Αθήνα 5.2.2014, 15:03
Ο Γιώργος Γρηγοριάδης, μαθητής του Αρσάκειου Λυκείου Θεσσαλονίκης, είναι ο νικητής του διαγωνισμού νεαρών μεταφραστών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διεξήχθη τον Νοέμβριο του 2013 με τη συμμετοχή λυκείων από όλη την Ευρώπη (κατάλογος παρακάτω).
Οι νικητές και οι νικήτριες -ένας ανά κράτος μέλος- θα προσκληθούν στην τελετή απονομής των βραβείων στις Βρυξέλλες, στις 8 Απριλίου, όπου θα βραβευτούν από την κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, ευρωπαία επίτροπο αρμόδια για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία.\
«Ήταν μια πρωτόγνωρη, ενδιαφέρουσα εμπειρία που απαιτούσε όχι μόνο καλή γνώση της γλώσσας, αλλά και ευρηματικότητα και ακρίβεια στη σύνταξη της μετάφρασης» δήλωσε ο Γιώργος Γρηγοριάδης, χαρούμενος και συγκινημένος μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, προσθέτοντας ότι ήταν ένα ωραίο κείμενο για «την Ευρώπη των πολιτών και ιδιαιτέρως των νέων προσαρμοσμένο στα μέτρα της σύγχρονης κοινωνικής δικτύωσης μέσω facebook (…) πραγματικότητα μιας ενιαίας Ευρώπης που ανοίγει τα σύνορα σε όλους για να σπουδάσουν, να εργαστούν, να διασκεδάσουν, να ζήσουν…».
Πάνω από 3.000 έφηβοι μαθητές από 751 σχολεία έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό και οι εργασίες τους βαθμολογήθηκαν από τους μεταφραστές της Επιτροπής. Οι νικητές και οι νικήτριες — ένας ανά κράτος μέλος — θα προσκληθούν στην τελετή απονομής των βραβείων στις Βρυξέλλες, στις 8 Απριλίου, όπου θα βραβευτούν από την κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, ευρωπαία επίτροπο αρμόδια για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία.
Ο κατάλογος των νικητών περιλαμβάνει σχολεία που έχουν νικήσει παλαιότερα, αλλά και σχολεία που συμμετέχουν για πρώτη φορά. Το πιο επιτυχημένο σχολείο από την έναρξη του διαγωνισμού είναι το Salzmannschule Schnepfenthal στη Θουριγγία της Γερμανίας, από το οποίο έχει βγει τέσσερις φορές εθνικός νικητής.
Οι μεταφραστές της Επιτροπής διοργανώνουν τον διαγωνισμό από το 2007 για να μοιραστούν το πάθος τους για τις γλώσσες. Οι μαθητές που πήραν μέρος στη μεταφραστική δοκιμασία τον περασμένο Νοέμβριο μπορούσαν να επιλέξουν μεταξύ των εκατοντάδων πιθανών συνδυασμών των 24 επισήμων γλωσσών της ΕΕ• συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 157 συνδυασμοί, ο υψηλότερος αριθμός έως σήμερα.
Κάθε χρόνο, ο διαγωνισμός γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, τόσο από άποψη αριθμού υποψηφίων όσο και γεωγραφικής εξάπλωσης, από τη Ρεϋνιόν, πάνω από 2.500 χιλιόμετρα νοτίως του Ισημερινού, έως το Kittilä στη Φινλανδία, βορείως του Αρκτικού Κύκλου. «Οι δύο ώρες που πέρασα συγκεντρωμένη δεν μου φάνηκαν καθόλου με εξέταση», θυμάται η Paula Schembri, νικήτρια της Μάλτας για το 2008 και σήμερα, πέντε χρόνια αργότερα, ασκούμενη στο μαλτέζικο τμήμα μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για τους περισσότερους νέους νικητές του φετινού γύρου του διαγωνισμού το ταξίδι τους στις Βρυξέλλες τον Απρίλιο μπορεί να αποτελεί την πρώτη τους επίσκεψη στη βελγική πρωτεύουσα, αλλά, εάν ακολουθήσουν τα βήματα της Paula, μπορεί να μην είναι και το τελευταίο.
«Οι γλωσσικές δεξιότητες διευρύνουν το μυαλό και εμπλουτίζουν τη ζωή των ανθρώπων. Θέλω να ενθαρρύνω περισσότερους νέους να σπουδάσουν ξένες γλώσσες. Πρέπει να τους βοηθήσουμε να συνειδητοποιήσουν όλα τα πρακτικά οφέλη της γλωσσομάθειας: από το να μπορούν να επικοινωνούν στην τοπική γλώσσα, όταν βρίσκονται σε διακοπές ή ταξιδεύουν έως το να διευρύνουν τις επαγγελματικές επιλογές τους — ένα μεγάλο προσόν σε μια περίοδο κατά την οποία πολλοί δυσκολεύονται να βρουν εργασία στις χώρες καταγωγής τους», δήλωσε η Επίτροπος κ. Βασιλείου.
Ιστορικό Ο διαγωνισμός «Juvenes Translatores» («νέοι μεταφραστές» στα λατινικά) διοργανώνεται κάθε χρόνο από τη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στόχος του είναι να προωθήσει την εκμάθηση γλωσσών στα σχολεία και να δώσει στους νέους μια γεύση από το επάγγελμα του μεταφραστή. Η συμμετοχή είναι ανοιχτή σε 17χρονους μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (όσοι γεννήθηκαν το 1996 στην περίπτωση του διαγωνισμού για το 2013-2014) και η δοκιμασία λαμβάνει χώρα ταυτόχρονα σε όλα τα επιλεγμένα σχολεία σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο διαγωνισμός ενθάρρυνε ορισμένους διαγωνιζόμενους να ξεκινήσουν σπουδές στις ξένες γλώσσες και να γίνουν μεταφραστές.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ Τα ονόματα των νικητών σε συνδυασμό με τον γλωσσικό συνδυασμό που επέλεξαν για την εξέταση και των σχολείων τους:
ΧΩΡΑ ΝΙΚΗΤΗΣ ΖΕΥΓΟΣ ΓΛΩΣΣΩΝ ΣΧΟΛΕΙΟ Αυστρία Marianna Leszczyk, PL-DE BG 13 Fichtnergasse, Wien Βέλγιο Séni Van Hauwaert, FR-NL Koninklijk Atheneum 3, Γάνδη Βουλγαρία Лора Стоянова, DE-BG, Езикова гимназия «Пловдив» Γαλλία Sophie Petot-Rosa, ES-FR Cité Scolaire Internationale, Section Espagnole, Λυών Γερμανία Jörn-Jakob Luhn, EN-DE Salzmannschule Schnepfenthal, Waltershausen Δανία Sarah Aaen, DA-EN Silkeborg Gymnasium, Silkeborg Ελλάδα Γεώργιος Γρηγοριάδης, FR-EL Αρσάκειο Λύκειο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη Εσθονία Rainer Urmas Maine, EN-ET Tallinna Reaalkool, Tallinn, Ηνωμένο Βασίλειο Walker Thompson, FR-EN Westminster School, Λονδίνο Ιρλανδία Aileen Ní Ghloinn, ES-EN Coláiste Ide, An Daingean Ισπανία Marieta Plamenova Marinova, BG-ES IES Barrio Simаncas, Μαδρίτη Ιταλία Laura Barberis, EN-IT Liceo Internazionale Linguistico "Grazia Deledda", Γένοβα Κάτω Χώρες Eireamhan Semple, GA-EN UWC Maastricht, Μάαστριχτ Κροατία Ivana Busch, DE-HR XVI. Gimnazija, Ζάγκρεμπ Κύπρος Ρεβέκκα Μαυρομμάτη, EN-EL Απεήτειο Λύκειο Αγρού, Λεμεσός Λετονία Valts Štolcers, EN-LV Līvānu 1.vidusskola, Līvāni Λιθουανία Laura Baronaitė, EN-LT Pumpėnų vidurinė mokykla, Pumpėnai Λουξεμβούργο Aure Aflalo, EN-FR Athénée de Luxembourg, Λουξεμβούργο Μάλτα Stephanie Debono, IT-MT St. Aloysius College, Birkirkara Ουγγαρία Olivér Székely, HU-EN Lauder Javne Iskola, Βουδαπέστη Πολωνία Patrycja Leszczenko, EN-PL II Liceum Ogólnokształcące im.Króla Jana III Sobieskiego, Kraków Πορτογαλία Ana Gabriela Verdade, EN-PT Colégio Nossa Senhora da Assunção, Anadia Ρουμανία Andreea Florina Săndiță, EN-RO Colegiul Naƫional Radu Greceanu, Slatina Σλοβακία Izabela Karelová, EN-SK Spojená škola Tilgnerova 14, Μπρατισλάβα Σλοβενία Mateja Drev, EN-SL Prva gimnazija Maribor, Maribor Σουηδία Sebastian Andersson, EN-SV Fria läroverken Karlstad, Karlstad Τσεχική Δημοκρατία Jiří Pavlacký, EN-CS Gymnázium Brno-Řečkovice, Brno Φινλανδία Lasse Lipsanen EN-FI Luostarivuoren lukio, Τούρκου
Περισσότερες πληροφορίες Facebook: facebook.com/translatores Ακολουθήστε την Ανδρούλλα Βασιλείου στο Twitter @VassiliouEU
* Ακολουθεί σχετική συνέντευξη της με την κ. Βασιλείου.
Παράρτημα Συνέντευξη με την Επίτροπο κ. Βασιλείου
Juvenes Translatores: το κοινό πάθος για τις γλώσσες Ένα πρωινό πριν από δύο μήνες 3 000 έφηβοι από όλη την Ευρώπη υπέβαλαν τις μεταφραστικές τους ικανότητες σε μια απαιτητική εξέταση διάρκειας δύο ωρών. Ο διαγωνισμός Juvenes Translatores της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδωσε στους περισσότερους, αν όχι σε όλους, μια πρώτη γεύση του διεθνούς ανταγωνισμού και αποτέλεσε μια εισαγωγή στο πώς αντιμετωπίζει ένας επαγγελματίας μεταφραστής μια πιεστική προθεσμία. Μαθητές από περίπου 750 σχολεία σε ολόκληρη την ΕΕ συμμετείχαν στον διαγωνισμό, που συνίστατο στη μετάφραση ενός μονοσέλιδου κειμένου σχετικά με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια σε οποιονδήποτε από τους εκατοντάδες γλωσσικών συνδυασμών μεταξύ των 24 επίσημων γλωσσών της ΕΕ. Στις 8 Απριλίου η κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία, θα υποδεχτεί τους νικητές του διαγωνισμού στην τελετή απονομής των βραβείων στις Βρυξέλλες.
Στην παρούσα ειδική συνέντευξη, η κ. Tytti Granqvist, φινλανδή υπήκοος που εργάζεται στη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Επιτροπής, ζήτησε από την κ. Βασιλείου να μας πει την άποψή της για τον διαγωνισμό.
Κυρία Βασιλείου, μπορείτε να μας μιλήσετε για τον διαγωνισμό και γιατί η Επιτροπή πιστεύει ότι είναι σημαντικός; Οι γλωσσικές δεξιότητες αποτελούν τεράστιο προσόν: διευρύνουν τον νου και εμπλουτίζουν τη ζωή μας. Διευκολύνουν την κατανόηση μεταξύ των λαών και μπορούν επίσης να βελτιώσουν την απασχολησιμότητα των εργαζόμενων, γεγονός που κατέχει βαρύνουσα σημασία στο σημερινό οικονομικό κλίμα.
Για την Επιτροπή ο διαγωνισμός Juvenes Translatores αποτελεί επίσης ένα μέσο για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την αξία εκμάθησης ξένων γλωσσών και την πολιτική μας για την πολυγλωσσία. Υποστηρίζουμε την εκμάθηση γλωσσών και τη γλωσσική πολυμορφία. Θέλουμε να ενθαρρύνουμε περισσότερους νέους να μάθουν ξένες γλώσσες, όχι μόνο για να ταξιδεύουν ή για την προσωπική τους ψυχαγωγία, αλλά και γιατί έτσι μπορούν να διευρύνουν το φάσμα των επιλογών σταδιοδρομίας που τους προσφέρονται. Οι γλώσσες επιτρέπουν στους πολίτες να ζουν, να σπουδάζουν και να εργάζονται σε άλλη χώρα. Έτσι, θα μπορέσουν να επωφεληθούν από το δικαίωμά τους αυτό.
Ο διαγωνισμός Juvenes Translatores της Επιτροπής είναι επίσης ένας τρόπος να ενθαρρύνουμε τους νέους να σκεφτούν σχετικά με την επιλογή μιας σταδιοδρομίας στη μετάφραση.
Ο διαγωνισμός είναι εξαιρετικά δημοφιλής. Κατά τη γνώμη σας, γιατί; Το 2013 περίπου 1800 σχολεία υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής στον διαγωνισμό, ο υψηλότερος αριθμός μέχρι σήμερα.
Μακάρι να μπορούσαμε να κάνουμε δεκτά όλα τα σχολεία, αλλά οι μεταφραστές μας οργανώνουν τον διαγωνισμό και βαθμολογούν τα γραπτά πέραν του κανονικού φόρτου εργασίας τους, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να βάλουμε ένα όριο στον αριθμό των σχολείων που συμμετέχουν. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να διατηρούμε την ποιότητα του διαγωνισμού.
Ο μέγιστος αριθμός σχολείων ανά χώρα καθορίζεται με βάση το μέγεθος του πληθυσμού της. Ο τελικός κατάλογος των σχολείων που επιλέγονται για να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό καταρτίζεται ύστερα από κλήρωση που διενεργείται.
Πιστεύω ότι η δημοτικότητα του διαγωνισμού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον ενθουσιασμό των καθηγητών ξένων γλωσσών στα σχολεία και των ίδιων των μαθητών. Οι νικητές παραλαμβάνουν τα βραβεία τους σε ειδική τελετή στις Βρυξέλλες, που αποτελεί ιδιαίτερο κίνητρο. Είναι πάντοτε ιδιαίτερη τιμή για εμάς να συναντούμε τους νικητές και να μοιραζόμαστε την επιτυχία τους.
Τα σχολεία που δεν επιλέγονται μπορούν να αξιοποιήσουν τον διαγωνισμό με διάφορους τρόπους. Έχω υπόψη μου ότι ορισμένα αποφάσισαν να διοργανώσουν μεταφραστικούς διαγωνισμούς στις χώρες τους με τα κείμενα που είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο του διαγωνισμού. Ο διαγωνισμός διαθέτει επίσης σελίδα στο Facebook για να δώσει στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να παραμείνουν σε επαφή.
Ποια είναι η εντύπωσή σας από τους νέους που συναντάτε μέσω του διαγωνισμού Juvenes Translatores; Οι νέοι που συναντώ χάρις στον διαγωνισμό τείνουν να έχουν υψηλές επιδόσεις — όχι μόνο στις γλώσσες, αλλά και στα μαθηματικά, την τεχνολογία, τη μουσική και άλλα μαθήματα. Αυτό δεν με εκπλήσσει, καθώς πολλές μελέτες έχουν αποδείξει τη σχέση μεταξύ της γνώσης ξένων γλωσσών και της επιτυχίας σε άλλα μαθήματα. Κάτι άλλο που πάντοτε με εντυπωσιάζει είναι το πόσο προικισμένοι είναι οι νέοι.
Χαίρομαι που βλέπω πόσο γρήγορα οι μαθητές αναπτύσσουν δεσμούς μεταξύ τους και πόσο οι ομοιότητες που τους ελκύουν υπερβαίνουν τις τυχόν διαφορές τους. Βλέπουμε να ξεκινούν σχέσεις που συχνά εξελίσσονται σε φιλίες.
Όταν ακούω τους νέους αυτούς να εκφωνούν ομιλίες στην τελετή απονομής, μένω πάντοτε κατάπληκτη από την ωριμότητά τους και το φάσμα των θεμάτων που τους προβληματίζουν – όχι μόνο σχετικά με τις γλώσσες και την Ευρώπη, αλλά και για το τι σημαίνει να είσαι νέος σήμερα καθώς και για το μέλλον τους. Είναι άκρως ενδιαφέρον να ακούει κάποιος τις απόψεις τους σχετικά με την ΕΕ αλλά και άλλα θέματα, είτε είναι πολύ προσωπικά είτε αφορούν πολύ ευρύτερα ζητήματα.
Πάνω απ’ όλα όμως με ικανοποιεί ιδιαίτερα να βλέπω τι επιτυγχάνεται, όταν δίνουμε στους νέους την ευκαιρία να μοιραστούν νέες ιδέες και να ανακαλύψουν νέες ατραπούς για το μέλλον.
Μιλήστε μας για τους επαγγελματίες στα παρασκήνια του διαγωνισμού Juvenes Translatores. Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από κορυφαίους επαγγελματίες που επιθυμούν να μοιραστούν τις γνώσεις και την αγάπη τους για τις γλώσσες. Οι μεταφραστές μας χαίρονται όταν συναντούν τους εμπνευσμένους νέους γλωσσομαθείς, οι οποίοι μπορεί κάποια ήμερα να γίνουν συνάδελφοί τους, όταν έρθει η στιγμή να υποδεχτούμε την επόμενη γενιά μεταφραστών. Για παράδειγμα, μια από τις πρόσφατες νικήτριεςαπό τη Μάλτα ήρθε να εργαστεί στην Επιτροπή ως ασκούμενη, στο μαλτέζικο τμήμα μετάφρασης.
Η τελετή απονομής των βραβείων μάς δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε όχι μόνο τους νικητές, αλλά και τους γονείς και τους δασκάλους τους, και να τους ενθαρρύνουμε να συνεχίσουν να στηρίζουν αυτούς τους ταλαντούχους νέους. Είναι επίσης μια ευκαιρία για τους επισκέπτες μας να δουν ότι οι «Ευρωκράτες» είναι άνθρωποι όπως και οι ίδιοι.
Όποιον δρόμο και να επιλέξουν μετά οι νικητές μας, επιθυμούμε να παραμείνουν σε επαφή μαζί μας.
Γιατί προσκαλούνται και οι καθηγητές των νικητών στην τελετή απονομής των βραβείων; Προσκαλούμε τους καθηγητές για να δείξουμε με τον τρόπο αυτό πόσο εκτιμάμε το έργο τους και γιατί αναγνωρίζουμε την επιρροή που ασκούν στους νέους. Οι εκπαιδευτικοί είναι ο σημαντικότερος πόρος που διαθέτουμε στην εκπαίδευση. Εκδηλώσεις του τύπου αυτού μας δίνουν την ευκαιρία να ευχαριστήσουμε όλους τους διδάσκοντες για τον χρόνο, την αφοσίωση, τις γνώσεις, την υπομονή και τη δημιουργικότητά τους.
Γιατί κρίνετε χρήσιμο να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη μετάφραση στα σχολεία; Όταν κάποιος μεταφράζει καταλαβαίνει αμέσως ότι δεν μπορεί απλώς να αντικαταστήσει μια λέξη με μιαν άλλη, αλλά ότι πρέπει να λάβει υπόψη του το ιδιαίτερο πολιτιστικό πλαίσιο που εμπεριέχει η κάθε γλώσσα.
Στις ημέρες μας οι περισσότεροι καθηγητές δίνουν έμφαση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών μέσω της ομιλίας και όχι μέσω της μετάφρασης στο σχολείο. Πιστεύω όμως ότι μετάφραση σημαίνει επικοινωνία, γιατί κεντρικό ρόλο παίζει ο παραλήπτης του μηνύματος. Αυτός είναι ο πραγματικός σκοπός της μετάφρασης: όχι μόνο να μεταφέρει ένα κείμενο σε μια διαφορετική γλώσσα, αλλά και να εξασφαλίσει ότι ο αναγνώστης ή ο ακροατής καταλαβαίνουν το μήνυμα που διατυπώθηκε στην γλώσσα-αφετηρία.
Είναι αλήθεια ότι οι μαθητές έκαναν πολύ περισσότερο μετάφραση στο σχολείο στο παρελθόν, αλλά κάποια στιγμή αυτή έχασε την ελκυστικότητά της. Πρωτοβουλίες όπως ο διαγωνισμός Juvenes Translatores μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επανεισαγωγή της μετάφρασης στο σχολείο με σύγχρονο και ελκυστικό τρόπο.
|