Αθήνα 12.5.2014, 9:5

Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 14 Μαΐου 2014 και ώρες 19:00 - 21:00, στο αμφιθέατρο 1 του Κέντρου Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του ΑΠΘ.

Στόχος του «Διεθνούς Colloquium για τον Αριστοτέλη» είναι η σε βάθος εξέταση διαφόρων πτυχών της Αριστοτελικής φιλοσοφίας από ειδικούς μελετητές. Αναλύονται θέματα που ανήκουν στον χώρο της Λογικής, της Μεταφυσικής, της Θεολογίας, της Ηθικής και Πολιτικής φιλοσοφίας, της Οικονομίας, της Φυσικής, των Μαθηματικών, της Αστρονομίας, της Μετεωρολογίας, της Βιολογίας, της Ιατρικής, της Ψυχολογίας, της Φιλοσοφίας του νου, της Φιλοσοφίας της Επιστήμης, με στόχο, μεταξύ άλλων, τη συσχέτιση της Αριστοτελικής φιλοσοφίας με τα σύγχρονα δεδομένα στον χώρο της Φιλοσοφίας και των Επιστημών.

Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Enrico Berti γεννήθηκε στο Valeggio sul Mincio, Ιταλία, 1935. Απέκτησε πτυχίο στη Φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο της Padova το 1957 και το δίπλωμα ειδίκευσης στη Φιλοσοφία από το ίδιο Πανεπιστήμιο το 1963. Διετέλεσε Καθηγητής της Ιστορίας της Αρχαίας Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Perugia από το 1965 έως το 1969, Καθηγητής της Ιστορίας της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Perugia από το 1969 έως το 1971, και Καθηγητής της Ιστορίας της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Padova από το 1971 έως το 2009.

Ενδεικτικά παρατίθενται άλλες θέσεις και τίτλοι που του έχουν δοθεί: Ο Enrico Berti αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Padova (2010). Διετέλεσε Καθηγητής στη Scuola Galileiana di Studi Superiori dell’ Università di Padova (2010), στο Pontificia Università Gregoriana (2000), στο Pontifica Università della Santa Croce (2005), στο Pontificia Università di Santa Fe (2008), και στη Facoltà di Teologia di Lugano (από το 2006). Υπήρξε κάτοχος της έδρας Perelman στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (1997-1998). Επίσης έχει διατελέσει Διευθυντής του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Padova (1997-2003), του Centro Interuniversitario per la Storia della tradizione aristotelica (2000-2008), και της Σχολής Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Φιλοσοφία του Πανεπιστημίου της Padova (2003-2009). Υπήρξε ακόμη μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Universitario Nazionale per la filosofia (1987- 1997), Πρόεδρος του (Istituto Regionale per la Ricerca, la Sperimentazione e l' Aggiornamento Educativo del Veneto (Ι.R.R.S.A.E.) (1978-1983), Πρόεδρος της Ιταλικής Εθνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας (1983-1986 , 1995-1998), Αντιπρόεδρος της Fédération Internationale des Sociétés de Philosophie (FISP) (2003-2008), Αντιπρόεδρος του Institut International de Philosophie (Παρίσι, 2006-2009), Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου Φιλοσοφικών Σπουδών

Gallarate (2008-2011), Πρόεδρος του Institut International de Philosophie (από το 2011), Διευθυντής της σειράς "elenchos" dell' ILIESI (CNR), και Διεθνής Πρεσβευτής του Πανεπιστημίου της Padova (2011). Από το 2009 είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Padova.

Επίσης είναι Επίτιμος Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος της Accademia Nazionale dei Lincei (Ρώμη), της International Academy for Philosophy (Yerevan, Αρμενία) και της Pontifical Academy of Sciences (Βατικανό), καθώς και Πρόεδρος του International Institute of Philosophy (Παρίσι).

Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα αναφέρονται στην αρχαία και σύγχρονη φιλοσοφία, ιδιαίτερα στην Αριστοτελική σκέψη και την επιβίωσή της σήμερα, τόσο στη λογική όσο και στη μεταφυσική, την ανθρωπολογία, την ηθική και την πολιτική. Είναι συγγραφέας ενός μεγάλου αριθμού δημοσιεύσεων (βιβλίων και άρθρων), κάποιες από τις οποίες έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ελληνικά, πολωνικά, ισπανικά και πορτογαλικά. Συγκεκριμένα, έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 50 εργασίες σε τόμους, έχει επιμεληθεί περισσότερες από 20 εκδόσεις (volumi curati), και έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 600 φιλοσοφικά άρθρα.

Ο Enrico Berti έχει λάβει το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης "Friedrich Nietzsche" για τη Φιλοσοφία (1987), το Βραβείο του Ιδρύματος Jannone για την Αρχαία Φιλοσοφία (2005), το Βραβείο Santa Marinella για τη Φιλοσοφία (2007), το Βραβείο Castiglioncello για τη Φιλοσοφία (2007), και το Βραβείο για τη Φιλοσοφία “Athene noctua” (2009).

• L'interpretazione neoumanistica della filosofia presocratica, "Studia Patavina", 6, 1959, pp. 225-259

• La filosofia del primo Aristotele, Padova, Cedam, 1962 (attualmente distribuito da Olschki, Firenze), pp. 590

• Il "De re publica" di Cicerone e il pensiero politico classico, Padova, Cedam, 1963, pp. 103

• L'unità del sapere in Aristotele, Padova, Cedam, 1965, pp. 202

• La contraddizione, Roma, Città Nuova, 1977

• Studi sulla struttura logica del discorso scientifico, 1968.

• Aristotele. Dalla dialettica alla filosofia prima, Padova, Cedam, 1977

• Ragione scientifica e ragione filosofica nel pensiero moderno, 1977

• Le vie della ragione, Bologna, Il Mulino, 1987, pp. 299

• Contraddizione e dialettica negli antichi e nei moderni, Palermo, L'Epos, 1987, pp. 306

• Le ragioni di Aristotele, Roma-Bari, Laterza, 1989, pp. 186

• Storia della filosofia (in collaborazione con Franco Volpi), 1991.

• Aristotele nel Novecento, Roma-Bari, Laterza, 1992, pp. 278, nuova edizione con l’aggiunta di una prefazione, 2008, pp. XXII, 280.

• Introduzione alla metafisica, Torino, Utet-Libreria, 1993, pp. 125. Soggetti di responsabilità. Questioni di filosofia pratica, Reggio Emilia, Edizioni Diabasis, 1993, pp. 222.

• Il pensiero politico di Aristotele, Roma-Bari, Laterza, 1997, pp. 208.

• In principio era la meraviglia. Le grandi questioni della filosofia antica, Roma- Bari, Laterza, 2007, pp. XII, 350 (edizione economica 2008, III ed. economica

2010).

• Sumphilosophein. La vita nell’Accademia di Platone, Roma-Bari, Laterza, 2010, pp. XII, 270.

Enrico Berti

Η «μετριοπαθής πρότασή» μου είναι να δοθεί προσοχή σε μια φράση του Περὶ ψυχῆς III 5, 430a19-21 του Αριστοτέλη, η οποία συνήθως παραμελείται. Σύμφωνα με αυτή, η κατ’ἐνέργειαν γνώση, η οποία καθεαυτή είναι πρότερη της κατά δύναμιν γνώσης, ακόμη και ως προς τον χρόνο, ταυτίζεται με το αντικείμενό της. Εάν η πρόταση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί στον νοῦν, όπως προκύπτει από τα συμφραζόμενα και από άλλα χωρία (π.χ. Μετὰ τὰ Φυσικὰ XII 9, 1075a3-5), μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο περίφημος ποιητικὸς νοῦς είναι η γνώση των αρχών των επιστημών, η οποία είναι αιωνίως διαθέσιμη στον άνθρωπο. Αυτή η υπόθεση θα τεθεί υπό έλεγχο, τόσο μέσα από την ανάλυση ολόκληρου του κεφαλαίου 5 του Περὶ ψυχῆς III, όσο και μέσα από τη συζήτηση των βασικών ερμηνειών του ποιητικοῦ νοῦ, δηλαδή εκείνων του Αλέξανδρου Αφροδισιέα, του Θεμίστιου, του Θωμά Ακινάτη και του Αβερρόη.