχνολογίας αποκτά τεράστια σημασία. Σε μια χώρα όπου ο τριτογενής τομέας της οικονομίας αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, όπου το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα συνίσταται στην ποιότητα και στην εξειδίκευση των προϊόντων και υπηρεσιών και το μορφωτικό επίπεδο του πληθυσμού είναι ένα από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ενίσχυση των καινοτομικών μας επιδόσεων και η επένδυση στην εκπαίδευση και στην παιδεία της νέας γενιάς δεν μπορεί παρά να αποτελεί στρατηγική μας επιλογή για τα επόμενα χρόνια. Διότι, με αυτόν τον τρόπο εκείνο το οποίο κάνουμε είναι να επενδύουμε στο μέλλον της χώρας. Η γνώση, ως αυθύπαρκτη αξία και ως διαδικασία παραγωγής, η μάθηση, οι ανοιχτοί ορίζοντες, η εξωστρέφεια συνιστούν τα υλικά οικοδόμησης μιας ισχυρής Ελλάδας. Μιας Ελλάδας με έκδηλη την παρουσία της στη συνολική ευρωπαϊκή προσπάθεια. Οφείλουμε να επενδύσουμε στους ανθρώπους, που αποτελούν το μεγαλύτερο κεφάλαιο για κάθε χώρα και να δώσουμε στους πολίτες το δικαίωμα να περάσουν από την κοινωνία της πληροφορίας στην κοινωνία της γνώσης και, μέσα σε αυτήν, ο καθένας να καταξιωθεί. Διότι, αν δανειστούμε τα λόγια του Πλάτωνα «είναι αδύνατον να βελτιωθεί ο κόσμος, αν δεν βελτιωθούν οι σ’ αυτόν κατοικούντες άνθρωποι».

Φίλες και φίλοι,
Θα ήθελα να είμαι ειλικρινής μαζί σας και να ομολογήσω ότι αυτό που όλοι γνωρίζουμε, ότι δηλαδή οι επιδόσεις της χώρας μας στο χώρο της έρευνας και της καινοτομίας είναι χαμηλές σύμφωνα με τις μελέτες που διενεργούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα ήθελα να παραδεχτώ ότι πράγματι οι επιδόσεις της Ελλάδας σε αυτό που είναι το μεγάλο ζητούμενο του 21ου αιώνα δεν είναι αυτές που θα επιθυμούσαμε. Ωστόσο, αυτή η παραδοχή, αν πρέπει να μας προκαλεί κάτι δεν είναι ένα αίσθημα απαισιοδοξίας για όσα δεν έχουμε καταφέρει, αλλά μια μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και τόλμη, ώστε να κινηθούμε ακόμη ταχύτερα προκειμένου να καλύψουμε το χαμένο έδαφος του παρελθόντος. Θα πρέπει να μας γεμίζει με ακόμη μεγαλύτερη διάθεση συνεργασίας, ώστε να ξεπεράσουμε εγχώριες αδυναμίες, παρωχημένες διαδικασίες παραγωγής, την προφανή υστέρησή μας στην ενσωμάτωση των τεχνολογικών επιτευγμάτων, τις συντεχνιακές λογικές και τα βαρίδια της γραφειοκρατίας που μας κρατούν δέσμιους του παρελθόντος και ακυρώνουν τις δυνατότητες που διαθέτουμε ως χώρα. Δυνατότητες που μέσα από την σωστή αξιοποίηση τους μπορούν να παράγουν ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Η πρόκληση είναι σαφής και επιτακτική. Δεν χωρά αμφιβολία ότι σήμερα όσο ποτέ άλλοτε απαιτείται ένταση συστράτευση δυνάμεων και ένταση προσπαθειών.

Κυρίες και κύριοι,
Στο μεγάλο στοίχημα που έχουμε μπροστά μας, η εκπαίδευση και η παιδεία της νέας γενιάς διαδραματίζει το δικό της ξεχωριστό και καθοριστικό ρόλο. Εκείνο που χρειαζόμαστε σήμερα είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα σύγχρονο, ανταγωνιστικό και, κυρίως, ανθρώπινο. Χρειαζόμαστε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, δηλαδή μια εκπαίδευση που είναι άρρηκτα και άμεσα συνδεδεμένη με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, της παραγωγής, της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Χρειαζόμαστε μια Τριτοβάθμια εκπαίδευση που θα προσφέρει τίτλους σπουδών που θα αντιστοιχούν σε αντίστοιχες θέσεις απασχόλησης και μια Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση που θα έχει ως στόχο την σωστή καλλιέργεια του νου και της ψυχής των μαθητών, έτσι ώστε να τους παρέχει όλα εκείνα τα εφόδια που θα τους βοηθήσουν στην μετέπειτα ζωή τους  να σταθούν με αξιώσεις στα πόδια τους. Για την επίτευξη όλων των παραπάνω δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε και δραστηριοποιούμαστε. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις νέες τεχνολογίες που αλλάζουν ριζικά το τοπίο της εκπαίδευσης, τον τρόπο διδασκαλίας και μάθησης, τον τρόπο μελέτης αλλά και τον τρόπο έρευνας και αξιολόγησης, επιμόρφωσης και κατάρτισης. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, να αγνοήσουμε την τάξη του μέλλοντος, σε μία εκ των οποίων είχα την ευκαιρία να ξεναγηθώ πρόσφατα κατά την επίσκεψη μου στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο των Υπουργών Παιδείας της ΕΕ. Μια τάξη ηλεκτρονική, η οποία θα λειτουργεί με το κατάλληλο εκπαιδευτικό λογισμικό, εκπαιδευτικές μεθοδολογίες και εκπαιδευτικό περιεχόμενο και θα προσφέρει στους μαθητές αδιανόητες έως σήμερα δυνατότητες ανακάλυψης και άσκησης των ιδιαίτερων ταλέντων τους. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της έμφασης που δίνουμε σε όλες αυτές τις εξελίξεις ανακοινώσαμε πριν λίγες ημέρες ως Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων τη δημιουργία  για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μια τέτοιας πρότυπης σχολικής τάξης του μέλλοντος, όπου θα περιέχονται όλες οι απαραίτητες υποδομές για εφαρμογή εξατομικευμένης εκπαίδευσης, χρησιμοποιώντας τις πιο σύγχρονες τεχνολογικά λύσεις.

Κυρίες και κύριοι,
Απώτερος στόχος της εκπαίδευσης της επόμενης δεκαετίας θα πρέπει να είναι η παροχή εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου σε όλους και η ανάδειξη της δημιουργικότητας και της καινοτομίας σε κοινή συνιστώσα των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Η σημερινή ανάγκη προσδιορίζεται στη δημιουργία μιας κουλτούρας μάθησης η οποία θα δίνει έμφαση σε μια μακρόπνοη συνεχή μαθησιακή διαδικασία και θα καλύπτει κάθε μορφή εκπαίδευσης και κατάρτισης. Σε αυτό ακριβώς στοχεύει και ο διάλογος που διεξάγεται για την παιδεία μέσα από τον οποίο επιχειρούμε σε μια βάση κοινής συνεννόησης να δημιουργήσουμε το σχολείο του 21ου αιώνα. Ένα σχολείο που θα ανταποκρίνεται στα σύγχρονα δεδομένα που δημιουργούνται σε παγκόσμια κλίμακα, παρέχοντας παράλληλα στους μαθητές όλα εκείνα τα εφόδια που θα τους επιτρέψουν να ανταποκριθούν επάξια στις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Επιπλέον - και όσον αφορά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση - η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό και η επένδυση στην καινοτομία αποτελούν αλληλοσυνδεόμενες επιλογές. Στόχος μας είναι να μεγιστοποιήσουμε την πρόσβαση των νέων στην αγορά εργασίας ιδιαίτερα γι’ αυτούς που έχουν μικρότερες δυνατότητες σε ένα σύστημα που δεν προσφέρει πολλές ευκαιρίες για όλους. Παράλληλα, στοχεύουμε να σταματήσουμε την «αιμορραγία» της σημαντικότερης πλουτοπαραγωγικής πηγής για τη χώρα μας, που είναι το ανθρώπινο δυναμικό της και να προσελκύσουμε νέους επιστήμονες που θα τους δώσουμε την ευκαιρία να εργαστούν στην πατρίδα μας, αξιοποιώντας τις γνώσεις και τις ικανότητες τους και συμβάλλοντας, ταυτοχρόνως, στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας μας.

Φίλες και φίλοι,
Αγαπητά μου παιδιά,
Με αυτές τις απλές σκέψεις, θα ήθελα να συγχαρώ θερμά όλους τους συντελεστές για την υλοποίηση της σημερινής πρωτοβουλίας της «Ημέρας της Καινοτομίας», μια πρωτοβουλία μέσα από την οποία, εκ των πραγμάτων, αναδεικνύεται με τον καλύτερο τρόπο το όραμα που έχουμε όλοι μας για ένα μέλλον προόδου και ανάπτυξης. Για ένα καλύτερο αύριο που βεβαίως προϋποθέτει την επένδυση στο χώρο της καινοτομίας, την επένδυση στο χώρο της παιδείας και της εκπαίδευσης, την επένδυση, με άλλα λόγια, στη νέα γενιά της πατρίδας μας.
Πάνω απ’ όλα, όμως, θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους συμμετέχοντες και βραβευθέντες νέους και νέες στο διαγωνισμό “Imagine Cup” για την προσπάθεια τους και τη διοχέτευση της δημιουργικής τους ενέργειας και του ταλέντου τους στην ανάπτυξη τεχνολογικών και καινοτομικών δράσεων. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι μέσα από τη συμμετοχή και διάκριση σας δίνετε την έμπνευση και την ψυχή και στην υπόλοιπη νεολαία να ακολουθήσει το δικό σας παράδειγμα στους τομείς των Νέων Τεχνολογιών και της καινοτομίας, η ανάπτυξη των οποίων αναμφισβήτητα αναμένεται να επιφέρει ένα σημαντικό όφελος τόσο για την οικονομία όσο και για την κοινωνία μας.

Σας ευχαριστώ.