Αθήνα 25.9.2013, 16:27

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινιάζει το «Άνοιγμα της εκπαίδευσης», ένα σχέδιο δράσης για την τόνωση της καινοτομίας και των ψηφιακών δεξιοτήτων σε σχολεία και πανεπιστήμια.
 
Πάνω από το 60% των παιδιών ηλικίας εννέα ετών στην ΕΕ φοιτούν σε σχολεία τα οποία δεν έχουν ακόμη ψηφιακό εξοπλισμό. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει το «Άνοιγμα της εκπαίδευσης», ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού και άλλων ψηφιακών προβλημάτων, τα οποία δεν επιτρέπουν σε σχολεία και πανεπιστήμια να παρέχουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση και ψηφιακές δεξιότητες που θα είναι απαραίτητες για το 90% των θέσεων εργασίας έως το 2020. Ως εναρκτήρια πρωτοβουλία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινιάζει σήμερα ένα νέο δικτυακό τόπο, Ανοιχτή εκπαίδευση Europa, που θα επιτρέπει σε σπουδαστές, επαγγελματίες και εκπαιδευτικά ιδρύματα να μοιράζονται δωρεάν ανοικτούς εκπαιδευτικούς πόρους.
 
Μεταξύ 50% και 80% των σπουδαστών στις χώρες της ΕΕ δεν χρησιμοποιούν ποτέ ψηφιακά διδακτικά βιβλία, λογισμικό ασκήσεων, εκπομπές/βιντεομηνύματα (podcast), προσομοιώσεις ή εκπαιδευτικά παιχνίδια. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν θεωρούν τους εαυτούς τους ως «ψηφιακά σίγουρους» ή ικανούς να διδάσκουν αποτελεσματικά ψηφιακές δεξιότητες, και 70% θα ήθελαν περισσότερη κατάρτιση στη χρήση ΤΠΕ (Τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών). Οι μαθητές στη Λετονία, τη Λιθουανία και την Τσεχική Δημοκρατία είναι πιθανότερο να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο στο σχολείο (πάνω από 90%), σε διπλάσιο ποσοστό από την Ελλάδα και την Κροατία (περίπου 45%).
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση αντιμετωπίζει επίσης ψηφιακές προκλήσεις: Με τον αριθμό των σπουδαστών της ΕΕ που αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά κατά την επόμενη δεκαετία, τα πανεπιστήμια πρέπει να προσαρμόσουν τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας και να παρέχουν ένα συνδυασμό διδασκαλίας πρόσωπο με πρόσωπο και ηλεκτρονικών δυνατοτήτων μάθησης, όπως MOOCs (Massive Open Online Courses) (μαζικά ανοικτά ηλεκτρονικά μαθήματα) που επιτρέπουν στα άτομα να αποκτήσουν πρόσβαση στην εκπαίδευση οπουδήποτε, ανά πάσα στιγμή και μέσω οποιασδήποτε συσκευής. Όμως πολλά πανεπιστήμια δεν είναι έτοιμα για την αλλαγή αυτή.
 
Με επικεφαλής την κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο αρμόδια για θέματα εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας, και την κ. Neelie Kroes, Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, αρμόδια για το ψηφιακό θεματολόγιο, το άνοιγμα της εκπαίδευσης, η κοινή αυτή πρωτοβουλία εστιάζεται σε τρεις βασικούς τομείς:
1. Δημιουργία ευκαιριών για οργανισμούς, εκπαιδευτικούς και εκπαιδευόμενους προκειμένου να προχωρήσουν σε καινοτόμες δράσεις
2. Αυξημένη χρήση των Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων (Open Educational Resources – OER), εξασφαλίζοντας ότι τα εκπαιδευτικά υλικά που παράγονται με δημόσια χρηματοδότηση είναι διαθέσιμα σε όλους  και
3. Βελτίωση της υποδομής των ΤΠΕ και της συνδεσιμότητας στα σχολεία.
 
«Το εκπαιδευτικό τοπίο μεταβάλλεται σημαντικά, από το σχολείο έως το πανεπιστήμιο και πέραν αυτού: η ανοικτή εκπαίδευση που βασίζεται στην τεχνολογία θα είναι σύντομα «αναγκαία», όχι μόνο «χρήσιμη», για όλες τις ηλικίες. Πρέπει να προσπαθήσουμε περισσότερο για να εξασφαλιστεί ότι ιδιαίτερα οι νέοι θα είναι εφοδιασμένοι με τις ψηφιακές δεξιότητες που χρειάζονται για το μέλλον τους. Δεν αρκεί να γνωρίζουν πώς μπορούν να χρησιμοποιούν μια εφαρμογή ή ένα πρόγραμμα, χρειαζόμαστε νέους που να μπορούν να δημιουργήσουν τα δικά τους προγράμματα. Το άνοιγμα της εκπαίδευσης αφορά τη διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων σε νέες μεθόδους μάθησης, έτσι ώστε οι πολίτες μας να είναι πιο απασχολήσιμοι, δημιουργικοί, καινοτόμοι και επιχειρηματικοί», δήλωσε η Επίτροπος κ. Βασιλείου.
 
Η Αντιπρόεδρος Kroes πρόσθεσε: «Το όραμά μου είναι να έχει κάθε τάξη ψηφιακό εξοπλισμό έως το 2020. Η εκπαίδευση πρέπει να συνδέεται με την πραγματική ζωή. Δεν μπορεί να είναι ένας παράλληλος κόσμος. Οι νέοι επιθυμούν να χρησιμοποιούν ψηφιακή τεχνολογία σε όλες τις πτυχές της ζωής. Χρειάζονται ψηφιακές δεξιότητες για την απόκτηση εργασίας. Όλα τα σχολεία και τα πανεπιστήμια μας, όχι μόνο ορισμένα από αυτά, πρέπει να αντικατοπτρίζουν αυτήν την πραγματικότητα.»
 
Πρωτοβουλίες που συνδέονται με το άνοιγμα της εκπαίδευσης θα χρηματοδοτηθούν με στήριξη από το πρόγραμμα Erasmus+, το νέο πρόγραμμα της ΕΕ για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό, και το Horizon 2020, το νέο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας, καθώς και τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα Erasmus+ θα προσφέρει χρηματοδότηση σε παρόχους εκπαίδευσης, προκειμένου να εξασφαλίσουν επιχειρηματικά μοντέλα προσαρμοσμένα στις τεχνολογικές αλλαγές και να υποστηρίξουν την εξέλιξη των εκπαιδευτικών μέσω ανοικτών ηλεκτρονικών μαθημάτων. Το σύνολο του εκπαιδευτικού εξοπλισμού που θα υποστηρίζεται από το Erasmus + θα είναι δωρεάν διαθέσιμο στο κοινό με «ανοικτές άδειες»
Ιστορικό
Ζούμε σε συνδεδεμένες κοινωνίες, όπου όλο και περισσότεροι άνθρωποι όλων των ηλικιών κάνουν χρήση ψηφιακών τεχνολογιών στην καθημερινή τους ζωή. Ωστόσο, όταν πολλά παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο εισέρχονται σε ένα σύστημα που δεν αντικατοπτρίζει αυτή την καθημερινή πραγματικότητα. Ο κόσμος του διαδικτύου μεταβάλλει τον τρόπο με τον οποίο η εκπαίδευση αντλεί πόρους, παρέχεται και απολαμβάνεται. Κατά τα επόμενα 10 έτη, η αγορά ηλεκτρονικής μάθησης προβλέπεται από ορισμένους να αναπτυχθεί κατά 15 φορές περισσότερο, αντιστοιχώντας έτσι στο 30% του συνόλου της αγοράς εκπαίδευσης. Τα οφέλη αυτών των εξελίξεων θα πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλους τους Ευρωπαίους.
 
Η αλλαγή αυτή θα πρέπει να διαμορφωθεί από εκπαιδευτές και υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής, και όχι ως κάτι που απλώς συμβαίνει.
 
Σε μια πρόσφατη έρευνα για τη χρήση των ΤΠΕ στα σχολεία διαπιστώθηκε ότι μόνον ένα στα 4 παιδιά 9 ετών φοιτά σε «σχολείο με υψηλό επίπεδο ψηφιακού εξοπλισμού» — με πρόσφατο εξοπλισμό, ταχεία ευρυζωνική πρόσβαση (10mbps και άνω) και υψηλή «συνδεσιμότητα» (ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για τους σπουδαστές και τους εκπαιδευτικούς, τοπικό δίκτυο, εικονικό περιβάλλον μάθησης). Μόνο το ήμισυ των 16χρονων, βρίσκονται σε «σχολείο με υψηλό επίπεδο ψηφιακού εξοπλισμού» και 20% των σπουδαστών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν έχει ποτέ ή σχεδόν ποτέ χρησιμοποιήσει υπολογιστή στα σχολικά του μαθήματα.
 
Ο αντίκτυπος του ανοίγματος της εκπαίδευσης θα ενισχυθεί με τις συστάσεις που αναμένεται να δημοσιευθούν το επόμενο καλοκαίρι από την ομάδα υψηλού επιπέδου για τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η ομάδα, που συγκρότησε η Επίτροπος κ. Βασιλείου και της οποίας προεδρεύει η πρώην Προέδρος της Ιρλανδίας  κ. Mary McAleese, εξετάζει τη στιγμή αυτή τον τρόπο με τον οποίο η τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να βελτιστοποιήσει τη χρήση των νέων τρόπων διδασκαλίας και μάθησης.
 
Η πρωτοβουλία αυτή, επίσης, συνδέεται με τον Μεγάλο συνασπισμό για τις ψηφιακές θέσεις εργασίας, που είναι πολυμερής πλατφόρμα φορέων για την αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων ΤΠΕ και έως 900.000 ακάλυπτες κενές θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τις ΤΠΕ.