Αθήνα 8.9.2008, 18:03
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο «Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή και την Εκπαίδευση» εγκρίθηκε από το υπουργείο Παιδείας να λειτουργήσει κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2008-2009 έως 2009-2010 στο Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Αντικείμενο του προγράμματος είναι η εξειδίκευση επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων στη «Συμβουλευτική». Σκοπός του προγράμματος είναι η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων και η ανάπτυξη κατάλληλων δεξιοτήτων σε ζητήματα που αφορούν: α) τη Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση γενικότερα και την Ειδική Αγωγή ειδικότερα, β) τη Συμβουλευτική στο χώρο των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, γ) τη Συμβουλευτική στο χώρο της Υγείας (ψυχικής και σωματικής) και της Εργασίας και
δ) την Πολιτισμική και Πολυπολιτισμική Συμβουλευτική για Άτομα Μειονοτήτων.

Το συγκεκριμένο ΠΜΣ προσφέρει τη δυνατότητα σε επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων να αποκτήσουν τις κατάλληλες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες συμβουλευτικής σε θεωρητικό, ερευνητικό, αλλά και εφαρμοσμένο − πρακτικό επίπεδο. Στόχος είναι μεταξύ άλλων: α) η καταπολέμηση της σχολικής αποτυχίας και η στήριξη μαθητών με ή χωρίς ειδικές ανάγκες που παρουσιάζουν συναισθηματικές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς, προσαρμογής και μάθησης, καθώς και των δασκάλων - καθηγητών τους,
β) η συμβουλευτική στήριξη ατόμων με ή χωρίς ειδικές ανάγκες, που παρουσιάζουν προβλήματα υγείας και ψυχολογικές δυσκολίες, καθώς και των ατόμων του περιβάλλοντός τους και γ) η αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ανισότητας καθώς και η ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των γυναικών και άλλων ευπαθών και ή πολιτισμικά μειονοτικών ομάδων στην Ελληνική κοινωνία και αγορά εργασίας.

Όσον αφορά την εκπαίδευση, το ΠΜΣ εστιάζεται στο συμβουλευτικό ρόλο του εκπαιδευτικού και του ειδικού δασκάλου, δίνοντας έμφαση στη στήριξη που δέχονται οι μαθητές από το δάσκαλο και στην ποιότητα της σχέσης που ο ίδιος μπορεί να καλλιεργήσει μαζί τους. Πτυχές εξαιρετικά σημαντικές για την ψυχική ισορροπία και την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας τους, που αποτελούν ένα ισχυρότατο κίνητρο μάθησης. Σε σχέση με την υγεία και την εργασία, στόχος είναι οι απόφοιτοι του ΠΜΣ, ως ειδικοί στη Συμβουλευτική, να είναι σε θέση να στελεχώσουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας και άλλου τύπου θεραπευτικά πλαίσια, αλλά και σε οργανισμούς, επιχειρήσεις και άλλους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Ειδικά όσον αφορά την ψυχική υγεία, στόχος είναι η ανάπτυξη του συμβουλευτικού ρόλου επιστημόνων και επαγγελματιών που βρίσκονται σε αυτόν το χώρο (ψυχολόγων, γιατρών, νοσηλευτών, θεραπευτών κ.λπ.), γεγονός που ολοκληρώνει την αποστολή τους και μεγιστοποιεί την αποτελεσματικότητά τους.

Τέλος, σε συνδυασμό με τα παραπάνω, στόχος του ΠΜΣ είναι να προετοιμάσει ειδικούς στη Συμβουλευτική άριστα καταρτισμένους επιστημονικά, πολιτισμικά και πολυπολιτισμικά ευαισθητοποιημένους, ικανούς να προωθήσουν και να συνδέσουν τη θεωρία, την έρευνα και την πρακτική εφαρμογή στη Συμβουλευτική, με έμφαση στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση κατάλληλων συμβουλευτικών προσεγγίσεων και παρεμβάσεων σε διάφορα πλαίσια και πληθυσμούς.

Το ΠΜΣ απονέμει:
1. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) στη «Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή και την Εκπαίδευση».
2. Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ).

Στο ΠΜΣ γίνονται δεκτοί, μετά από ανοικτή προκήρυξη και επιλογή: α) πτυχιούχοι Παιδαγωγικών Τμημάτων, Τμημάτων Ψυχολογίας, ΦΠΨ, Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Διαιτολογίας και γενικά Τμημάτων Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών επιστημών και Επιστημών Υγείας των ΑΕΙ της ημεδαπής και αναγνωρισμένων ομοταγών Τμημάτων της αλλοδαπής και β) πτυχιούχοι των Τμημάτων Εργοθεραπείας, Κοινωνικής Εργασίας, Διατροφής, Νοσηλευτικής, Λογοθεραπείας, Φυσικοθεραπείας, Βρεφονηπιοκομίας, Μαιευτικής, Δημόσιας Υγιεινής και γενικά των Τμημάτων των Σχολών Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας των ΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής, καθώς και άλλων τμημάτων συναφούς γνωστικού αντικειμένου.

Η ελάχιστη χρονική διάρκεια για την απονομή των τίτλων ορίζεται για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) σε τέσσερα ακαδημαϊκά εξάμηνα, εκ των οποίων το τέταρτο για την εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας σε συνδυασμό με πρακτική άσκηση, και για το Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ) τουλάχιστον τρία επιπλέον έτη μετά τη λήψη του ΜΔΕ.

Τα μαθήματα, η διδακτική και ερευνητική απασχόληση, οι πρακτικές ασκήσεις και οι κάθε άλλου είδους εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες για την απονομή των τίτλων έχουν ως εξής:
1) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ)
Α΄ Εξάμηνο
1. Φιλοσοφία και Στάση Ζωής του Συμβούλου - Συστήματα της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας (Θ-Υ)
2. Συμβουλευτική Εκπαιδευτικών σε Θέματα Κοινωνικής και Συναισθηματικής Αγωγής των Μαθητών (Θ−Υ)
3. Πολιτισμική και Πολυπολιτισμική Συμβουλευτική (Θ-Υ)
4. Εργαστήριο Ι: Τεχνικές Συμβουλευτικής Παρέμβασης (Ε−Υ)
5. Ποσοτικές και Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας – Ι (Θ-Υ)
6. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ομαδικής Συμβουλευτικής
7. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ατομικής Συμβουλευτικής
Β΄ Εξάμηνο
1. Θεωρίες Συμβουλευτικής Ψυχολογίας - Αρχές Δεοντολογίας (Θ-Υ)
2. Συμβουλευτική στο χώρο της Υγείας και των Ατόμων με Δυσλειτουργίες (Θ-Υ)
3. Σχολική συμβουλευτική - Ο Συμβουλευτικός Ρόλος του Εκπαιδευτικού (Θ-Υ)
4. Εργαστήριο ΙΙ: Τεχνικές Συμβουλευτικής Παρέμβασης (Ε−Υ)
5. Ποσοτικές και Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας – ΙΙ (Θ-
Υ)
6. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ομαδικής Συμβουλευτικής
7. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ατομικής Συμβουλευτικής
Γ΄ Εξάμηνο
1. Συμβουλευτική Ομάδων (Θ-Υ)
2. Ψυχολογική Συμβουλευτική Παιδιών και Γονέων Παιδιών με ή χωρίς Ειδικές Ανάγκες (Θ-Υ)
3. Επαγγελματική Συμβουλευτική - Επαγγελματικός Προσανατολισμός (Θ-Υ)
4. Επιλογή ενός μαθήματος από τα παρακάτω δύο
(Θ-ΥΕ):
α) Προσεγγίσεις της Συμβουλευτικής σε Συγκεκριμένα
Ζητήματα και Συγκεκριμένους Πληθυσμούς
β) Εργασία Ελεύθερης Επιλογής (μπορεί να γίνει σε διάφορες θεματικές περιοχές του ευρύτερου χώρου της συμβουλευτικής. Πρόκειται για μία σε βάθος βιβλιογραφική ή και ερευνητική μελέτη ενός θέματος, που εκπονείται κάτω από την καθοδήγηση ενός ή περισσοτέρων διδασκόντων).
5. Εργαστήριο ΙΙΙ: Τεχνικές Συμβουλευτικής Παρέμβασης (Ε-Υ)
6. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ομαδικής Συμβουλευτικής
7. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ατομικής Συμβουλευτικής
Δ΄ Εξάμηνο
1. Διπλωματική Εργασία
2. Πρακτική Άσκηση
3. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ομαδικής Συμβουλευτικής
4. Προσωπική Ανάπτυξη μέσω Ατομικής Συμβουλευτικής

* Μαθήματα
Για την απόκτηση του ΜΔΕ απαιτείται η παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση σε 15 μεταπτυχιακά μαθήματα, 12 θεωρητικού και 3 εργαστηριακού περιεχομένου, από τα οποία τα 14 είναι υποχρεωτικά και 2 υποχρεωτικά κατά επιλογή από τα οποία επιλέγει το ένα. Η διδασκαλία κάθε μεταπτυχιακού μαθήματος διαρκεί 10 εβδομάδες και η διάρκεια διδασκαλίας του τρεις διδακτικές ώρες ανά εβδομάδα.

Συνολικά στο ΠΜΣ αντιστοιχούν εκατόν είκοσι (120) πιστωτικές μονάδες ECTS ή τριάντα (30) μονάδες ECTS στο κάθε εξάμηνο. Η κατανομή τους έχει ως εξής: α) σε κάθε θεωρητικό υποχρεωτικό (Θ−Υ) ή υποχρεωτικό κατά επιλογή (Θ−ΥΕ) μάθημα αντιστοιχούν πέντε (5) μονάδες ECTS, β) σε κάθε εργαστηριακό υποχρεωτικό (Ε−Υ) μάθημα αναλογούν έξι (6) μονάδες ECTS, γ) στην πρακτική άσκηση συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας αντιστοιχούν δεκατέσσερις (14) μονάδες ECTS, δ) στην διαδικασία ατομικής και ομαδικής προσωπικής ανάπτυξης αναλογούν συνολικά και για τα τέσσερα εξάμηνα του ΠΜΣ δεκαέξι (16) μονάδες ECTS και συγκεκριμένα για το κάθε εξάμηνο δύο (2) μονάδες ECTS για την προσωπική ανάπτυξη μέσω ατομικής συμβουλευτικής και δύο (2) μονάδες ECTS για την προσωπική ανάπτυξη μέσω ομαδικής συμβουλευτικής και τέλος ε) στη διπλωματική εργασία αντιστοιχούν 12 μονάδες ECTS.

* Πρακτική άσκηση - Διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης
Η πρακτική άσκηση και η εποπτεία της είναι υποχρεωτική και γίνεται σε χώρους του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, όπου ασκείται ή θα έπρεπε να ασκείται η συμβουλευτική. Επίσης, οι φοιτητές/τριες υποχρεούνται να συμμετέχουν σε διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης μέσω ομαδικής και ατομικής συμβουλευτικής που γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια των δύο ετών του ΠΜΣ. Ο ακριβής αριθμός ωρών πρακτικής άσκησης και εποπτείας, ο τρόπος που γίνονται, αλλά και ο αριθμός των ωρών ατομικής και ομαδικής συμβουλευτικής καθώς και άλλες σχετικές λεπτομέρειες ρυθμίζονται από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του ΠΜΣ.

* Διπλωματική εργασία
Για τη λήψη του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η εκπόνηση μιας πρωτότυπης διπλωματικής εργασίας. Η διπλωματική εργασία γίνεται υπό την επίβλεψη δύο διδασκόντων του μεταπτυχιακού και υποστηρίζεται ενώπιον επιτροπής του ΠΜΣ σε ανοικτή παρουσίαση. Η υποστήριξη της διπλωματικής εργασίας γίνεται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των υπόλοιπων απαιτήσεων του ΠΜΣ (μαθημάτων, πρακτικής άσκησης, διαδικασίας προσωπικής ανάπτυξης).
2) Διδακτορικό Δίπλωμα (ΔΔ)
Η διαδικασία για την απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος ορίζεται στις κείμενες διατάξεις.

Ο αριθμός εισακτέων φοιτητών κατ’ έτος σπουδών στο ΠΜΣ ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο σε 30. Ο ακριβής αριθμός των εισαγομένων φοιτητών, η εισαγωγή νέων φοιτητών κάθε χρόνο ή κάθε δεύτερο χρόνο, αλλά και άλλες λεπτομέρειες σχετικά με την εισαγωγή των φοιτητών ορίζονται από τον Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΠΜΣ και τη ΓΣΕΣ.

Στο ΠΜΣ διδάσκουν: α) μέλη ΔΕΠ του ΠΤΕΑ καθώς και άλλων Τμημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, β) μέλη ΔΕΠ από άλλα Πανεπιστήμια της ημεδαπής γ) διδάσκοντες βάσει του π.δ. 407/1980 καθώς και εξωτερικοί συνεργάτες, δ) ερευνητές από αναγνωρισμένα ερευνητικά κέντρα και επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μετά από απόφαση της ΓΣΕΣ. Στην εκτέλεση των εργαστηριακών και των λοιπών συναφών υποστηρικτικών εργασιών του ΠΜΣ είναι δυνατόν να συμμετέχουν μέλη του Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (ΕΤΕΠ) και του Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΕΕΔΙΠ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μετά από απόφαση της ΓΣΕΣ.

Για τη λειτουργία του ΠΜΣ θα χρησιμοποιηθούν οι χώροι διδασκαλίας και έρευνας, τα εργαστήρια, ο εξοπλισμός και η διοικητική δομή του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καθώς και διάφοροι χώροι εφαρμογής της συμβουλευτικής του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, όπως γενικά και ειδικά σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων, νοσοκομεία, κλινικές ή άλλου τύπου θεραπευτικά πλαίσια και κέντρα αποκατάστασης και/ή παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Στους χώρους αυτούς γίνεται η πρακτική άσκηση, μέρος της εποπτείας και της διαδικασίας προσωπικής ανάπτυξης των φοιτητών/τριών του ΠΜΣ, καθώς και η διεξαγωγή ερευνών στα πλαίσια της εκπαίδευσής τους.

Το ετήσιο κόστος λειτουργίας του ΠΜΣ υπολογίζεται συνολικά σε 135.000 ευρώ και αναλύεται ως εξής:
α) Ανθρώπινο δυναμικό 90.000 ευρώ
β) Δαπάνες μετακινήσεων 20.000 ευρώ
γ) Δαπάνες για δημοσιεύσεις, αναλώσιμα, υποτροφίες και άλλες προμήθειες 25.000 ευρώ

Το κόστος λειτουργίας του ΠΜΣ καλύπτεται από τις εξής πηγές χρηματοδότησης:
- Δίδακτρα που καταβάλουν οι φοιτητές του ΠΜΣ.
- Έσοδα από ερευνητικά, επιμορφωτικά και άλλα χρηματοδοτούμενα προγράμματα του ΠΤΕΑ.
- Χρηματοδότηση από ίδιους πόρους του ΠΤΕΑ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
- Χορηγίες και δωρεές.