ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Ανακοίνωση Τύπου, Αθήνα, 18 Ιουνίου 2009

«Ολόκληρη η αλήθεια για το Κρητικό ελαιόλαδο»

Με αφορμή τα όσα έχουν ακουστεί σχετικά με την αίτηση καταχώρισης ως ΠΟΠ της ονομασίας «ΚΡΗΤΗ» για το Κρητικό ελαιόλαδο στο Κοινοτικό Μητρώο ΠΟΠ - ΠΓΕ , και για την αποκατάσταση της αλήθειας σας γνωρίζουμε ότι:

- Από τον Ιανουάριο του 2006 είχε υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ αίτημα για αναγνώριση του ελαιόλαδου ΚΡΗΤΗ ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ). Ο φάκελος αυτός δεν προωθήθηκε στην Ε.Ε. λόγω της αλλαγής της σχετικής Κοινοτικής νομοθεσίας εντός του 2006. Μετά την ολοκλήρωση της σχετικής νομοθεσίας (έκδοση Κοινοτικών κανονισμών αριθ. 510/2006 και 1898/2006), στις 28 Αυγούστου 2007, υποβλήθηκε στην υπηρεσία μας από τον Σύνδεσμο Προστασίας και Ανάδειξης Κρητικού Ελαιόλαδου (ΣΠΑΚΕ), στον οποίο συμμετέχουν παραγωγοί, μεταποιητές και καταναλωτές ελαιολάδου της Κρήτης- αίτηση καταχώρισης της ονομασίας «ΚΡΗΤΗ» στο Μητρώο ΠΟΠ ΠΓΕ, ως προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, για το ελαιόλαδο που παράγεται στο νησί. Μετά από εξέταση του φακέλου, σύμφωνα με την Κοινοτική και Εθνική νομοθεσία, η Yπηρεσία μας προέβη σε αλληλογραφία καθώς και σε προσωπική επαφή με εκπροσώπους της αιτούσας ομάδας, με σκοπό την ενημέρωση τους για τις ελλείψεις και τα προβλήματα του φακέλου της. Στη συνέχεια, στις 28 Φεβρουαρίου 2008 η αιτούσα ομάδα υπέβαλε νέο βελτιωμένο φάκελο. Ωστόσο δεν αντιμετωπίστηκαν και σ’ αυτόν ικανοποιητικά ορισμένα από τα βασικά προβλήματα στοιχειοθέτησης του αιτήματός καταχώρισης ως ΠΟΠ της προτεινόμενης ονομασίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν ήδη καταχωρηθεί οκτώ ονομασίες ελαιόλαδων περιοχών της νήσου Κρήτης ως ΠΟΠ και μια ως ΠΓΕ. (ΑΠΟΚΟΡΩΝΑΣ ΧΑΝΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ , ΣΗΤΕΙΑ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ , ΠΕΖΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ , ΚΟΛΥΜΒΑΡΙ ΧΑΝΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ , ΒΟΡΕΙΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΡΗΤΗΣ , ΒΙΑΝΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ , ΑΧΑΡΝΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ , ΘΡΑΨΑΝΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ) Επίσης εκκρεμεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η τελική αξιολόγηση της αίτησης καταχώρισης της ονομασίας «Εξαιρετικό Παρθένο ελαιόλαδο Σέλινο Κρήτης». Πέραν αυτών στην υπηρεσία μας έχουν κατατεθεί εκτός της υπό εξέταση αίτησης της ΣΠΑΚΕ, δύο επιπλέον αιτήσεις για καταχώριση ονομασιών ως ΠΟΠ ελαιόλαδων περιοχών της Κρήτης από άλλες ομάδες παραγωγών (ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΜΙΡΑΜΠΕΛΛΟ ΚΡΗΤΗΣ, Ελαιόλαδο Μεσσαράς Κρήτης) και (ελαΙολαδο παναγιαΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ) που βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης καθώς και δύο αιτήσεις τροποποίησης προδιαγραφών, που αφορούν στην επέκταση της οριοθετημένης ζώνης παραγωγής των ελαιολάδων ΒΟΡΕΙΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (ΠΟΠ).και «ΣΗΤΕΙΑ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ»» ΠΟΠ. Με δεδομένο το γεγονός αυτό η αξιολόγηση των επιμέρους στοιχείων της αίτησης καταχώρισης της ονομασίας ΚΡΗΤΗ ως ΠΟΠ τόσο σε Εθνικό όσο και σε Κοινοτικό επίπεδο, κρίθηκε ότι περιελάμβανε αναπόφευκτα τη σύγκριση των χαρακτηριστικών του υπό εξέταση ελαιολάδου με τα χαρακτηριστικά εκείνων των ελαιόλαδων με τις παραπάνω αναφερόμενες ονομασίες.

- Βασική προϋπόθεση για την καταχώριση μιας ονομασίας ως ΠΟΠ είναι να πληροί τις διατάξεις του άρθρου 2 του κανονισμού 510/06, σύμφωνα με τις οποίες η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του γεωργικού προϊόντος ή τροφίμου (του ελαιολάδου στην προκειμένη περίπτωση) πρέπει να οφείλεται ουσιαστικά ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον που περιλαμβάνει εγγενείς φυσικούς( έδαφος, κλίμα) και ανθρώπινους παράγοντες

- Τα χαρακτηριστικά, όπως παρουσιάζονταν στο φάκελο, δεν ήταν δυνατό να διαχωρίσουν σαφώς το ελαιόλαδο ΚΡΗΤΗ από όλα τα υπόλοιπα ελαιόλαδα του νησιού που έχουν καταχωριστεί ως ΠΟΠ και όχι μόνον. Τα ίδια οργανοληπτικά και φυσικά χαρακτηριστικά συναντώνται και σε άλλα ελαιόλαδα του νησιού, αλλά και άλλων περιοχών της χώρας. Συγκεκριμένα το πρασινοκίτρινο χρώμα και η φρουτώδης γεύση είναι τα κύρια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά για 5 από τα καταχωρισμένα ελαιόλαδα ΠΟΠ και ΠΓΕ του νησιού.

- Το γεγονός ότι το συγκεκριμένο ελαιόλαδο δεν διέφερε σημαντικά από τα άλλα ελαιόλαδα ΠΟΠ και ΠΓΕ του νησιού, δημιουργούσε πέραν των άλλων θεμάτων και το πρόβλημα της επικάλυψης των οροθετημένων γεωγραφικών ζωνών των καταχωρισμένων ονομασιών των ελαιολάδων της Κρήτης από τη ζώνη παραγωγής του ελαιόλαδου με την υποψήφια για καταχώριση ονομασία «ΚΡΗΤΗ».

- Σημαντικό πρόβλημα του φακέλου αποτελούσε επίσης η ανεπαρκής τεκμηρίωση του δεσμού μεταξύ των προαναφερόμενων χαρακτηριστικών και του γεωγραφικού περιβάλλοντος. Τα γεωμορφολογικά και κλιματικά χαρακτηριστικά του νησιού παρουσιάζονταν ομοιογενή στον υπό εξέταση φάκελο (σε αντίθεση με όσα αναφέρονται για τις οριοθετημένες ζώνες παραγωγής των ήδη καταχωρισμένων ονομασιών ελαιολάδων της Κρήτης). Συνεπώς δεν αποδεικνυόταν ο ουσιαστικός ή αποκλειστικός δεσμός των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου και του γεωγραφικού περιβάλλοντος που απαιτεί ο κανονισμός.

- Σημειωτέον ότι η αξιολόγηση των 8 ελαιολάδων ΠΟΠ, που οι ονομασίες τους ήδη έχουν καταχωριστεί στο Κοινοτικό μητρώο ΠΟΠ και ΠΓΕ, στηρίχθηκε κατά μεγάλο μέρος στις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες των αντίστοιχων οριοθετημένων περιοχών της νήσου Κρήτης και εν μέρει στις τοπικές καλλιεργητικές τεχνικές που εφαρμόζονται εντός αυτών. Η παρουσίαση της Κρήτης ως περιοχής με ενιαία εδαφοκλιματικά χαρακτηριστικά, στα οποία μάλιστα οφείλονταν αποκλειστικά ή ουσιαστικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά του ελαιόλαδου Κρήτης στον υπό εξέταση φάκελο, ερχόταν σε πλήρη αντίφαση με την επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε για την καταχώριση των 8 ελαιολάδων ΠΟΠ, τα οποία επαναλαμβάνουμε ότι ΗΔΗ έχουν καταχωρηθεί ως ΠΟΠ.

- Το ΥΠΑΑΤ ωστόσο, αναγνωρίζοντας την ανάγκη πιστοποίησης του ελαιολάδου και την εμπορική αξία του ονόματος ΚΡΗΤΗ και δεδομένης της μακραίωνης ιστορίας και παράδοσης του ελαιολάδου στο νησί της Κρήτης, έκρινε ότι θα είχε πολύ καλύτερη τύχη ο φάκελος, εάν η αιτούσα ομάδα, στηριζόμενη στη φήμη του προϊόντος, αιτούνταν την καταχώριση της ονομασίας ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη. Σημειώνουμε δε ότι σύμφωνα και με την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ ο κανονισμός επιτρέπει την καταχώριση μιας ονομασίας ως ΠΓΕ στην περίπτωση που «η φήμη του μπορεί να αποδοθεί στην αντίστοιχη γεωγραφική καταγωγή», όρος ο οποίος εκτιμούμε ότι θα μπορούσε να ικανοποιηθεί πλήρως για το ελαιόλαδο ΚΡΗΤΗ, χωρίς να θίγονταν οι ήδη καταχωρισμένες ονομασίες για ομοειδή προϊόντα που παράγονται σε οριοθετημένες ζώνες εντός του νησιού.

- Με την ευκαιρία λοιπόν σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε την 9η Μαϊου 2008, παρουσία του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής καθώς και εκπροσώπων της αιτούσας ομάδας, το ΥΠΑΑΤ γνωστοποίησε τις παραπάνω απόψεις του μέσω της αρμόδιας υπηρεσίας του . Επιπλέον επισημάνθηκαν οι ελλείψεις του φακέλου που έχει υποβληθεί. Παρά ταύτα η αιτούσα ομάδα επέμεινε στην άποψή της για καταχώριση της ονομασίας ΚΡΗΤΗ ως ΠΟΠ.

- Τέλος οι εκπρόσωποι της αιτούσας ομάδας δεσμεύτηκαν να υποβάλουν συμπληρωματικά στοιχεία για την ολοκλήρωση του φακέλου, προκειμένου να δρομολογηθεί άμεσα η διαδικασία προώθησης του φακέλου στις Βρυξέλλες, τα οποία βέβαια ουδέποτε υποβλήθηκαν έχοντας ως αποτέλεσμα την μη τήρηση συγκεκριμένων κανονισμών και τέλος την απόρριψη του συγκεκριμένου φακέλου.

- Αυτά ακριβώς είναι τα πραγματικά δεδομένα και η πορεία της αίτησης καταχώρισης ως ΠΟΠ της ονομασίας «ΚΡΗΤΗ» για το Κρητικό ελαιόλαδο στο Κοινοτικό Μητρώο ΠΟΠ - ΠΓΕ από τον ΣΠΑΚΕ .Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.

- Επειδή κατά την άποψη μας δεν θα πρέπει να γίνονται πολιτικά παιχνίδια με το Κρητικό Ελαιόλαδο και τους περήφανους Κρήτες , σταματάμε εδώ αφήνοντας τον κάθε πολίτη να βγάλει τα συμπεράσματά του σχετικά με το ποιος έκανε καλά την δουλειά του και ποιος όχι όπως επίσης και με το ποιος προστατεύει με τις πράξεις του και όχι με ανέξοδα λόγια τα δικαιώματα και τα συμφέροντα ΟΛΩΝ των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης .

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΝΔ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ
ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ