Αθήνα 8.7.2008, 20:20
Ένα νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών με τίτλο: «Εφαρμογές μοριακής βιολογίας - μοριακή γενετική, διαγνωστικοί δείκτες» θα λειτουργήσει κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2008 - 2009 έως 2015 - 2016 στο Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Αντικείμενο του προγράμματος είναι η επιστημονική κατάρτιση και ειδίκευση επιστημόνων σε θέματα εφαρμογής βιοτεχνολογικών μεθοδολογιών και προσεγγίσεων μέσω των πολλαπλών δυνατοτήτων των Βιοτεχνολογικών Εφαρμογών της Μοριακής Βιολογίας σε ένα ευρύτατο φάσμα το οποίο καλύπτει πολλά και διαφορετικά επιστημονικά πεδία όπως την μικροβιολογία, την γενετική, την πληθυσμιακή βιολογία, την ογκολογία, την τοξικολογία, την ιατροδικαστική, την αρχαιολογία, την παλαιοντολογία και την ανίχνευση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών. Παρόλο το ευρύτατο φάσμα εφαρμογών της Μοριακής Βιολογίας, η μεθοδολογία που εφαρμόζεται σε τόσο πολλούς και διαφορετικούς τομείς είναι παρεμφερής. Για το λόγο αυτό, αρχικά θα αναλυθούν εκτενώς οι χρησιμοποιούμενες τεχνικές και εν συνεχεία θα περιγραφούν οι εφαρμογές των τεχνικών αυτών στα διάφορα επιστημονικά πεδία.

Στα πλαίσια αυτά το προτεινόμενο πρόγραμμα φιλοδοξεί να καλύψει ένα σημαντικότατο μέρος των αναγκών που προκύπτουν από την έλλειψη εκπαιδευμένων στελεχών στους ανωτέρω τομείς και να παρέχει αποφοίτους ικανούς να σταδιοδρομήσουν σε ερευνητικά κέντρα και ερευνητικά εργαστήρια του Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σε εργαστήρια αναλύσεων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων, σε διαγνωστικά κέντρα, σε εταιρίες βιοτεχνολογίας, σε τεχνολογικά και περιβαλλοντικά πάρκα και σε εταιρείες ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος και τροφίμων.

Tο πρόγραμμα απονέμει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Eξειδίκευσης (MΔE) στις «Εφαρμογές μοριακής βιολογίας - μοριακή γενετική, διαγνωστικοί δείκτες». Δεκτοί για φοίτηση γίνονται έως 25 φοιτητές, πτυχιούχοι των Σχολών Επιστημών Υγείας, Θετικών Επιστημών, Γεωπονικών Επιστημών και Πολυτεχνικών Σχολών των Πανεπιστημίων της ημεδαπής και Τμημάτων ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, καθώς και πτυχιούχοι λοιπών Τμημάτων Πανεπιστημίων συναφών με το αντικείμενο του προγράμματος, και ΤΕΙ σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 12γ, του άρθρου 5 του ν. 2916/2001. Η χρονική διάρκεια για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης είναι τρία διδακτικά εξάμηνα.

Πρόγραμμα μαθημάτων
Tο MΔE περιλαμβάνει θεωρητική διδασκαλία (47 πιστωτικές μονάδες/ECTS), πρακτική εξάσκηση στα ερευνητικά εργαστήρια του τμήματος (rotation) (6 πιστωτικές μονάδες/ECTS) και μεταπτυχιακή διατριβή (37 πιστωτικές μονάδες/ECTS), η οποία πραγματοποιείται με μεταπτυχιακή έρευνα σε θεματική ενότητα που επιλέγεται από τον υποψήφιο και εντάσσεται στα επιστημονικά ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων στο ΠΜΣ μελών ΔΕΠ. Η χρονική διάρκεια ανάπτυξης των δραστηριοτήτων αυτών εκτείνεται σε τρία εξάμηνα.

Η θεωρητική διδασκαλία καλύπτει το πρώτο και δεύτερο εξάμηνο. Tα μαθήματα είναι εξαμηνιαία και προβλέπονται ώρες διδασκαλίας με μορφή θεωρητικών διαλέξεων και μαθήματα με μορφή σεμιναρίων για την ενίσχυση των βασικών μαθημάτων του προγράμματος σπουδών. Αναλυτικότερα το πρόγραμμα σπουδών του ΠΜΣ που αναφέρεται στη θεωρητική διδασκαλία, διαρθρώνεται σε τρεις ενότητες: Βασικά Μαθήματα − Μεθοδολογίες και Τεχνικές (102 ώρες διδασκαλίας), Εφαρμογές (95 ώρες διδασκαλίας),
Θέματα βιοηθικής, νομοθεσία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, συγγραφή και παρουσίαση ερευνητικών εργασιών (15 ώρες διδασκαλίας).

Τα μαθήματα και οι αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες ECTS ορίζονται ως εξής:
* Βασικά εισαγωγικά μαθήματα
- DNA, RNA, ροή των γενετικών πληροφοριών: Α 9 2
- Κυτταρικός Κύκλος,πορείες μεταγωγής σήματος, μεταλλάξεις, μηχανισμοί επιδιόρθωσης DNA, ογκογονίδια, Καρκίνος: Α 18 4
- Κυτταρική και χυμική ανοσία: Α 12 3
- Βιοπληροφορική Α 12 3
* Μεθοδολογία και τεχνικές
- Επίπεδα βιοασφάλειας: Α 3 1
- Μέθοδοι αναγνώρισης με υβριδοποίηση, in situ υβριδισμός, in situ PCR: Α 3 1
΅- PCR, RT−PCR, REAL−TIME PCR, LCR, NASBA, bDNA, PCR−ARMs, PCR−ASO: A 12 3
Ανάλυση γονιδιωμάτων, Αλληλούχιση, ηλεκτροφορετικοί μέθοδοι διαχωρισμού, ανάλυση χρωμοσωμάτων: A 18 4
DNA μικροσυστοιχίες Πρωτεομική, Γενωμική Βιοαισθητήρες: Α 15 3
Εργαστηριακή εξάσκηση (rotation) Α 6
* Εφαρμογές
- Γενετικές ασθένειες του ανθρώπου: Β 15 3
- Λοιμώδη νοσήματα (Βακτήρια, Ιοί, Μύκητες, πρωτόζωα): Β 15 3
- Μοριακή Διαγνωστική του καρκίνου: Β 15 3
- Εφαρμογές στην αρχαιολογία και παλαιοντολογία: Β 3 1
- Εφαρμογές στην Ιατροδικαστική: Β 3 1
- Εφαρμογές στην τοξικολογία: Β 9 2
- Εφαρμογές στην φαρμακογενωμική: Β 15 3
- Ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (GMOs): Β 15 3
- Τα όρια της DNA ανίχνευσης. Ποιοτικός έλεγχος: Β 5 1
- Θέματα βιοηθικής. Νομοθεσία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Παρουσίαση ερευνητικών εργασιών: Β 15 3
* Μεταπτυχιακή Διατριβή: Β 7
* Μεταπτυχιακή Διατριβή: Γ 30

Η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διατριβής πραγματοποιείται στο 2ο και 3ο εξάμηνο και σε θεματική ενότητα που θα επιλέγεται από τον υποψήφιο και εντάσσεται στα επιστημονικά ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων στο ΠΜΣ μελών ΔΕΠ και έχει σαφώς ερευνητικό χαρακτήρα.

Άλλοι όροι
Στο ΠΜΣ θα απασχολούνται κυρίως τα μέλη ΔΕΠ του τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθώς και μέλη ΔΕΠ άλλων Τμημάτων και επιστήμονες και ερευνητές σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 2083/1992).

Για τη λειτουργία του ΠΜΣ θα χρησιμοποιηθούν οι χώροι διδασκαλίας και έρευνας, τα εργαστήρια, ο εξοπλισμός και η διοικητική δομή του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, το οποίο στεγάζεται σε εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα. Η Βιβλιοθήκη του Τμήματος και το Κέντρο Δικτύων του Πανεπιστημίου θα προσφέρει στους φοιτητές άμεση πρόσβαση στην απαραίτητη βιβλιογραφία.

Το ετήσιο κόστος λειτουργίας του ΠΜΣ για την απονομή των μεταπτυχιακών τίτλων ειδίκευσης ανέρχεται σε 135.000 € και αναλύεται ως εξής:
- Ανθρώπινο δυναμικό 12.000€
- Υποτροφίες 10.800 €
- Αναλώσιμα και εκπαιδευτικό υλικό 6.000€
- Προμήθεια και συντήρηση λογισμικού 2.000€
- Μετακινήσεις εξωτερικών συνεργατών 6.000€
- Εκτέλεση Μεταπτυχιακής Διατριβής 98.200€

Πηγές χρηματοδότησης για την κάλυψη του κόστους αυτού θα είναι τα δίδακτρα, οι χορηγίες και δωρεές και η εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων.