Η αρτηριακή υπέρταση και η νοητική δυσλειτουργία είναι δύο καταστάσεις που συναντώνται πάρα πολύ συχνά στο γενικό πληθυσμό παγκοσμίως. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι η επιδείνωση των νοητικών λειτουργιών αποτελεί βλάβη της αρτηριακής υπέρτασης και μπορεί να αποτελεί τη μοναδική εκδήλωση σε έως και το 30% των ασθενών με υπέρταση. Η ιατρική κοινότητα που αντιμετωπίζει ηλικιωμένους υπερτασικούς ασθενείς με νοητική δυσλειτουργία, πρέπει να διαθέτει μία απλή και εφικτή προσέγγιση για την γρήγορη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών. 

Οι Ιατροί της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Μανιός (Αναπληρωτής Καθηγητής -Θεραπευτική Κλινική, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα), Κωνσταντίνος Τσιούφης (Καθηγητής και Διευθυντής της Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Ιπποκράτειο),  Γεώργιος Στεργίου (Καθηγητής, Γ΄Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο Σωτηρία), Αθανάσιος Πρωτογέρου (Καθηγητής, Εργαστήριο και Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας, Νοσοκομείο Λαϊκό) συνοψίζουν τις προτάσεις της δημοσίευσης των Angelo Scuteri και συνεργατών που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στo έγκριτo επιστημονικό περιοδικό Journal of Hypertension (Scuteri A et al. Routine assessment of cognitive function in older patients with hypertension seen by primary care physicians: why and how-a decision-making support from the working group on 'Hypertension and the Brain' of the European Society of Hypertension and from the European Geriatric Medicine Society. J Hypertens 2021)1.

Στη δημοσίευση αυτή, ειδικοί επιστήμονες από την Ομάδα Εργασίας «Αρτηριακή υπέρταση και Εγκέφαλος» της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης καθώς και από την Ευρωπαϊκή Γηριατρική Εταιρεία κλήθηκαν να δώσουν συστάσεις που στοχεύουν να βοηθήσουν τον ιατρό της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας να λάβει τις σωστές αποφάσεις για τον ηλικιωμένο ασθενή με υπέρταση και διαταραχή των νοητικών λειτουργιών. 

Συγκεκριμένα προτείνεται, σε υπερτασικά άτομα άνω των 65 ετών να πραγματοποιούνται σύντομα τεστ ελέγχου των νοητικών λειτουργιών (όπως το MMSE και το MoCA), με σκοπό την πρώιμη παραπομπή σε ειδικό. Τα τεστ πρέπει να πραγματοποιούνται κάθε έτος σε ασυμπτωματικά άτομα κάτω των 75 ετών και κάθε 6 μήνες σε άτομα με διαταραχές μνήμης ή άνω των 75 ετών. Η διενέργεια αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου δεν είναι απαραίτητη για την διάγνωση των νοητικών δυσλειτουργιών αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον αποκλεισμό άλλων αιτίων διαταραχής μνήμης. Τέλος, προτείνεται πολύ καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και έγκαιρη διάγνωση της αρτηριακής υπότασης (ορθοστατικής ή φαρμακευτικής) καθώς η αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση και τα υποτασικά επεισόδια μπορούν να επιταχύνουν την εξέλιξη της νοητικής δυσλειτουργίας.

Συμπερασματικά, σε ηλικιωμένα υπερτασικά άτομα απαιτείται τακτική αξιολόγηση των νοητικών λειτουργιών με τη χρήση σύντομων τεστ και καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης τόσο για την έγκαιρη διάγνωση της νοητικής δυσλειτουργίας όσο και για την επιβράδυνση της εξέλιξής της.