Αθήνα 17.10.2011, 17:43

Είκοσι ένας πρωτοποριακοί ευρωπαϊκοί οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στον τομέα της συντήρησης αρχαιολογικών και ιστορικών αντικειμένων, μνημείων και έργων τέχνης συγκεντρώνουν τις δυνάμεις τους στην ερευνητική υποδομή Charisma (Cultural Heritage Advanced Research Infrastructures, Synergy for a Multidisciplinary Approach to Conservation/Restoration), με στόχο τη μελέτη, προστασία και ανάδειξη της ευρωπαϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς.

Στην υποδομή, η οποία έχει συνολικό προϋπολογισμό 9,66 εκατ. ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα της ΕΕ, συμμετέχει, μεταξύ άλλων, το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.

Στόχος της υποδομής είναι η εδραίωση μίας πολυεπιστημονικής συνέργειας που θα οδηγήσει σε νέες ερευνητικές μεθοδολογίες και καινοτόμες τεχνολογίες για τη διάγνωση και συντήρηση αρχαιολογικών και ιστορικών αντικειμένων, μνημείων και έργων τέχνης.

Στην υποδομή, που συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο της Περούτζια, συμμετέχουν γνωστά ευρωπαϊκά μουσεία, όπως το Βρετανικό Μουσείο και το Εθνικό Μουσείο του Πράδο, πολιτιστικά Ιδρύματα, όπως η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, ο Οργανισμός Ιστορικών Μνημείων της Γαλλίας, και ο Εθνικός Οργανισμός Συντήρησης της Ολλανδίας, καθώς και αντίστοιχα Ευρωπαϊκά Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια, όπως το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας, το Ινστιτούτο Doerner της Γερμανίας, το Πανεπιστήμιο "Ν. Κοπέρνικος" της Πολωνίας και άλλα.

Το έργο καλύπτει δράσεις για από κοινού έρευνα, δικτύωση και διακρατική πρόσβαση σε προηγμένες υποδομές. Ευρωπαίοι ερευνητές έχουν τη δυνατότητα να υλοποιήσουν τα πειράματά τους σε τρεις διαφορετικές και συμπληρωματικές ομάδες υποδομών. Η Archlab παρέχει πρόσβαση σε δομημένη επιστημονική πληροφορία και αναλυτικά δεδομένα, που είναι συγκεντρωμένα στα πιο γνωστά ευρωπαϊκά μουσεία και ινστιτούτα. Η Fixlab παρέχει πρόσβαση σε ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις μικρής και μεγάλης κλίμακας που συμπεριλαμβάνουν γραμμικούς δεσμούς ακτινοβολίας συγχρότρου, πηγή νετρονίου, αναλυτικές υποδομές δύο δεσμών ιόντων, κ.λπ. Η Molab παρέχει πρόσβαση σε φορητό προηγμένο εξοπλισμό ανάλυσης για επιτόπια μη επεμβατική μέτρηση αντικειμένων τέχνης, χωρίς να απαιτείται μετακίνηση από τη θέση τους ή επαφή με την επιφάνεια.

Γενικότερα, η υποδομή καλλιεργεί την κουλτούρα για διεθνή συνεργασία, από κοινού κατάρτιση, εναρμόνιση μεθοδολογιών, ανταλλαγή γνώσεων και καλών πρακτικών, συμβατότητα παραμέτρων, κ.λπ.

Το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του ΙΤΕ συμμετέχει ενεργά στo έργο και, μάλιστα, διοργάνωσε σχετική διεθνή συνάντηση εργασίας, στις 29-30 Σεπτεμβρίου, στην Κρήτη. Η μέχρι σήμερα εμπλοκή του οργανισμού σε προγράμματα και πρωτοβουλίες που συνδυάζουν την Τέχνη, τον Πολιτισμό και την Τεχνολογία έχει οδηγήσει μεταξύ άλλων και στην επιτυχημένη συνεργασία του με το Μουσείο της Ακρόπολης, όπου επετεύχθη ο καθαρισμός με λέιζερ των λίθων της Δυτικής Ζωφόρου του Παρθενώνα και των Καρυάτιδων.

Σημειώνεται ότι το ΙΗΔΛ/ΙΤΕ σε συνεργασία με την 13η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων του yπουργείου Πολιτισμού, οργάνωσαν τον Ιούλιο, διαγνωστικές αναλύσεις πεδίου σε τρεις βυζαντινούς ναούς του Νομού Ηρακλείου. Οι συγκεκριμένες αναλύσεις είχαν στόχο να ελέγξουν τη δομική αρτιότητα των τοιχογραφιών - σε συνάρτηση με τις περιβαλλοντικές αλλαγές που έχουν υποστεί μέχρι σήμερα (π.χ. υγρασία, υψηλή θερμοκρασία) - αλλά και να συμβάλουν στις μελέτες που γίνονται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για τις επιδράσεις των κλιματικών αλλαγών σε πολιτιστικά μνημεία.