Αθήνα 3.7.2012, 19:00

Με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τη δωρεά της προσωπικής συλλογής του Ιωάννη Τρικόγλου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι Πρυτανικές αρχές εγκαινίασαν χθες στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης την έκθεση «Περιήγηση στην ανατολική Μεσόγειο μέσα από τα έργα της συλλογής Ιωάννη Τρικόγλου».

Ο Ιωάννης Τρικόγλου, Έλληνας της Αιγύπτου με έντονη εμπορική δραστηριότητα κατάφερε να συγκεντρώσει μοναδικά έργα Τέχνης, σπάνιες εκδόσεις και πολύτιμα αντικείμενα με σημείο αναφοράς την Ελλάδα και τον Ελληνισμό.

Η τεράστια βιβλιοθήκη που δημιούργησε περιελάμβανε περίπου 14.000 τόμους βιβλίων, 1.000 έργα τέχνης (γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες), πληθώρα εγγράφων και φυλλαδίων από υπηρεσίες και ιδρύματα καθώς και το προσωπικό του αρχείο.

Τα τεκμήρια της συλλογής  ξεκινούν χρονολογικά από το 1495 και φτάνουν στα μέσα του 20ου αιώνα με θέματα κυρίως από την ελληνική ιστορία, αρχαιολογία, λαογραφία και λογοτεχνία, με έμφαση στην Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Η συλλογή έφτασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1962,  όταν η έξωση του βασιλιά της Αιγύπτου Φαρούκ είχε ως αποτέλεσμα να εκδιώκονται οι Έλληνες από την Αίγυπτο και να δεσμεύονται οι περιουσίες τους.

Τότε,  ο Ιωάννης Τρικόγλου, προκειμένου να διασώσει την βιβλιοθήκη του, αποφάσισε  να την δωρίσει σε ένα ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της Ελλάδας. Ο συναγωνισμός προσφορών από τα Πανεπιστήμια και τις μεγάλες βιβλιοθήκες της Αθήνας υπήρξε έντονος. Ο τότε υπηρεσιακός υπουργός Μικές Μαυρογορδάτος τύχαινε να είναι κοινός φίλος του τότε πρύτανη του ΑΠΘ καθηγητή Χ. Φραγκίστα και του Ι. Τρικόγλου. Έτσι με τη μεσολάβησή του, επείσθη ο Τρικόγλου το 1962 να δωρίσει τη βιβλιοθήκη του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Έκτοτε, ο θησαυρός του Ιωάννη Τρικόγλου, δηλαδή μια σειρά από κειμήλια του Ελληνισμού, φυλάσσονται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εκεί όπου τυγχάνουν ιδιαίτερης φροντίδας και σεβασμού από το προσωπικό της. Σήμερα, πολλά από τα αντικείμενα της συλλογής, που έχει αποκτήσει παγκόσμιο πολιτιστικά ενδιαφέρον, βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας, εξαιτίας του ότι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τα διαφύλαξε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.

«Το πανεπιστήμιό μας στάθηκε ως θεματοφύλακας, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διάσωση της συλλογής Τρικόγλου. Ο πατριωτισμός του δωρητή, έκδηλος σε κάθε κομμάτι της συλλογής, συναντήθηκε με τον πατριωτισμό των διδασκόντων και διοικούντων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αποδεικνύοντας τον πραγματικό ρόλο που επιτελούν τα ακαδημαϊκά ιδρύματα στη χώρα. Είναι γνωστό ότι τα πανεπιστήμια διαθέτουν μεγάλη περιουσία, η διαχείριση της οποίας πρέπει να γίνεται με όρους ακαδημαϊκής δεοντολογίας, δημοσίου συμφέροντος και διαφάνειας. Μόνο έτσι διαφυλάσσεται η ακίνητη περιουσία και ο ανεκτίμητος θησαυρός της γνώσης, των κειμηλίων και των αρχείων,  που δωρητές και ευεργέτες εμπιστεύτηκαν στα δημόσια πανεπιστήμια. Αυτή η δημόσια περιουσία, που έχει τεθεί στο στόχαστρο εξωπανεπιστημιακών και λογής συμφερόντων, είναι υποχρέωσή μας να προστατευθεί με κάθε τρόπο προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος», τόνισε ο Πρύτανης του ΑΠΘ Καθηγητής Γιάννης Μυλόπουλος.