|
Αθήνα 6.5.2009, 15:34
Υποστήριξη στα αυτιστικά άτομα, ο αριθμός των οποίων παρουσιάζει σημαντική αύξηση που σήμερα υπολογίζεται περίπου σε 1 στις 150 γεννήσεις, παρέχει πρόγραμμα με τίτλο "Εκπαίδευση αυτιστικών ατόμων με χρήση νέων τεχνολογιών", με επιστημονικά υπεύθυνη την Αν. Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Μαγδαληνή Χίτογλου - Αντωνιάδου.
Είναι γνωστό ότι ο αυτισμός είναι ένα σύγχρονο ιατρο-κοινωνικό-ψυχο-εκπαιδευτικό πρόβλημα με μεγάλη συχνότητα. Στις μέρες μας παίρνει τη μορφή «επιδημίας» (1:150 γεννήσεις). Έχει τεράστιες επιπτώσεις, ψυχικές και οικονομικές, στο παιδί και στην οικογένειά του, αφού εξελίσσεται με την ηλικία, και έως σήμερα δε θεραπεύεται, ενώ βελτιώνεται με «ειδικές εκπαιδευτικές μεθόδους».
Ένα ανθρωπόμορφο είδωλο (avatar) που θα εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή και θα επικοινωνεί με το αυτιστικό άτομο και θα το εκπαιδεύει σε θέματα αυτονομίας και αυτοεξυπηρέτησης (π.χ. πώς να πλύνει τα χέρια του, πώς να κάνει μπάνιο, κ.α.), σε θέματα κοινωνικών δεξιοτήτων (σούπερ μάρκετ, οδοντίατρος), σε θέματα κατανόησης του σώματος (πού είναι τα μάτια, η μύτη κτλ), ώστε το άτομο με αυτισμό να μπορεί να ζήσει μία καλύτερη ζωή. Η πρόοδος και η εξέλιξη της πορείας του παιδιού θα καταγράφονται σε αρχείο ώστε να συμβάλλουν στη διαρκή αξιολόγηση της πορείας της εκπαίδευσης.
Πρόκειται για ένα εύκολο και λειτουργικό εργαλείο προσαρμοσμένο στις εκπαιδευτικές ανάγκες του αυτιστικού ατόμου, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο σπίτι, από τους ίδιους τους γονείς. Το αυτιστικό άτομο θα κάθεται μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή και θα επικοινωνεί με αυτό το είδωλο, το πρόσωπο του οποίου μπορεί να έχει ακόμα και οικεία όψη.
Στόχος του προγράμματος είναι η υποστήριξη των αυτιστικών παιδιών, των γονέων τους και των εκπαιδευτών καθώς η χρήση του avatar συμβάλει στη βελτίωση της αναπτυξιακής διαδικασίας του αυτιστικού παιδιού (επικοινωνία, γνωστική απόδοση, κοινωνική αλληλεπίδραση, συμπεριφορικές δεξιότητες, και συμπεριφορικά προβλήματα) γιατί ο εγκέφαλος των αυτιστικών παιδιών φαίνεται να λειτουργεί καλύτερα όταν η επικοινωνία γίνεται μέσω τεχνολογίας παρά όταν γίνεται απευθείας με τους ίδιους τους ανθρώπους.
Εκπαίδευση με βάση το συναίσθημα
Το avatar θα μπορεί να πάρει στεναχωρημένες ή χαρούμενες εκφράσεις ανάλογα με το αν πέτυχε ή δεν πέτυχε η εκπαίδευση. Το πρόγραμμα θα μπορεί να λειτουργεί και με συναισθηματική φωνή, η χροιά της οποίας θα ακούγεται χαρούμενη ή λυπημένη, ανάλογα με το αποτέλεσμα της ανταπόκρισης.
Αυτό αποτελεί μία καινοτόμο μέθοδο καθώς στα αυτιστικά άτομα υπάρχει έλλειμμα συναισθηματικής απόκρισης. Δε μπορούν να κατανοήσουν εάν κάποιος είναι χαρούμενος ή λυπημένος και αντιστρόφως δε μπορούν να εκφράσουν χαρά ή λύπη. To avatar θεωρείται ότι θα συμβάλλει στο να αρχίσει ένα αυτιστικό άτομο να αναγνωρίζει εάν ένα πρόσωπο είναι λυπημένο ή χαρούμενο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, υπήρξε συνεργασία με το εκπαιδευτικό προσωπικό της Μονάδας Αυτιστικού ατόμου «Ελπίδα», όπου μελετήθηκαν ο γνωστικός, κοινωνικός και συναισθηματικός τομέας των ατόμων με αυτισμό, η εκπαίδευση, όπως αυτή γίνεται στην καθημερινή πράξη, και προσδιορίστηκαν οι παιδαγωγικές απαιτήσεις.
Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα που υλοποιήθηκε από το ΑΠΘ από το Νοέμβριο 2007 έως τον Οκτώβριο 2008, είχε στόχο τη διερεύνηση της συμβολής των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής στις διαδικασίες της εκπαιδευτικής παρέμβασης και την τεκμηρίωση κάποιων ιδεών για την εφαρμογή προγραμμάτων. Βασίστηκε στον «ειδικό» τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου των Αυτιστικών ατόμων, σύμφωνα με σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα. Έτσι, οργανώθηκαν παρεμβάσεις για την υποστήριξη της εκπαίδευσης των αυτιστικών ατόμων: αξιολογήθηκαν υπάρχοντα λογισμικά για την εκπαίδευση ατόμων με αναπηρίες, αναπτύχθηκε λογισμικό προσαρμοσμένο στις παιδαγωγικές απαιτήσεις των ατόμων που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού αλλά και κατάλληλο για την εξατομικευμένη εκπαίδευσή τους μέσα από διαφορετικές θεματικές ενότητες και δραστηριότητες και με τη χρήση ανθρωπόμορφων ειδώλων που συμβάλλουν θετικά στην αλληλεπίδραση με τα άτομα με αυτισμό. Επίσης, διενεργήθηκαν σεμινάρια θεωρητικής και πρακτικής κατάρτισης στο προσωπικό των συνεργαζόμενων σχολικών μονάδων, ενώ πιλοτικά εφαρμόστηκε το λογισμικό σε 2 συνεργαζόμενες σχολικές μονάδες. Τέλος, διενεργήθηκαν 2 ημερίδες διάχυσης των αποτελεσμάτων του έργου (Αλεξ/πολη, Κοζάνη) στους εκπαιδευτικούς της Α΄ βάθμιας και Β΄ βάθμιας εκπαίδευσης αλλά και προς τους γονείς, συγγενείς και φίλους αυτιστικών ατόμων, ενώ οργανώθηκε επιστημονική ημερίδα με διεθνή συμμετοχή τον Οκτώβριο του 2008 στη Θεσσαλονίκη.
Το πρόβλημα του αυτισμού με τις πολύπλευρες διαστάσεις του επιβάλλει μια πολιτική με τη δημιουργία μιας κοινής στρατηγικής αντιμετώπισης, προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες του αυτισμού σε όλες τις ηλικίες.
Ημερίδα
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ και υλοποιήθηκε από τη Μονάδα Ακοής - Ομιλίας (Διαταραχών Επικοινωνίας) της ΩΡΛ Κλινικής, ΑΧΕΠΑ, και το Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής, με επικεφαλής τον Επίκουρο Καθηγητή Παναγιώτη Μπαμίδη. Τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος θα ανακοινωθούν την Παρασκευή 8 Μαΐου 2009 και ώρα 14.10, κατά τη διάρκεια ημερίδας, που διοργανώνει η Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ, στην αίθουσα τελετών της παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ.
|
