Αθήνα 6.12.2010, 15:32

Η Κοσμητεία της Παιδαγωγικής Σχολής στο Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 10 Δεκεμβρίου και την  Παγκόσμια ημέρα Παιδιού στις 11 Δεκεμβρίου, διοργανώνει εκδήλωση, με θέμα: "Είμαι παιδί, έχω δικαιώματα για δράσεις για την Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα". Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 16:00, στο 10ο όροφο του Πύργου της Παιδαγωγικής Σχολής.

Οι δράσεις για την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα, η προώθηση μιας σχολικής κουλτούρας που σέβεται και προάγει τα δικαιώματα των παιδιών και η εκπαίδευση ως δικαίωμα θα βρεθούν στο επίκεντρο της εκδήλωσης, που συντονίζει η Κοσμητόρισσα της Παιδαγωγικής Σχολής στο ΑΠΘ, Δήμητρα Κογκίδου.

Πιο αναλυτικά, τα θέματα τα οποία θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης είναι: Πως οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων τόσο του ανθρώπου όσο και του παιδιού έχουν επιπτώσεις στην εκπαίδευση παιδιών πολλών κοινωνικών ομάδων, όπως των παιδιών Ρομά. Το τελευταίο θα αναδειχθεί και από τα ίδια τα παιδιά Ρομά σ’ ένα σχολείο. Γιατί τα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να είναι ένας από τους κύριους στόχους στην εκπαίδευση και πως θα προστατευθούν τα δικαιώματα των παιδιών στο σχολείο. Επίσης, θα παρουσιασθεί  το COMPASS – ένα εγχειρίδιο εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα για νέους και νέες από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Τέλος, η εκδήλωση θα κλείσει με ένα παιδαγωγικό εργαστήριο σχετικά με τους στόχους και τη διδακτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εκπαίδευση.

Τα θέματα εισηγούνται η εκπαιδευτικός, ειδική επιστήμονας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Βασιλική Πλιόγκου, ο εκπαιδευτικός-σχολικός σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Άγγελος Χατζηνικολάου, η Ψυχοδραματίστρια, συνεργάτρια της «ΑΡΣΙΣ», Σοφία Συμεωνίδου, η Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης Νίκη Ρουμπάνη, η εκπαιδευτικός στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης, Παυλίνα Γραικού.

«Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να διαπερνά όλο το αναλυτικό πρόγραμμα και την κουλτούρα του σχολείου. Η κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιτυγχάνεται καλύτερα αν τα παιδιά τα βιώνουν στη πράξη. Δυστυχώς, συχνά το σχολείο αποθαρρύνει, με πολλούς τρόπους, παρά ενθαρρύνει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατά συνέπεια, η ενδυνάμωση της κουλτούρας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να είναι πρωταρχικό μέλημα όλων όσων εμπλέκονται με την εκπαίδευση των παιδιών και των νέων» υποστηρίζει η Κοσμητόρισσα της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ, Δήμητρα Κογκίδου.

Σε όσους παρακολουθήσουν την εκδήλωση θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.

* Ακολουθούν οι περιλήψεις των εισηγήσεων.

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ

Συντονίζει η Δήμητρα Κογκίδου, Κοσμητόρισσα της Παιδαγωγικής Σχολής, ΑΠΘ.
• Βασιλική Πλιόγκου, εκπαιδευτικός, ειδική επιστήμονας στο ΠΤΔΕ ΑΠΘ.
Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι και ίσοι!»-Εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την ευαισθητοποίηση των παιδιών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα
Το σύγχρονο ελληνικό σχολείο χαρακτηρίζεται από πολυπολιτισμικότητα και πλουραλισμό κύκλων ζωής. Θέματα που αφορούν στην αναγνώριση, αποδοχή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναδύονται καθημερινά στη σχολική πραγματικότητα. Τα ερωτήματα που τίθενται είναι:
Μπορούν οι εκπαιδευτικοί να τα αξιοποιούν ως παιδαγωγικό εργαλείο με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών στα και για τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Μπορούν δραστηριότητες  που ενισχύουν τη γνωριμία, τη συνεργασία, την εμπιστοσύνη μεταξύ των μαθητικών ομάδων να συμβάλουν στην αναγνώριση και αποδοχή του «διαφορετικού» ως μέρους της ταυτότητας του «άλλου»;
Γιατί τα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να αναδεικνύονται ως πρωταρχικής σημασίας εκπαιδευτικός στόχος;
Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι σημαντική γιατί μόνον αν τα παιδιά αποκτήσουν γνώσεις, βιώσουν συμπεριφορές, οικοδομήσουν, κοινωνικές κυρίως, δεξιότητες με στόχο την ανάπτυξη συνείδησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου, θα μπορούν και ως ενήλικες να διαμορφώσουν στάσεις με τις οποίες θα αντιλαμβάνονται και θα απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους, αλλά και θα αποδέχονται τα όρια και τις υποχρεώσεις τους.

• Άγγελος Χατζηνικολάου, εκπαιδευτικός-σχολικός σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα του παιδιού στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων τόσο του ανθρώπου όσο και του παιδιού έχουν επιπτώσεις στην εκπαίδευση παιδιών πολλών κοινωνικών ομάδων (των μεταναστών, των Ρομά, των μειονοτήτων και άλλων κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων). Η κατάθεση της πολιτικής βούλησης ως εορταστικό μήνυμα με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων  (10 Δεκεμβρίου) και την  παγκόσμια ημέρα παιδιού, όχι μόνον δεν λύνει τα προβλήματα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, που βιώνουν οι παραπάνω ομάδες, αλλά φαντάζει και ως υποκρισία. Στο σχολείο η παραβίαση των Δικαιωμάτων των παιδιών Ρομά, έχει ως αποτέλεσμα τη σχολική αποτυχία και τη σχολική διαρροή. Η συνειδητοποίηση της εκπαίδευσης ως Δικαίωμα από όλα τα παιδιά, τους/τις δασκάλους/ες και τους γονείς μπορεί να αποτελέσει μια αισιόδοξη παιδαγωγική παρέμβαση αλλαγών.
Στην εισήγηση τα παιδιά Ρομά στο σχολείο αναδεικνύουν όλους εκείνους τους παράγοντες που οδηγούν στις παραβιάσεις των Δικαιωμάτων τους. Αυτή η ανάδειξη ταυτόχρονα είναι μια πρόταση διεκδίκησης επίλυσης των προβλημάτων, που βιώνουν, και ταυτόχρονα πρόσκληση αλληλεγγύης στο σύνολο της σχολικής κοινότητας. Τα παιδιά Ρομά αναδεικνύου ότι η εμπλοκή των δικαιωμάτων  στην εκπαιδευτική διαδικασία και ιδίως η ανάδειξη της παραβίασής τους διαμορφώνουν συνθήκες ενός πολιτισμού των Δικαιωμάτων και της κοινωνικής ευθύνης των θεσμών και των πολιτών.
Ταυτόχρονα στην εκπαίδευση οφείλουμε οι εκπαιδευτικοί να είμαστε αλληλέγγυοι στους/στις μαθητές/τριές μας, των οποίων παραβιάζονται τα Δικαιώματα. Σε κάθε περίπτωση η παραβίαση των Δικαιωμάτων είναι παραβίαση και προσβολή της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας των μαθητών/τριών μας και ταυτόχρονα συρρίκνωση της Δημοκρατίας.

• Σοφία Συμεωνίδου, Ψυχοδραματίστρια, συνεργάτρια της ΑΡΣΙΣ
Compass: ένα εγχειρίδιο εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα για νέους και νέες από το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Το COMPASS– a manual on human rights education with young people -είναι ένα εργαλείο ευρέως διαδεδομένο στην Ευρώπη το οποίο περιλαμβάνει βιωματικές ασκήσεις αλλά και ένα θεωρητικό πλαίσιο ως βάση για την γνωριμία με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την διεκδίκηση τους. Μέσα από το υλικό προωθείται γενικά το ζήτημα της εκπαίδευσης στα ανθρώπινα δικαιώματα  και προτείνονται συγκεκριμένες δράσεις στα εκπαιδευτικά προγράμματα  που δίνουν έμφαση στην προώθηση της ισότητας και της διαπολιτισμικότητας..
Το COMPASS απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, σε επαγγελματίες που δουλεύουν με εφήβους, σε εκπαιδευτές και εθελοντές και παρέχει εκπαιδευτικό υλικό με στόχο να υποκινήσει παιδιά και νέους σε θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σύμφωνα με τις δικές τους ανάγκες και προτεραιότητες.
Το 2006 η ΑΡΣΙΣ ορίστηκε επίσημα από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως φορέας μετάφρασης (στα Ελληνικά), αναπαραγωγής και διάχυσης της μεθοδολογίας εκπαίδευσης εκπαιδευτών COMPASS.

• Νίκη Ρουμπάνη, εκπαιδευτικός, Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης  και
• Παυλίνα Γραικού, εκπαιδευτικός στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης
Εργαστήριο:  Στόχοι και μεθοδολογία για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην εκπαίδευση

Οι μαθητές και οι μαθήτριες χρειάζεται από την μικρότερη δυνατή ηλικία να γνωρίζουν ότι έχουν δικαιώματα και να αναγνωρίζουν τα δικαιώματα αυτά και στους/στις συμμαθητές/τριες τους. Αυτό κάνει δυνατή τη συνύπαρξη, αποκλιμακώνει δημιουργικά τις συγκρούσεις και επιτρέπει την προσωπική ανάπτυξη των παιδιών αλλά και το χτίσιμο συλλογικών αξιών.
Τα δικαιώματα των παιδιών περιγράφουν ένα πλαίσιο σωματικής, ψυχικής και ηθικής ασφάλειας, όπου οι επιλογές και τα όρια  προστατεύουν το κάθε ένα παιδί ατομικά από εγκατάλειψη, καταναγκασμό, εξαθλίωση και εξαρτήσεις.
Η μεθοδολογία διδακτικής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα από τα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος χρειάζεται να μην  στοχεύει απλά σε μια πληροφόρηση χωρίς πρακτικές συνέπειες αλλά να έχει επίκεντρο την χειραφέτηση και την ενδυνάμωση, την σύνθεση της διαφορετικότητας και να φτιάχνει ασπίδα αλληλεγγύης των μαθητών μεταξύ συνομηλίκων/ομότιμων ομάδων.
Θέματα όπως η ενσυναίσθηση, η σύνθεση της διαφορετικότητας, η διαχείριση κρίσεων, είναι απαραίτητο να συζητηθούν και να δοθούν εκπαιδευτικά εργαλεία για την ενσωμάτωσή τους στην παιδαγωγική πράξη.