Αθήνα 29.9.2010, 12:23

To Α΄ Επιστημονικό Συνέδριo της Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού νομού Ημαθίας (ΕΜΙΠΗ), με θέμα: "Ημαθία, Ιστορία - Αρχαιολογία - Τέχνη - Λαογραφία», θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου, στις 6 το απόγευμα, στην Αντωνιάδειο Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Κατά τη διάρκεια της έναρξης, θα παρουσιαστεί ο 1ος Τόμος του Επιστημονικού Περιοδικού «Μελετήματα Ημαθίας» και θα τιμηθεί ο ιστορικός της Βέροιας Γεώργιος Χιονίδης. Μάλιστα, τα «Μελετήματα Ημαθίας» έχουν αφιερωθεί στον κ. Χιονίδη, για την πολυσήμαντη προσφορά του στην ιστορική έρευνα της Ημαθίας.

Με αφορμή το γεγονός, το Δ.Σ. της Εταιρείας και μέλη της Επιστημονικής και Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι του Σαββάτου 25 Σεπτεμβρίου .

Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΜΙΠΗ Αθανάσιος Βουδούρης, αναφερόμενος στη διοργάνωση του Συνεδρίου, τόνισε πως ήταν ένας από τους αρχικούς στόχους της Εταιρείας, κάτι που άλλωστε αναφέρεται και στους σκοπούς του Καταστατικού της. Σημείωσε, επίσης, πως πρώτη φορά για τα δεδομένα της Ημαθίας διοργανώνεται ένα τέτοιο Συνέδριο, με εξήντα και πλέον εισηγήσεις, οι οποίες καλύπτουν όλο το πολιτισμικό φάσμα, από την Προϊστορία μέχρι τη Νεότερη Ιστορία.

Εκ μέρους της Οργανωτικής και Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, η Αγαθονίκη Τσιλιπάκου παρουσίασε το πρόγραμμα του Συνεδρίου, αναφερόμενη πιο αναλυτικά στις ιστορικές περιόδους και τη θεματολογία που αφορούν οι εισηγήσεις. Πιο συγκεκριμένα, η θεματολογία των εισηγήσεων θα είναι διαμορφώνεται ως εξής:
1. Μνημεία: Προστασία και Ανάδειξη
2. Από την Προϊστορία στην Ύστερη Αρχαιότητα
3. Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Αρχαιολογία και Τέχνη
4. Εκκλησιαστική Ιστορία
5. Οθωμανική Περίοδος – Τουρκοκρατία
6. Νεότερη Ιστορία

Ο Αντιπρόεδρος της ΕΜΙΠΗ Εμμανουήλ Ξυνάδας αναφέρθηκε στην έκδοση του επιστημονικού περιοδικού «Μελετήματα Ημαθίας». Ο πρώτος τόμος αποτελείται από 508 σελίδες και περιέχει πρωτότυπες μελέτες που αφορούν την Ημαθία.

Ο Ιωάννης Μοσχόπουλος, μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής, τόνισε πως η διοργάνωση του Συνεδρίου ήταν όνειρο πολλών ερευνητών της περιοχής, αφού θα αποτελέσει ευκαιρία για να ανακοινωθούν μελέτες και να δουν το φως της δημοσιότητας άγνωστες πτυχές της ιστορίας.

Τέλος, ο Γεώργιος Λιόλιος, επίσης μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής, τόνισε την σπουδαιότητα του εγχειρήματος για τη διοργάνωση του Συνεδρίου, ζητώντας παράλληλα την όσο το δυνατόν καλύτερη προβολή του από τα τοπικά ΜΜΕ, αλλά και τη συνδρομή των φορέων του Νομού.

* Ακολουθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου.

Το αναλυτικό πρόγραμμα
του Α΄ Επιστημονικού Συνεδρίου

Α΄  ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΑΘΙΑ
Ιστορία – Αρχαιολογία – Τέχνη – Λαογραφία
 
29 Σεπτεμβρίου – 3 Οκτωβρίου

ΑΝΤΩΝΙΑΔΕΙΟΣ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΒΕΡΟΙΑΣ

Τετάρτη 29/09

ΕΝΑΡΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
18:00-19.00
1) Χαιρετισμοί (Οργανωτικής Επιτροπής, Ε.Μ.Ι.Π.Η., Τοπικής Αυτοδιοίκησης) - Προβολή DVD
2) Παρουσίαση του 1ου τόμου του επιστημονικού περιοδικού «ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ ΗΜΑΘΙΑΣ» (2009). Ομιλητής: Παντελής Νίγδελης (Αν. Καθηγητής Α.Π.Θ.)
3) Απόδοση τιμής στον ιστορικό Γεώργιο Χιονίδη
(Παρουσίαση εκδήλωσης Αγ. Τσιλιπάκου)

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΜΝΗΜΕΙΑ: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ
Προεδρείο: Αναστασία Χρυσοστόμου

19:00 – 19:15 Μαρία Λιλιμπάκη – Ακαμάτη, Αρχαιότητες Ν. Ημαθίας: Προστασία – Ανάδειξη – Διαχείριση
19:15 – 19:30 Αντώνιος Πέτκος, Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης: Το έργο της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
19.30 – 19.45 Βασιλική Καλταπανίδου, Η ανάδειξη των «ανοιχτών» αρχαιολογικών χώρων των πόλεων. Το παράδειγμα του αρχαιολογικού χώρου Αγίου Παταπίου στη Βέροια
19.45 – 20.00 Χρυσάνθη Μαυροπούλου – Τσιούμη, 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Η αρχή της ίδρυσής της και η σαρανταπεντάχρονη πορεία της
20:00 – 20:15 Γεωργία Στρατούλη, Από την Αρχαιολογία της Προϊστορίας στην Κοινωνία της Ανάπτυξης: Οι διαστάσεις της πρότασης για την ανάδειξη του Νεολιθικού Οικισμού Νέας Νικομήδειας Ημαθίας
20:15 - 20:30 Αγγελική Κοτταρίδη, Μελέτη Προστασίας, Ενοποίησης και Aνάδειξης του αρχαιολογικού χώρου των Αιγών
20:30 – 20:45 Τόνια Κουτσουράκη, Ένας περίπατος στο Νυμφαίο της Μίεζας
20:45 – 21:30 Συζήτηση – Συμπεράσματα

Πέμπτη 30/09

ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ - Α΄
Προεδρείο: Ιωάννης Ασλάνης

9:30 – 9:45 Κοσμάς Τουλούμης, «Το αρχαιότερον προϊστορικόν χωρίον εις την περιοχήν Βεροίας»: Η ανασκαφή της Νέας Νικομήδειας και η προϊστορική αρχαιολογία στη δεκαετία του 1960
9:45 – 10:00 Νικόλαος Μερούσης, Η διακοσμημένη κεραμική της νεότερης νεολιθικής από την τούμπα Πολυπλάτανου
10:00 – 10:15 Αναστάσιος Σακαλής, Μελέτη νεολιθικής κεραμικής από την περιοχή του Πολυπλάτανου με την εφαρμογή φυσικοχημικών τεχνικών και πολυ-παραμετρικής στατιστικής ανάλυσης
10:15 – 10:30 Ευαγγελία Στεφανή – Νικόλαος Μερού- σης, Η κεραμική της Ύστερης Εποχής του Χαλκού από το Αγγελοχώρι Ημαθίας
10:30 – 10:45 Σταμάτης Χατζητουλούσης, Η ανατομία ενός οικήματος: Ένα παζλ από σκόρπια θραύσματα και αποτυπώματα για το Αγγελοχώρι της ΥΕΧ
10:45 – 11:30 Συζήτηση - Διάλειμμα – Παρουσίαση πινακίδας Ευρυδίκης Κεφαλίδου, Ένα αρχαίο δημόσιο κτήριο της Βέροιας σε μια προπολεμική φωτογραφία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ
ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ - Β΄
Προεδρείο: Μαρία Λιλιμπάκη – Ακαμάτη

11:30 – 11:45 Ευαγγελία Στεφανή, Η αρχαία τοπογραφία της Ημαθίας με βάση τα δεδομένα των σύγχρονων ανασκαφών στον άξονα της Εγνατίας
11:45 – 12:00 Ιωάννης Μανιάτης, Η χρονολόγηση πολιτισμικών φάσεων με C14: Εφαρμογές στην Ημαθία
12:00 – 12:15 Βικτωρία Αλλαμανή, Κλειστά ταφικά σύνολα από ένα νεκροταφείο υστεροαρχαϊκών – πρώιμων ελληνιστικών χρόνων στη θέση Καψούρα Κοπανού
12:15 – 12:30 Στέλλα Δρούγου – Χρυσάνθη Καλλίνη - Λυδία Τρακατέλλη, Πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες σε μνημεία της Βεργίνας
12:30 – 12:45 Εύα Κοντογουλίδου, Αιγές – Βεργίνα: Ένα ταξίδι στο χρόνο
12:45 – 13:00 Αθανασία Κυριάκου, Συνθέτοντας την εικόνα ενός ταφικού μνημείου: Ο μαρμάρινος κρατήρας από τη στενόμακρη τούμπα της Βεργίνας
13:00 – 13:15 Αγγελική Κουκουβού, Τα λατομεία πωρολίθου των Ασωμάτων Βέροιας και τα μνημεία των Αιγών: Μια αμφίδρομη σχέση
13:15 – 14:00 Συζήτηση – Λήξη Πρωινής Συνεδρίας

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ - Γ΄
Προεδρείο: Μιλτιάδης Χατζόπουλος

18:00 – 18:15 Πολυξένη Αδάμ - Βελένη, Βεροιαίοι τεχνίτες του Διονύσου. Υποκριτές, μουσικοί, ακροβάτες
18:15 – 18:30 Κυριακή Μελέτση, Η Εβραϊκή Κοινότητα της Βέροιας στα ρωμαϊκά χρόνια και την ύστερη αρχαιότητα
18:30 – 18:45 Γεώργιος Μάλλιος, Η σύλληψη του Σιληνού στους Κήπους του Μίδα και ο «γόρδιος δεσμός» της φρυγικής παρουσίας στην Μακεδονία
18:45 - 19:00 Γεώργιος Έξαρχος, Βρύγες - Φρύγες - Τρώες - Αρμάνοι / Βλάχοι
19:00 – 19:15
Γεώργιος Βελένης, Επιγραφικά σύμμεικτα ρωμαϊκών και βυζαντινών χρόνων από την περιοχή Ημαθίας
19:15 - 20:00 Συζήτηση – Συμπεράσματα
20:15 – 21:00 Ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας (Λεωφ. Ανοίξεως)
21:00 – 22:00 Μουσική εκδήλωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας
( * Σε περίπτωση βροχής η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αντωνιάδειο Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών).
Παρασκευή 1/10

ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ - Α΄
Προεδρείο: Χρυσάνθη Μαυροπούλου-Τσιούμη

9:30 – 9:45 Φλώρα Καραγιάννη, Βυζαντινό μεταλλικό εικονίδιο αγίου Νικολάου από το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας
9:45 – 10:00 Πασχάλης Ανδρούδης, Παρατηρήσεις σε υστεροβυζαντινά γλυπτά του 13ου-14ου αιώνα από τις εκκλησίες της Βέροιας
10:00 – 10:15 Νικόλαος Σιώμκος, Φορητές εικόνες του 15ου αι. από τη Βέροια
10:15 – 10:30 Ιωάννης Βαραλής, «Φεγγία αγιότητος»,Φωτοστέφανοι αγίων σε εικόνες της Βέροιας γύρω στο 1400 και οι εκλεκτικές τους συγγένειες
10:30 – 10:45 Αγαθονίκη Τσιλιπάκου, Νεότερες έρευνες για ένα εργαστήριο ζωγράφων που δραστηριοποιείται στην Ημαθία στην περίοδο 1589-1607

10:45 – 11:00 Εμμανουήλ Ξυνάδας, Η Ψαλτική Τέχνη στη Βέροια 13ος – 17ος αι. Παλαιότερες μαρτυρίες. Συμβολή στη μελέτη της Ψαλτικής Τέχνης στον μακεδονικό χώρο
11:00 – 11:45 Συζήτηση – Διάλειμμα

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ - Β΄
Προεδρείο: Κατερίνα Καλαμαρτζή- Κατσαρού

11:45 – 12:00 Χαρίτων Καρανάσιος – Γεώργιος Μύαρης, Τα ελληνικά χειρόγραφα της Βέροιας
12:00 – 12:15 Αρχιμ. Πορφύριος Μπατσαράς – Παναγιώτης Μανάφης, Χειρόγραφο με τις «Τρεις
Λειτουργίες» από την Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Βέροιας
12:15 – 12:30 Βασιλική Νοτοπούλου, Ο Αναστάσιος Περδικάρης ιατρός Βερροιαίος (18ος αι.)
12:30 – 12:45 Ευθυμία Αθανασιάδου, Η Βιβλιοθήκη της Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Βέροιας - Πρώτες εκτιμήσεις
12:45 – 13:00 Συζήτηση - Συμπεράσματα - Λήξη Πρωινής Συνεδρίας
13:00 – 14:30 Ξενάγηση στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Προεδρείο: Μιχαήλ Τρίτος

18:00 – 18:15 Αρχιμ. Πορφύριος Μπατσαράς, Όρια και κτήσεις της Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Βέροιας
18:15 –18:30 Δημήτριος Παπάζης, Ανέκδοτα επικυρωτικά των Σταυροπηγιακών προνομίων Γράμματα της Πατριαρχικής Σταυροπηγιακής Μονής Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) Βεροίας
18:30 – 18:45 Κωνσταντίνος Σταλίδης, Τα ονόματα στον κώδικα «Κώδιξ λογαριασμών Επιτρόπων του Προδρόμου» της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Νάουσας
18:45 – 19:00 Γλυκερία Χατζούλη, Επιγραφικές μαρτυρίες σε λειψανοθήκη από τη Μονή του Σωτήρα της Νάουσας
19:00 – 19:15 Νικόλαος Μπονόβας, Ιστορικά στοιχεία του ναού του Αγίου Νικολάου του Ξυλοτραβηχτού στη Βέροια
19:15 – 20.00 Συζήτηση - Συμπεράσματα - Διάλειμμα

Σάββατο 2/10

ΠΡΩΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ- ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Προεδρείο: Φωκίων Κοτζαγεώργης

9:30 – 9:45 Αντώνιος Αναστασόπουλος - Ελένη Γκαρά, Η ύπαιθρος της Βέροιας τον 18ο αιώνα
9:45 – 10:00 Γεώργιος Λιακόπουλος, Οθωμανικές επιγραφές Ημαθίας και Πέλλας
10:00 – 10:15 Αντώνιος Γκαλίτσιος - Αθανάσιος Βουδούρης, Επιτύμβιοι σταυροί της οθωμανικής περιόδου στην Ημαθία (17ος-19ος αι.)
10:15 – 10:30 Πασχάλης Ανδρούδης - Αναστασία Γκιόγκη, Ο οθωμανικός πύργος Ρολογιού (Saat Kulesi) της Βέροιας και ο αντίστοιχός του στα Γιαννιτσά: Τυπολογία - λειτουργία - κατασκευή
10:30 – 10:45 Ιωάννης Μοσχόπουλος, Κονάκια και πυργόσπιτα στο Ρουμλούκι
10:45 – 11:30 Συζήτηση – Διάλειμμα

ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - Α΄
Προεδρείο: Αντώνιος Αναστασόπουλος

11:30 – 11:45 Άννα Ματσκάνη – Αναστασία Μαργιέ, Το νηματουργείο βάμβακος «Βέρμιον» στη Βέροια
11:45 – 12:00 Νικόλαος Σιώκης - Παναγιώτης Αργυρόπουλος, Οι δύο κανονισμοί των «εν Βεροία» Αδελφοτήτων «Αθηνά» και «Μέλισσα» και η κοινή πορεία τους
12:00 – 12:15 Γρηγόριος Γιοβανόπουλος, Ο Μακεδονικός Αγώνας στο «Βάλτο» μέσα από τα απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών του
12:15 – 12:30 Φίλιππος Φιλίππου – Αθανάσιος Σταυρίδης, Το έθιμο Ρουγκάτσια και παραλλαγές του στο Ν. Ημαθίας
12:30 – 13:00 Συζήτηση - Συμπεράσματα – Λήξη Πρωινής Συνεδρίας
13:00 – 14:30 Ξενάγηση συνοικίες Μπαρμπούτας - Κυριώτισσας

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ -Β΄
Προεδρείο: Ευστράτιος Δορδανάς

17:30 – 17:45 Νικόλαος Σιώκης, Μια άγνωστη «Μελέτη περί Βλάχων» (1885) του Ναουσαίου διδασκάλου Δημητρίου Πλαταρίδη
17:45 – 18:00 Γεώργιος Λιόλιος, «΄Η κάνεις μπλόφα κανόνι στην πόκα ή σου τα παίρνει ο Εβραίος». Tο «Πορτραίτο» του Εβραίου της Βέροιας μέσα από τα κείμενα
18:00 – 18:15 Αθανάσιος Βουδούρης, Εθνικισμός και μειονότητες στα τέλη της οθωμανικής περιόδου: Η έξαρση της ρουμάνικης προπαγάνδας στην περιοχή της Βέροιας και οι διαμάχες του Απόστολου Χατζηγώγου με τον μητροπολίτη Βεροίας Απόστολο Χριστοδούλου (1906-1909)
18:15 – 18:30 Αρχιμ. Τιμόθεος Χαλκιάς, Απαρχές του παλαιοημερολογιτισμού στην Ημαθία
18:30 – 18:45 Ποιμ. Σταύρος Δεληγιάννης, Αναδρομή στην ιστορία της «Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησιάς Βέροιας»
18:45 – 19:30
Συζήτηση – Διάλειμμα

ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - Γ΄
Προεδρείο: Νικόλαος Μαραντζίδης

19:30 – 19:45 Ευστράτιος Δορδανάς, Από το Κάμπελ στη Βέροια: Η δίκη της Εθνικής Ένωσης «Η Ελλάς»
19:45 – 20:00 Αθανάσιος Καλλιανιώτης, Ο κατοχικός εμφύλιος στην Ημαθία: 1941- 1944
20:00- 20:15 Πέτρος Παπαπολυβίου, Ένας Τουρκοκύπριος στρατιώτης του βρετανικού στρατού στη Βέροια του 1941-1942
20:15 – 20:30 Χρήστος Σκούπρας, Η δεκαετία 1940-50 μέσα από τις συλλογές του ΓΑΚ – Αρχεία Ν. Ημαθίας
20:30 – 20:45 Ευγενία Καβαλλάρη, Πλευρές της δράσης της ΕΔΑ και της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη στην Ημαθία τη δεκαετία του ’60
20:45 – 21:00 Παναγιώτης Δαβόρας, Το Συντακτικό Δημοψήφισμα του 1974 και η Ημαθία, μία θεωρητική και πολιτικοϊστορική προσέγγιση
21:00 – 21:30 Συζήτηση - Συμπεράσματα - Λήξη Συνεδρίου- Πρόεδρος Ε.Μ.Ι.Π.Η. (Αθ. Βουδούρης), μέλος Οργανωτικής Επιτροπής (Αγ. Τσιλιπάκου), μέλος Επιστημονικής (Ν. Μαραντζίδης)
Κυριακή 3/10

10:30 π.μ. – 3:30 μ.μ.

Εκδρομή σε αρχαιολογικούς χώρους της μαθίας (Βεργίνα, Λευκάδια, Νάουσα)
Τόπος συνάντησης: Πλατεία Εληάς, χώρος στάθμευσης λεωφορείων

*Δήλωση συμμετοχών για την εκδρομή στη Γραμματεία, κατά την έναρξη του Συνεδρίου.