ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Ανακοίνωση Τύπου, Αθήνα, 2 Ιουλίου 2009

ΑΡΘΡΟ
ΣΠΥΡΟΥ ΚΟΥΒΕΛΗ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ FORUM ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ»
 
Στη χώρα μας ο τουρισμός έχει συνδεθεί, εδώ και χρόνια, με ένα μοντέλο που θυμίζει κάποια συγκεκριμένα στερεότυπα. Τα νησιά, οι παραλίες, η θάλασσα, τα τουριστικά συγκροτήματα, ο ΕΟΤ, παλιότερα τα Ξενία, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Μύκονος. Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα κλπ, που έλεγε και μια παλιά Ελληνική συμμετοχή στη Γιουροβίζιον….

Είναι μόνο αυτή η Ελλάδα όμως; Είναι αυτό το μόνο και καλύτερο τουριστικό προϊόν που έχει να αναδείξει η Ελλάδα και να ωφεληθεί από αυτό; Η Ελλάδα δεν έχει μόνο παραλίες, και μάλιστα πολυσύχναστες, δεν έχει μόνο μεγάλα resorts και κοσμοπολίτικα νησιά. Έχει κει μερικά άλλα πράγματα που είναι εκεί, αιώνες τώρα και περιμένουν να τα κοιτάξουμε, να τα θυμηθούμε, να τα αξιοποιήσουμε. Εν τω μεταξύ  τα περισσότερα από αυτά, τα αφήνουμε να απαξιώνονται ή τα καταστρέφουμε στο βωμό της «ανάπτυξης».

Τοπία, προστατευόμενα, σπάνια είδη και περιοχές μοναδικές σε ολόκληρη της Ευρώπη για το φυσικό τους πλούτο και τη μορφολογία τους. Η Πρέσπα, η Κερκίνη, τα βουνά της Κρήτης, τα ορεινά όλων σχεδόν των νησιών, οι καταρράκτες της Σαμοθράκης, ο Βοϊδομάτης και η Πίνδος, η Νέδα στη νότια Πελοπόννησο, η Σαμαριά,  η Ροδόπη, το δάσος του Φρακτού, η Φολόη, ο Αίνος στην Κεφαλονιά, θα μπορούσαν να γεμίσουν μια σελίδα και να μην τελειώσουν. Οι χελώνες στην Ζάκυνθο, στην Κυπαρισσία, στην Κρήτη, τα αρπακτικά στη Δαδιά του Έβρου, τα πουλιά στον Αμβρακικό, στο Μεσολόγγι, στον Αξιό. Οι παρεξηγημένοι κάτοικοι β’ κατηγορίας μιας χώρας που δεν θέλει να συνειδητοποιήσει τι πλούτο διαθέτει.

Ο αρχαίος και ο σύγχρονος πολιτισμός της Ελλάδας. Μνημεία που δε γνωρίζουν καλά-καλά την ύπαρξη τους ούτε οι κάτοικοι των περιοχών όπου αυτά βρίσκονται. Πόσοι Αθηναίοι έχουν πάει στον απίστευτης ομορφιάς χώρο της Ραμνούντας, δίπλα στη θάλασσα; Απέχει περίπου 40 λεπτά από το κέντρο της πρωτεύουσας. Πόσοι γνωρίζουν που βρίσκονται τα περίπου 10 αρχαία θέατρα, μοναδικής παγκόσμια αρχιτεκτονικής, που διαμορφώνουν ένα τόξο που διατρέχει όλη τη Δυτική Ελλάδα - από το Αντίρριο μέχρι τη Δωδώνη.

Κι όμως, αυτά τα μέρη είναι που μπορούν να κρατήσουν τους επισκέπτες περισσότερες μέρες, να τους προσφέρουν κάτι διαφορετικό από μια ξαπλώστρα και μια ομπρέλα στις παραλίες, ένα καλό ή ένα μέτριο δωμάτιο σε ένα καλό η ένα μέτριο ξενοδοχείο; Για το κακά, που δεν θα έπρεπε καν να υπάρχουν σε μια χώρα που θέλει να αναφέρεται στον τουρισμό ως τη βαριά της βιομηχανία, ας μη μιλήσουμε…

Την ξαπλώστρα, την παραλία, τα κοκτέιλ και την πισίνα μπορούν να την προσφέρουν εξίσου καλά πολλές χώρες, δίπλα μας η και μακριά μας, που ανταγωνίζονται την Ελλάδα πολύ αποτελεσματικά, και πολύ φθηνότερα στις περισσότερες περιπτώσεις. Γιατί θα διαλέξει κάποιος την Ελλάδα και όχι της Τουρκία, την Καραϊβική, τα νησιά Πουκέτ στην Ταϊλάνδη; Θα τη διαλέξει μόνο γιατί είναι η Ελλάδα, η χώρα των θεών, της φύσης, της παράδοσης, της Ελληνικής Μεσογειακής δίαιτας.

Πόσα νοικοκυριά σε όλη τη χώρα θα μπορούσαν να ζουν παράγοντας προϊόντα υψηλής ποιότητας, με έλεγχο ποιότητας, τυποποίηση με χαρακτήρα και προσωπικότητα, που θα απευθύνονταν στους επισκέπτες της χώρας μας; Από το λάδι και τις ελιές όλης της Ελλάδας, μέχρι τα βότανα, τα τυριά (οι Γάλλοι είναι πιο έξυπνοι άραγε;), τα γλυκά και τις συνταγές από τις οποίες κάθε μέρος της χώρας μας έχει μερικές δεκάδες σπεσιαλιτέ; Μήπως τελικά δε χρειάζεται επιδοτήσεις για να διαθέσουμε τα προϊόντα μας, αλλά κυρίως μυαλό, σχέδιο και οργάνωση;

Πράσινος τουρισμός μπορεί να είναι τα πάντα, σε μια χώρα που έχει τα πάντα. Από την επίσκεψη σε αιολικά πάρκα, που είναι από μόνα τους αξιοθέατο, μέχρι μια βόλτα 2-3 ημερών, με εναλλακτικά μέσα μεταφοράς μέσα στην Ελληνική φύση και τους πολιτιστικούς θησαυρούς που κρύβει. Από τα ιαματικά λουτρά που υπάρχουν σε αφθονία σε όλη τη χώρα, και σήμερα, στις πιο πολλές περιπτώσεις αποτελούν εικόνα εγκατάλειψης και ρυπαρής ντροπής, μέχρι τον καταδυτικό τουρισμό, σε μια χώρα με 200 νησιά και 16,000 χιλιόμετρα ακτής!

Αυτός ο τουρισμός είναι η απάντηση που προσφέρει πολλαπλά πλεονεκτήματα για την προστασία του περιβάλλοντος, την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη και την παραμονή του πληθυσμού στον τόπο που ζει.

Αξίζει να σκεφτεί κανείς ότι με το κατάλληλο μοντέλο, οι πλέον ευνοούμενες περιοχές μπορεί να είναι οι σημερινές απομακρυσμένες και προβληματικές.

Το θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη του «πράσινου» τουρισμού στη χώρα μας παραμένει ζητούμενο. Δε μιλάμε για την καταγραφή και κατηγοριοποίηση των «εναλλακτικών μορφών» με μια παλιομοδίτικη, γραφειοκρατική αντίληψη όπου το κράτος γίνεται ο μέγας αδειοδότης, αλλά για κίνητρα  ανάπτυξης υποδομών, υπηρεσιών, τυποποίησης και ελέγχου ποιότητας. 

Απέναντι σε, πολλές ακόμα επιχειρήσεις που δεν μπορούν να κατανοήσουν κάτι άλλο από την εντατική τουριστική επιχειρηματικότητα,  αρχίζουν σιγά-σιγά να εμφανίζονται κάποιοι με διαφορετική κουλτούρα και αρχές. Ένα προσεγμένο περιβάλλον είναι η φυσική και απαραίτητη προϋπόθεση για όμορφες διακοπές, υποστηρίζουν. Αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να στηριχθούν ώστε να βρουν μιμητές, να αναπτυχθούν τα δίκτυα υπηρεσιών και τροφοδοσίας γύρω τους, που θα ανοίξουν το δρόμο για τη  μετάβαση σε ένα διαφορετικό, πράσινο τουριστικό μοντέλο.

Όπως και με άλλες πράσινες μορφές ανάπτυξης, για παράδειγμα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έτσι και με τον τουρισμό, η Ελλάδα έχει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα απέναντι στους ανταγωνιστές της σε άλλες χώρες για να ξεχωρίσει, να παράγει ευημερία, θέσεις εργασίας εισοδήματα και πλούτο, δίκαια κατανεμημένο σε όλη τη χώρα, σε όλους τους πολίτες. Έχει τόσο πλούτο που μπορεί να αξιοποιήσει και παράλληλα να προστατέψει το περιβάλλον της που αν δεν το κάνει (και μέχρι σήμερα δεν το κάνει) θα είναι ασυγχώρητη, από τους σημερινούς πολίτες και από τα παιδιά τους αύριο.

Χρειάζεται όμως να το πάρουμε απόφαση, και αυτό να μεταφραστεί σε πολιτικές της χώρας, σε νομοθεσία, σε πράξη που θα τραβήξει όλο τον κόσμο να πάει σε αυτή την κατεύθυνση. Είναι η ευκαιρία μας, είναι το μόνο μέλλον που έχουμε, είναι υποχρέωση μας.