Οι βασικοί επαγγελματικοί κίνδυνοι των εργαζομένων στον χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η ελλιπής εφαρμογή των κανονισμών και της υπάρχουσας σχετικής νομοθεσίας και η ανάγκη ενσωμάτωσης της υγείας και ασφάλειας στην εκπαίδευση μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, ήταν ορισμένα από τα θέματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια ημερίδας με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση», η οποία διοργανώθηκε από το Κέντρο Τεκμηρίωσης – Πληροφόρησης του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ), την Τρίτη 12 Μαΐου 2015 στην κεντρική δομή του στην Αθήνα (Λιοσίων 143 και Θειρσίου 6).
Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη των θεμάτων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του σχολικού περιβάλλοντος και τη σημασία της πρόληψης, καθώς και η ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων φορέων στα θέματα υγείας και ασφάλειας.
Ειδικότερα, κατά την διάρκεια της ημερίδας αναδείχθηκαν τα ακόλουθα προβλήματα, για τα οποία απαιτείται να ληφθούν άμεσα μέτρα από τους εμπλεκόμενους φορείς της πολιτείας:
* Οι βασικοί επαγγελματικοί κίνδυνοι των εργαζομένων στον χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ο κίνδυνος εργατικού ατυχήματος, ακόμη και θανατηφόρου (πτώσεις, ολισθήσεις, ηλεκτροπληξίες) και οι επαγγελματικές ασθένειες (παθήσεις φωνητικών χορδών, επαγγελματική εξουθένωση, μυοσκελετικές παθήσεις). Ορισμένοι κίνδυνοι αφορούν και στους δύο πληθυσμούς του σχολικού περιβάλλοντος: εργαζόμενους και μαθητές. Τέτοιοι είναι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με γερασμένες κτηριακές δομές, εξοπλισμό εργασίας (ιδιαίτερα στην επαγγελματική εκπαίδευση), τροχαία ατυχήματα (π.χ. στις σχολικές εκδρομές), δυσκολίες αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων και παροχής πρώτων βοηθειών (πυρκαγιά, σεισμός, πλημμύρες), επιδημίες και ζητήματα υγιεινής των χώρων κ.ά. Ειδικότερα αναφέρθηκαν οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια εκπαιδευτικών και παιδιών στα τεχνικά επαγγελματικά λύκεια όπου ο μηχανολογικός εξοπλισμός είναι πεπαλαιωμένος και δεν υπάρχει δυνατότητα παροχής κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας.
* Το γεγονός ότι υπάρχει ελλιπής εφαρμογή των κανονισμών και της υπάρχουσας σχετικής νομοθεσίας για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία στον τομέα της Εκπαίδευσης, ζήτημα που γενικότερα παρατηρείται στον δημόσιο τομέα. Μια σημαντική πλευρά του θέματος είναι η πληθώρα των εμπλεκομένων φορέων στον σχεδιασμό και τον έλεγχο εφαρμογής των μέτρων υγείας και ασφάλειας (Υπουργείο Παιδείας, Υπουργείο Εργασίας, Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.λπ.). Επίσης, προβλήματα προκύπτουν λόγω της ελλιπούς χρηματοδότησης του τομέα της εκπαίδευσης, των δήμων κ.λπ. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στις ευθύνες των εκπαιδευτικών, ενώ ταυτόχρονα φάνηκε ότι υπάρχει έλλειψη προσωπικού και απουσία επαρκούς εκπαίδευσης του υπάρχοντος στα θέματα της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας.
* Η ανάγκη ανάπτυξης νοοτροπίας πρόληψης από τη μικρή ηλικία και οι ιδιαίτερες ανάγκες εκπαίδευσης των μαθητών στα τεχνικά – επαγγελματικά λύκεια και σχολές. Παρουσιάστηκαν δράσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για αυτό το θέμα από φορείς όπως το ΕΛΙΝΥΑΕ και το Υπουργείο Εργασίας (π.χ. εκπαιδεύσεις σε θέματα ΑΥΕ μαθητών σε γενικά λύκεια και ΕΠΑΛ και εκπαιδεύσεις καθηγητών μέσω των Κέντρων Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) του Υπ. Παιδείας, σχετικές εκδόσεις).
* Τέλος, η ανάγκη ενσωμάτωσης της υγείας και ασφάλειας στην εκπαίδευση μέσα από μια ολιστική προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη το σύνολο των εμπλεκομένων (μαθητές, καθηγητές, άλλοι εργαζόμενοι, γονείς, κρατικός έλεγχος) και των θεμάτων (εκπαιδευτική διαδικασία, πρόληψη κινδύνων στο σχολικό περιβάλλον και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες), που θα έχει ως βασικό κριτήριο την εγγενή ασφάλεια, δηλ. την πρόληψη των κινδύνων στην πηγή τους. Χρειάζεται σε αυτή την κατεύθυνση συντονισμός και συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων (υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση, ΕΛΙΝΥΑΕ, ΟΛΜΕ, σύλλογοι γονέων, συλλογικά όργανα μαθητών κ.λπ.).
Την εκδήλωση παρακολούθησαν διευθυντές & εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, γενικών και επαγγελματικών λυκείων, σχολικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι δήμων, στελέχη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, των Υπουργείων Παιδείας & Θρησκευμάτων και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και ειδικοί σε θέματα υγείας και ασφάλειας.
Η εκδήλωση
Την έναρξη της εκδήλωσης κήρυξε ο Πρόεδρος του ΕΛΙΝΥΑΕ Θ. Κ. Κωνσταντινίδης. Χαιρετισμό απηύθυναν ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εργασίας Ανδρέας Νεφελούδης και Χρ. Τουφεκούλα, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Ασφάλειας και Υγείας της Εργασίας, Κεντρικής Υπηρεσίας ΣΕΠΕ, η οποία μετέφερε τον χαιρετισμό του Ειδικού Γραμματέα του ΣΕΠΕ Απόστολου Καψάλη. Εκ μέρους του Προέδρου της ΟΛΜΕ Θεμιστοκλή Κοτσιφάκη, χαιρετισμό απηύθυνε ο Παύλος Χαραμής, Πρόεδρος Κέντρου Εκπαιδευτικών Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕΤΕ) της ΟΛΜΕ και ο Μιχάλης Χρηστάκης, Γενικός Γραμματέας του Δήμου Αμαρουσίου.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν οι ακόλουθες εισηγήσεις:
«Τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα», Γιάννης Λιγνός, Διευθυντής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.
«Θέματα ασφάλειας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση – Η συμβολή του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.», Θεώνη Κουκουλάκη, Τοπογράφος Μηχανικός – Eργονόμος, PhD, Υπεύθυνη Κέντρου Ασφάλειας της Εργασίας, ΕΛΙΝΥΑΕ.
«Η πολιτική του Υπ. Εργασίας σε θέματα ΑΥΕ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση», Αντώνης Χριστοδούλου, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, Δρ. Ιωάννης Κωνσταντακόπουλος, Μηχανικός Μεταλλείων, Μεταλλουργός Μηχανικός, Εθνικός Εστιακός Πόλος Πληροφόρησης για θέματα ΑΥΕ, Υπουργείο Εργασίας.
«Ασφάλεια και υγεία στην εργασία. Ένα θέμα εκτός ύλης», Ιάκωβος Ρήγος, Επιθεωρητής Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία.
«Πλευρές της υγείας και της ασφάλειας στο σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, από την οπτική των εκπαιδευτικών», Παύλος Χαραμής, Πρόεδρος Κέντρου Εκπαιδευτικών Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕΤΕ), Εκπρόσωπος ΟΛΜΕ.
«Γενική θεώρηση και προβληματισμός για τα θέματα ΑΥΕ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση», Σπύρος Δρίβας, Ιατρός Εργασίας, Υπεύθυνος Κέντρου Υγείας – Υγιεινής της Εργασίας, ΕΛΙΝΥΑΕ.
«Επαγγελματικό Λύκειο: ένα πολυπαραγοντικό περιβάλλον», Κωνσταντίνος Τσεμπελίκος, Μηχανολόγος, 1ο Εργαστηριακό Κέντρο Πειραιά.