Αθήνα 12.3.2013, 10:54

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 22
10680 ΑΘΗΝΑ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
TΗΛ.  (210)3665414-5
FAX: (210)3665420
e-mail : pressoffice1@pasok.gr

Σημεία Ομιλίας Εύης Χριστοφιλοπούλου στη Συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής σχετικά με τη βία στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα

Η θλιβερή πραγματικότητα της σιωπηρής αποδοχής φαινομένων βίας και ανομίας  εξηγείται συχνά από την έλλειψη πολιτικής βούλησης. Πίσω από αυτήν εντοπίζεται εύκολα ο φόβος του πολιτικού κόστους.

 Η κατάργηση του «πανεπιστημιακού ασύλου» με τον ν. 4009/11 ήταν αναμφισβήτητα παράδειγμα τόλμης, όχι συνηθισμένο στην πολιτική μας ζωή. Ήταν γενναίο βήμα  στην κατεύθυνση της εμπέδωσης της ακαδημαϊκής ελευθερίας, καθώς το άσυλο είχε μετατραπεί σε άσυλο παρανομίας, υπονομευτικό της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και των ακαδημαϊκών ελευθεριών.
Κυρίως όμως αποτελεί ένα κεκτημένο που πρέπει να εγγραφεί στην θεσμική μνήμη του τόπου∙ να γίνει εφαλτήριο αλλαγής κατεστημένων νοοτροπιών και αντιλήψεων∙ να αποτελέσει κινητήριο δύναμη εγκαθίδρυση του κράτους δικαίου σε συνθήκες επικίνδυνης αμφισβήτησης των θεσμών από τα πολιτικά άκρα και από μορφώματα εκτός συνταγματικού τόξου όπως η Χρυσή Αυγή.

Δυστυχώς τα τυφλά επεισόδια βίας με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές για την ανάδειξη των νέων συμβουλίων διοίκησης στο ΠΑ.ΜΑΚ., στο Ε.Μ.Π. στο Α.Π.Θ. και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που συνοδεύτηκαν συχνά από προπηλακισμούς και απειλές κατά πανεπιστημιακών, καταλήψεις, και βανδαλισμούς της πανεπιστημιακής περιουσίας συνιστούν αδιάψευστους μάρτυρες διόγκωσης της προκλητικής ανομίας και δείχνουν ότι η πολιτική τόλμη που επιδείχθηκε με τον ν. 4009/11 δεν έχει την αναμενόμενη συνέχεια.
Πολιτική ηγεσία του υπουργείου δημόσιας τάξης, αστυνομία και πρυτανικές αρχές οφείλουν να επιδείξουν εγρήγορση και αποφασιστικότητα, ώστε να μην επιτρέψουν σε ακραίες πολιτικές δυνάμεις, που βρίσκονται στις παρυφές ή και εκτός δημοκρατικού τόξου, να αντιμετωπίζουν με όρους βίας την απουσία κράτους δικαίου.  Δυνάμεις επιβολής και τάγματα εφόδου των άκρων διαγκωνίζονται (είτε σε επίπεδο ρητορικής, είτε σε επίπεδο πράξης) για την βίαιη κατάληψη ή ανακατάληψη  πανεπιστημιακών χώρων.
Μοναδικό θύμα στην περίπτωση αυτή είναι η εκπαίδευση, η ακαδημαϊκή ελευθερία και η δημοκρατία.
Απ’ όπου κι αν προέρχονται τέτοιες ενέργειες έχουν ως συνέπεια την γενίκευση της ανομίας∙ την άρνηση της αυταξίας του νόμου, καθώς «νόμος είναι το δίκιο του οποιουδήποτε»∙ την σύγχυση ανάμεσα στο «πρέπει να γίνει» και το «θέλω να γίνει» και την επικάλυψη του πρώτου από το δεύτερο ως γενικευμένη και αποδεκτή κοινωνική στάση.   

Εντείνεται έτσι η κρίση νομιμοποίησης των θεσμών και η αποδυνάμωση του κράτους δικαίου.  Η σχέση κανόνα και εξαίρεσης αντιστρέφεται πλήρως: αντί το ερώτημα να είναι με ποιους δικαιοπολιτικούς και δικαιοηθικούς όρους οι πολίτες μπορούν να αντιστέκονται κατ’ εξαίρεση στο νόμο (το γνωστό πρόβλημα του δικαιώματος αντίστασης), το ερώτημα αντιστρέφεται!  Δηλαδή καταλήγουμε να αναζητούμε πότε η πολιτική εξουσία μπορεί κατ’ εξαίρεση να επιβάλλει την εφαρμογή του νόμου!

Το διακύβευμα σ’ αυτήν την περίπτωση είναι πολύ μεγαλύτερο, απ’ όσο φαντάζεται κανείς, έχοντας κατά νου την εικόνα του αγανακτισμένου καταληψία.  Γενικευμένη ανομία σημαίνει υποχώρηση σ’ έναν χομπσιανό κόσμο γενικευμένης κοινωνικής σύγκρουσης όπου κατισχύει ο ισχυρότερος και ο πιο αδίστακτος. Οι σημερινές συνθήκες κοινωνικής έντασης , οικονομικής κρίσης και πολιτικής ατολμίας δυστυχώς μπορούν να λειτουργήσουν ως θρυαλλίδα τέτοιας οπισθοδρόμησης. Δεν πρέπει όμως να φτάσουμε εκεί για να ανακαλύψουμε εκ νέου την προστατευτική λειτουργία του νόμου και να θυμηθούμε τον Jean Baptiste Henri Lacordaire: «Ανάμεσα στον ισχυρό και στον αδύνατο, τον πλούσιο και τον φτωχό, τον αφέντη και τον υπηρέτη, είναι η ελευθερία που καταπιέζει και ο νόμος που ελευθερώνει».

Η ενίσχυση της δημοκρατικής δημόσιας παιδείας έχει πρωτεύουσα θέση στον αγώνα για κατίσχυση του κράτους δικαίου και την ιδεολογική και πολιτική απομόνωση της βίας.