Η συνέντευξη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας
Αθήνα 2.3.2016, 18:43
Συνέντευξη εφ' όλης της ύλης έδωσε πριν από λίγη ώρα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και ειδικότερα ο υπουργός Νίκος Φίλης, η αναπληρώτρια υπουργός Σία Αναγνωστοπούλου και ο αναπληρωτής υπουργός Κώστας Φωτάκης. Μεταξύ των θεμάτων που θίχτηκαν ήταν φυσικά το προσφυγικό πρόβλημα, ο διάλογος για την παιδεία, η διαπραγμάτευση με τον ΟΟΣΑ, οι προσλήψεις εκπαιδευτικών, οι πανελλαδικές εξετάσεις, οι μετεγγραφές και άλλα.
Για το μείζον θέμα της προσφυγικής κρίσης ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης είπε: «Tο προσφυγικό ζήτημα συνιστά ένα πανεθνικό στόχο. Το τονίζω. Πανεθνικό στόχο. Αύριο, την Παρασκευή, θα συνεδριάσει το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών. Προφανώς διότι η κυβέρνηση θέλει το ζήτημα της αντιμετώπισης του προσφυγικού ζητήματος να το συζητήσει και να δημιουργήσει ευρύτερες συναινέσεις γύρω από τις λύσεις που θα δοθούν. Χθες άκουσα την ανακοίνωση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, η οποία ανταποκρινόμενη και στο χριστιανικό μήνυμα της αγάπης και της φιλανθρωπίας, δηλώνει ότι θα συνεχίσει και θα εντείνει την προσπάθειά της να περιθάλψει πρόσφυγες.
Να σας πω και άλλη μια διάσταση που μου είπαν διάφοροι φίλοι που ασχολούνται με το πρόβλημα. Περίπου, λέει, 5 εκατομμύρια Έλληνες, προσέξτε, 5 εκατομμύρια Έλληνες έχουν δώσει τουλάχιστον από ένα κουτί γάλα για τους πρόσφυγες τους τελευταίους μήνες. Αυτό δείχνει πραγματικά ότι δεν είναι στα λόγια, δεν είναι σε επίπεδο πολιτικής διακήρυξης, αλλά βιώνεται από την κοινωνία ως εθνικός στόχος η περίθαλψη, η αλληλεγγύη, η συμπαράσταση στους ανθρώπους οι οποίοι έρχονται εδώ, τους πρόσφυγες κυνηγημένοι από τον πόλεμο και από τα υπόλοιπα δεινά.
Με αυτή την έννοια το υπουργείο Παιδείας διεκδικεί ένα μικρό μερίδιο ευθύνης να ανταποκριθεί στη λαϊκή όπως σας ανέφερα νωρίτερα, συνείδηση αλληλεγγύης. Οι Έλληνες ξέρουν. Έχει πόνο η προσφυγιά μέσα της και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ανταποκριθούμε στα προβλήματα που τίθενται από το προσφυγικό ζήτημα.
Και επίσης σε ένα συνολικό σχέδιο γιατί δεν είναι θέμα μόνο διακηρύξεων, είναι θέμα δράσεων το οποίο αναλαμβάνει και η χώρα μας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το τονίζω. Είναι πανεθνικός στόχος σε μια χώρα η οποία έχει μεγάλα οικονομικά προβλήματα, αλλά που διατηρεί την περηφάνια της και την αίσθηση φιλοξενίας και το καθήκον αλληλεγγύης που προκύπτει από την ιστορία της. Κι αυτό θα έλεγα ότι είναι ευχής έργον, ότι σήμερα σε διάφορους θεσμούς και πρώτα – πρώτα στην κυβέρνηση προϊστανται πρόσωπα και διατυπώνονται πολιτικές αλληλεγγύης, σκεφτείτε εάν δεν υπήρχε αυτή η πολιτική πραγματικότητα και γενικότερα η εκπροσώπηση διαφόρων κρίσιμων θεσμών, αναφέρθηκα νωρίτερα, με τέτοιο πνεύμα φιλαλληλίας, αλληλεγγύης, αγάπης, ποια μπορεί να ήταν η πραγματικότητα και στη χώρα μας.
Καλέσαμε συνδικαλιστικές ενώσεις των εκπαιδευτικών, τους συλλόγους γονέων, τις δομές αλληλεγγύης, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Εκκλησία, να συντονίσουν τη δράση τους και να προσφέρουν στους πρόσφυγες, ιδίως στα παιδιά και μάλιστα στα ασυνόδευτα , τη βοήθεια και την αλληλεγγύη που τόσο πολύ έχουν ανάγκη. Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι και πριν το δικό μας κάλεσμα υπήρχαν μαθητές και μαθήτριες από πολλά σχολεία της Ελλάδας που είχαν οργανώσει σχετική ανθρωπιστική δράση και επισκέπτονταν τους καταυλισμούς των προσφύγων για να προσφέρουν τρόφιμα, φάρμακα και ρούχα».
Στις 21 Μαρτίου, παγκόσμια μέρα κατά του Ρατσισμού, στα σχολεία όλης της χώρας θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικές δράσεις (project) για το προσφυγικό ζήτημα και τη δημοκρατική, αλληλέγγυα συμπεριφορά των πολιτών. Το ελληνικό σχολείο, οι έλληνες εκπαιδευτικοί έχουν διαχειριστεί με ανθρωπιά, διδακτική επάρκεια και επιτυχία τα προβλήματα των νέων μεταναστών κατά τα προηγούμενα χρόνια. Υπήρξαν η βασική δύναμη αντιρατσιστικής διαπαιδαγώγησης και απόκρουσης κηρυγμάτων μισαλλοδοξίας και ξενοφοβίας. Σήμερα, σε άλλες συνθήκες, είμαστε βέβαιοι ότι θα πρωτοστατήσουν ώστε το σχολείο, με τις ιδιαίτερες κατά περίπτωση δομές του, να ξαναγίνει μια ανοικτή αγκαλιά για όλα τα παιδιά χωρίς διακρίσεις.
Όλοι οι νέοι και οι νέες, τιμώντας την ανθρωπιστική-ανθρωπιστική και δημοκρατική παράδοση της ελληνικής κοινωνίας και ιδιαίτερα της νεολαίας, είμαστε σίγουροι ότι θα βρεθεί στην πρωτοπορία ενός εθελοντικού κινήματος συμπαράστασης στους πρόσφυγες και ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά και τους έφηβους, ότι θα αναλάβουν δράσεις αντιμετώπισης των πιεστικών προβλημάτων διαβίωσης των προσφύγων, αλλά και κοινωνικοποίησης των παιδιών μέσα από κοινές δράσεις και παρέες. Κανένα προσφυγόπουλο δεν πρέπει να αισθανθεί μόνο του στη χώρα μας. Να γίνει η εκπαίδευση κυψέλη εθελοντικής δράσης και αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και ιδιαίτερα στα παιδιά.
Παρακολουθήστε τη συνέντευξη.
Για το προσφυγικό, η αναπληρώτρια υπουργός αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που είχε ξεκινήσει το υπουργείο για την ενίσχυση του κύματος «φιλελληνισμού» που έχει αναπτυχθεί στην Ευρώπη μεταξύ των νέων φοιτητών/ών και -σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Unesco- για τα κριτήρια παρακολούθησης μαθημάτων στα ΑΕΙ των νέων προσφύγων για όσο διάστημα παραμείνουν στη χώρα.
Σχέδιο δράσης
Το Σχέδιο Δράσης που εκπονεί το υπουργείου Παιδείας θα απαντά με αποτελεσματικότητα στις ακόλουθες ανάγκες:
- Ψυχοκοινωνική στήριξη των παιδιών και των οικογενειών τους, ιδιαίτερα των ασυνόδευτων παιδιών και συναισθηματική ενδυνάμωση.
- Παροχή βασικών γνώσεων-δεξιοτήτων, όπως γνώσεις μιας γλώσσας που να διευκολύνει την επικοινωνία τους στον χώρο φιλοξενίας και ανάπτυξη δεξιοτήτων διαπολιτισμικής επικοινωνίας στο νέο Ευρωπαϊκό περιβάλλον.
- Προετοιμασία των προσφύγων για την προώθησή τους σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, και με την εκμάθηση μιας ευρωπαϊκής γλώσσας με στόχο την ομαλή προσαρμογή τους στις χώρες εγκατάστασης.
- Διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την εκπαίδευση των παιδιών και των ενηλίκων προσφύγων και μεταναστών όσων τελικώς μείνουν στην Ελλάδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τις διεθνείς Συνθήκες για την εκπαίδευση των παιδιών και τα διεθνώς αποδεκτά ανθρωπιστικά και εκπαιδευτικά πρότυπα, από την προσχολική ηλικία έως την εκπαίδευση ενηλίκων.
- Εξασφάλιση του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού για τη στήριξη των δομών ψυχοκοινωνικής φροντίδας, διαπολιτισμικής επικοινωνίας, εκπαίδευσης, κατάρτισης και πιστοποίησης.
- Ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και ιδιαίτερα των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των γονέων για τα ζητήματα των προσφύγων και την ανάγκη για την εκπαιδευτική τους ένταξη, π.χ. συνέχιση σπουδών στην επαγγελματική και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε συνεργασία με τα αρμόδια εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Για την επιτυχή υλοποίηση των ποικίλων διαστάσεων του Σχεδίου συγκροτείται στο υπουργείο, Κεντρικής Επιτελικής Επιτροπής η οποία θα αποτελείται πό υπηρεσιακούς παράγοντες, Πανεπιστημιακούς και άλλους επιστήμονες εξειδικευμένους σε θέματα στήριξης, εκπαίδευσης και ένταξης προσφύγων καιεκπροσώπους κοινωνικών φορέων ή οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε συναφή ζητήματα.
Πανελλαδικές εξετάσεις
Για τις πανελλαδικές εξετάσεις, που ως γνωστόν ξεκινούν στις16 Μαΐου, οκ. Φίλης είπε ότι ολοκληρώθηκαν οι νομοθετικές ρυθμίσεις για το νέο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση (διατάξεις για τα ΕΠΑΛ, σύνταξη προεδρικού διατάγματος για την ενδοσχολική αξιολόγηση και τις απολυτήριες εξετάσεις του λυκείου, τρόπος υπολογισμού της βαθμολογίας κάθε υποψηφίου, τρόπος αξιολόγησης ανά μάθημα, ειδικές ρυθμίσεις για τους ομογενείς και αλλοδαπούς υποψήφιους, εξασφάλιση των αμοιβών όσων εμπλέκονται στις πανελλαδικές εξετάσεις). Απομένει η υπουργική απόφαση για το ποσοστό που θα αναλογεί στους υποψήφιους του παλαιού και του νέου συστήματος, το οποίο θα προκύψει μετά τη μελέτη από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου των δηλώσεων που κατέθεσαν οι υποψήφιοι, των οποίων η διορία κατάθεσης μόλις έληξε.
Από την επεξεργασία των πρώτων στοιχείων που είχαν κατατεθεί μέχρι την Παρασκευή το μεσημέρι, προκύπτει ότι είναι πολύ χαμηλό το ποσοστό των υποψηφίων που δήλωσαν ότι θα συμμετάσχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις με το παλιό σύστημα, γεγονός που αποδεικνύει ότι το σύστημα που νομοθετήθηκε πέρσι την άνοιξη έχει επιλεγεί και από αποφοίτους προηγουμένων ετών.
Διάλογος για την Παιδεία
Ο εθνικός διάλογος για την παιδεία, που ξεκίνησε λίγο πριν τις γιορτές, θα συνεχισθεί και τον Απρίλιο και μάλιστα θα εξαχθούν τα πρώτα συμπεράσματα. Έχουν πραγματοποιηθεί τρεις συνεδριάσεις της Επιτροπής Μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής (με τη συμμετοχή εκπροσώπων των εκπαιδευτικών φορέων, των γονέων και των ΑΕΙ-ΤΕΙ) και έχουν προγραμματισθεί άλλες τρεις (με τη συμμετοχή πρώην υπουργών Παιδείας, εμπειρογνωμόνων και των Μορφωτικών ακολούθων των χωρών μελών της ΕΕ). Μεγάλος αριθμός πολιτών έχει καταθέσει τις απόψεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα διαλόγου, ενώ, παρά τα γνωστά προβλήματα, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε αρκετές πόλεις και γειτονιές. Το γεγονός αυτό φανερώνει το ενδιαφέρον που έχει η κοινωνία για την εκπαίδευση. Επίσης το υπουργείο έχει απευθύνει κάλεσμα προς τους συλλόγους διδασκόντων για συμβολή στον διάλογο πάνω σε όποια θεματική ενότητα κρίνουν.
Στόχος του διαλόγου είναι η νομοθέτηση της αναγκαίας δημοκρατικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης με κεντρική κατεύθυνση τη 14/χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Παράλληλα προχωρούμε στη νομοθετική αντιμετώπιση επειγόντων λειτουργικών θεμάτων.
Διαπραγμάτευση με τον ΟΟΣΑ
Κατά τον υπουργό, ο ΟΟΣΑ έχει κατανοήσει ότι η κρίση έχει μεταβάλει ριζικά τις συνθήκες λειτουργίας της ελληνικής εκπαίδευσης. Συνεπώς δεν είναι δυνατή μια γραμμική αξιολόγηση με βάση την έκθεση του 2011 που αντιστοιχούσε στην κατάσταση του σχολείου πριν αυτό να πληγεί από την κρίση. Σε αυτή τη φάση η συζήτηση με τον ΟΟΣΑ επικεντρώνεται σε 6 ζητήματα: α) Ενιαίος χώρος έρευνα και Ανώτατης Εκπαίδευσης, β) Ολοήμερο σχολείο, γ) Οικονομικά της Εκπαίδευσης, δ) Κριτήρια και θεσμοί αξιολόγησης της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, ε) Εκπαίδευση στελεχών της εκπαίδευσης, στ) Πλαίσιο παιδαγωγικής αυτοδυναμίας των σχολικών μονάδων.
Αντισταθμιστική εκπαίδευση- Ενισχυτική διδασκαλία
Σήμερα ξεκινά η ενισχυτική διδασκαλία στο Γυμνάσιο με τη λειτουργία 515 Σχολικών Κέντρων (1 στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων του Αυλώνα), όπου διδάσκουν 1.023 εκπαιδευτικοί που προσλαμβάνονται από τους πίνακες αναπληρωτών για τα μαθήματα Νεοελληνικής και Αρχαίων Ελληνικών, Μαθηματικών και Φυσικής. Μετά από δύο χρόνια ακύρωσης του θεσμού το υπουργείο προχωρά σε ένα σημαντικό βήμα, το οποίο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό για την ουσιαστική αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, ιδίως για εκείνα τα παιδιά που μόνο μέσα από το δημόσιο σχολείο μπορούν να έχουν πρόσβαση στο πολύτιμο αγαθό της παιδείας.
Υπενθυμίζεται ότι νομοθετήθηκε πρόσφατα νέο πλαίσιο για την αντισταθμιστική εκπαίδευση. «Η αντισταθμιστική εκπαίδευση θεωρούμε ότι είναι ένα από τα βασικά όπλα που έχει το υπουργείο παιδείας, για να πολεμήσει τις ανισότητες ευκαιριών στη μόρφωση, που κυρίως πηγάζουν από κοινωνικές ανισότητες. Σε αυτή τη νομοθετική ρύθμιση γίνεται πρόβλεψη και για την εκπαίδευση στις μονάδες απεξάρτησης καθώς και στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων».
Ειδική Αγωγή
Αν και σκοπεύουμε να καταθέσουμε ένα πλήρες νομοσχέδιο για την ειδική αγωγή, θεωρήσαμε αναγκαίο να προχωρήσουμε σε μια μεταβατική νομοθετική ρύθμιση που να βελτιώνει τη σημερινή κατάσταση, ακολουθώντας βέβαια τα πορίσματα των σύγχρονων ερευνών. Τα πορίσματα αυτά μας προσανατολίζουν στην συμπερίληψη των παιδιών με ειδικές ανάγκες στη γενική εκπαίδευση, κάτι που αποδεικνύεται πως ωφελεί όχι μόνο τα παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά που μαθαίνουν να αποδέχονται τη διαφορετικότητα ως κάτι φυσιολογικό και όχι απορριπτέο», ανέφερε ο υπουργός.
«Παράλληλα προετοιμάζουμε για την αρχή της επόμενης σχολικής χρονιάς μια εκτεταμένη επιμόρφωση όσον αφορά τη διαφοροποιημένη διδασκαλία. Στόχος να υποστηριχθούν ουσιαστικά οι εκπαιδευτικοί στην εφαρμογή της συμπερίληψης στις τάξεις τους όσων μαθητών και μαθητριών παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες που μπορούν να αντιμετωπιστούν εντός του φυσικού περιβάλλοντος της ομάδας τους, με διαφοροποίηση του τρόπου διδασκαλίας, της αξιολόγησής τους, του υλικού και του περιβάλλοντος μάθησης.
Επίσης εντός των επομένων ημερών στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου θα ξεκινήσει η λειτουργία Επιτροπής για την Ειδική Αγωγή, η οποία στη συνέχεια θα καλέσει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς εκπαιδευτικών και γονέων. Οι ιδέες και προτάσεις της Επιτροπής θα αποτελέσουν υλικό για τη δημιουργία ενός σύγχρονου νομοθετήματος για την Ειδική Αγωγή».
Η εμπιστοσύνη στο δημόσιο σχολείο
Ο κ. Φίλης αναφέρθηκε και στην μελέτη για το δημόσιο σχολείο: «Στους πέντε μήνες που βρισκόμαστε στο υπουργείο, μέσα σε εξαιρετικά δυσμενείς δημοσιονομικές συνθήκες, αντιμέτωποι και με τα οξυμένα προβλήματα έναρξης της σχολικής χρονιάς που αποτελούν εδώ και χρόνια τον κανόνα, κατορθώσαμε να δώσουμε λύσεις και να ενισχύσουμε την κοινωνική αξιοπιστία της εκπαίδευσης.
Στην εξαμηνιαία έρευνα της MRB, όπου βαθμολογείται η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμού, τα πανεπιστήμια και τα σχολεία καταλαμβάνουν πλέον την πρώτη θέση με ποσοστό εμπιστοσύνης 68%. Το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο κατά 17% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2014.
Αυτό σημαίνει ότι το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και σχολείο είναι δυο θεσμοί βαθιά ριζωμένοι στη συνείδηση του ελληνικού λαού και αντέχουν, παρά τις δραματικές συνέπειες της κρίσης αλλά και τη χρόνια και συστηματική συκοφάντησή τους. Η δημόσια εκπαίδευση μένει όρθια χάρη στην ανιδιοτέλεια και το μεράκι των εκπαιδευτικών στο πρόσωπο των οποίων εκφράζεται πρωτίστως η αυξανόμενη εμπιστοσύνη της κοινωνίας για την εκπαίδευση».
Προσλήψεις στα ΑΕΙ
Για τις προσλήψεις η αναπληρώτρια υπουργός Σία Αναγνωστοπούλου ανέφερε: «Μετά από 6 χρόνια μηδενικών προσλήψεων μελών ΔΕΠ στα ΑΕΙ και τη δραματική υποστελέχωση των Ιδρυμάτων, η ηγεσία του ΥΠΕΘ εξασφάλισε τις πρώτες 500 θέσεις οι οποίες έχουν ήδη πιστωθεί στον προϋπολογισμό του 2017. Η προκήρυξη των θέσεων θα γίνει από τα Ιδρύματα. Το φθινόπωρο περίπου του 2016 θα κατανεμηθούν στα ΑΕΙ άλλες 500 θέσεις.
Το υπουργείο προσπάθησε να κατανείμει τις θέσεις στα ΑΕΙ με κριτήριο, όχι την πλήρη κάλυψη των αναγκών τους -πράγμα αδύνατο- αλλά τη σχετική βελτίωση της σχέσης διδασκόντων/διδασκουσών-διδασκομένων.
Η πολιτική του υπουργείου Παιδείας είναι να βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τα Ιδρύματα. Ενδεικτικό αυτής της πολιτικής είναι η συνεχής παρουσία των Υπουργών σε Συνόδους Πρυτάνεων και Προέδρων ΤΕΙ, κάτι που δεν είχε συμβεί ξανά στο παρελθόν.
Μία από τις θέσεις μελών ΔΕΠ δόθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για τη δημιουργία και στελέχωση έδρας Εβραϊκών Σπουδών. Η συγκεκριμένη έδρα είχε καταργηθεί από τον Ιωάννη Μεταξά το 1939».
Μετεγγραφές
Για τις μετεγγραφές η αναπληρώτρια υπουργός είπε ότι η διαδικασία διεξήχθη με απόλυτο σεβασμό στο νόμο και στάθμιση δύο εξίσου προστατευόμενων έννομων αγαθών: την εξασφάλιση την εν πράγμασι δυνατότητα φοίτησης κα τη διατήρηση της λειτουργίας των Ιδρυμάτων σε συνθήκες κρίσης και της ισορροπίας του ακαδημαϊκού χάρτη ειδικά για την περιφέρεια
«Αν και από το νομικό πλαίσιο δεν προβλεπόταν διαδικασία ενστάσεων και αιτήσεων θεραπείας επί των αποτελεσμάτων, η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Σία Αναγνωστοπούλου, προέβη στην έκδοση υπουργικής απόφασης (αρ.12749/Ζ1/26-01-2016 (ΦΕΚ 112 Β')), συμφώνα με την οποία προβλέπεται η σύσταση Επιτροπής Ενστάσεων, καθώς και η επανεξέταση των αιτήσεων των φοιτητών που ενδιαφέρονται από την Επιτροπή αυτή. Για πρώτη φορά έγινε εξ ατομίκευση των φακέλων. Η απόφαση αυτή πάρθηκε με βάση το αίσθημα κοινωνικής αλληλεγγύης αλλά και τις ιδιάζουσες συνθήκες στις οποίες βρίσκεται η κοινωνία ώστε να μην αποκλειστεί ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών που δεν μπόρεσαν να πάρουν μετεγγραφή, με βάση τα ισχύοντα κριτήρια».
Νομοθετικό Έργο
Για το νομοθετικό έργο, η κ. Αναγνωστοπούλου είπε: «Ένα μέρος της νομοθετικής πρωτοβουλίας που, σε πρώτο στάδιο, έχει αναληφθεί από το υπουργείο Παιδείας στον Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης αποσκοπούσε στην άρση των δυσλειτουργιών που έχει δημιουργήσει ο Ν. 4009/11, ο «περίφημος» νόμος Διαμαντοπούλου. Και σε δεύτερο στάδιο, το σχέδιο νόμου που θα καταθέσει το Υπουργείο θα στοχεύσει στη ρύθμιση των πολλών και κρίσιμων θεμάτων που άφησε αρρύθμιστα ο νόμος Διαμαντοπούλου. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο στην ευρύτερη κοινή γνώμη αυτό που αποτελεί κοινό τόπο στη διοίκηση των ΑΕΙ: Ο νόμος αυτός αδυνατεί να ρυθμίσει κρίσιμα ζητήματα της ακαδημαϊκής ζωής. Δεν έχει κανονιστικό χαρακτήρα για ζωτικά θέματα των ΑΕΙ. Με τις ίδιες του τις μεταβατικές διατάξεις παραπέμπει στο Ν. 1268/82, «τον νόμο πλαίσιο».
Πρωτοβουλία
Για πρώτη φορά το υπουργείο Παιδείας αναλαμβάνει να συγκροτήσει μια Εθνική Επιτροπή για την εκστρατεία «No Hate Speech Movement», που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο διαδίκτυο και βασίζεται σε εθνικές εκστρατείες των χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Στόχος του «No Hate Speech Movement» είναι να περιοριστούν τα κρούσματα ρητορικής μίσους, το bullying στο διαδίκτυο, να καταπολεμήσει τον ρατσισμό και τις διακρίσεις στην διαδικτυακή έκφραση και να προωθήσει την ισότητα, την αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διαφορετικότητα.
Ο κ. Φωτάκης
Από την πλευρά του, αναπληρωτής υπουργός Κώστας Φωτάκης ανέφερε:
«Η Έρευνα, με τη Γνώση και την Καινοτομία που παράγονται από αυτή, αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη της Οικονομίας της Γνώσης και να συνεισφέρει στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Η βέλτιστη αξιοποίηση του εξαιρετικού επιστημονικού δυναμικού, που διαθέτει η χώρα, βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της προσπάθειας.
Για το σκοπό αυτό, ο Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ παρεμβαίνει με μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων και τη δημιουργία ενός νέου θεσμικού και χρηματοδοτικού εργαλείου, που θα απευθύνεται σε ολόκληρο το ακαδημαϊκό και ερευνητικό οικοσύστημα και θα είναι αποκλειστικά προσανατολισμένο στην προώθηση της Έρευνας.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουν ήδη αναληφθεί και προγραμματισθεί για το άμεσο μέλλον οι παρακάτω δράσεις:
Κατατίθεται στη Βουλή, την επόμενη εβδομάδα σχέδιο νόμου με ρυθμίσεις οι οποίες διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία των ερευνητικών φορέων και γενικότερα απελευθερώνουν τις δυνατότητες που διαθέτουν με γνώμονα την επιστημονική ποιότητα και την επιδίωξη της πραγματικής αριστείας.
Ειδικότερα, αντιμετωπίζονται επείγοντα θέματα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί κατά την εφαρμογή του προβληματικού νόμου 4310/2014 και λαμβάνονται μέτρα, τα οποία:
α) αφορούν τη διακυβέρνηση των Ερευνητικών Φορέων, ώστε αφενός να ευνοείται η προσέλκυση καταξιωμένων επιστημονικά και ικανών διοικητικά διευθυντικών στελεχών, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται ο έλεγχος από τυχόν αυθαιρεσίες.
β) αναμορφώνουν τη δομή και αποστολή του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) δίνοντας έμφαση στο γνωμοδοτικό του ρόλο για τη χάραξη εθνικής στρατηγικής για την Έρευνα και Καινοτομία.
γ) βελτιώνουν τις εργασιακές συνθήκες για το ερευνητικό προσωπικό και δημιουργούν ελκυστικές ευκαιρίες ιδιαίτερα για νέους επιστήμονες και
δ) απλοποιούν τους κανόνες που διέπουν το ΣΕΣ (νέο ΕΣΠΑ) ώστε να διευκολύνεται η υλοποίηση και διαχείριση των σχετικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Παράλληλα τίθενται οι βάσεις για έναν επόμενο ολιστικό νόμο πλαίσιο μακράς πνοής για την Έρευνα και Καινοτομία.
Για το 2016 προβλέπεται η πλήρης κάλυψη της μισθοδοσίας του τακτικού προσωπικού των ερευνητικών φορέων (ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ) κατΆ αναλογία με το προσωπικό των ΑΕΙ. Για το σκοπό αυτό, παρά τις συνθήκες κρίσης που επικρατούν, έγινε για πρώτη φορά αύξηση των διαθέσιμων πόρων για την Έρευνα, γεγονός που σηματοδοτεί τη σημασία που δίνει η Κυβέρνηση στον τομέα αυτό.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της συνεισφοράς για την αντιμετώπιση άμεσων αναγκών των ΑΕΙ της χώρας, πολύ σύντομα, θα διατεθούν πόροι ύψους 25εκ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της ΓΓΕΤ ως συγχρηματοδότηση σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα που επιτελούνται σε αυτά. Με τους πόρους αυτούς, μεταξύ άλλων, θα υπάρχει και η δυνατότητα κάλυψης τουλάχιστον μέρους των λειτουργικών τους εξόδων.
Προετοιμάζεται μια εμβληματική θεσμική παρέμβαση, με στόχο την υποστήριξη μιας μακρόχρονης εθνικής πολιτικής για την Έρευνα και Καινοτομία. Η παρέμβαση αυτή περιλαμβάνει τη δημιουργία νέου Ιδρύματος, του Ιδρύματος Στήριξης Έρευνας και Καινοτομίας (ΙΣΕΚ), το οποίο θα διαχειρίζεται τους πόρους ενός Ταμείου αποκλειστικά επιφορτισμένου με τη στήριξη της Έρευνας και της καινοτόμου Επιχειρηματικότητας. Το Ταμείο αυτό θα αποτελείται από μίγμα δημόσιων και ιδιωτικών πόρων. Οι δημόσιοι πόροι θα προέρχονται από το ΠΔΕ και οι ιδιωτικοί καταρχάς από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) με ευνοϊκούς όρους δανεισμού.
Το ΙΣΕΚ θα συγκροτηθεί με βάση σχετικά διεθνή πρότυπα και θα λειτουργεί με γνώμονα την επιστημονική ποιότητα και αριστεία. Θα διέπεται από κανόνες απλούς και προσαρμοσμένους στην ευελιξία που απαιτεί η Έρευνα, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίζεται το Δημόσιο συμφέρον. Η διακυβέρνησή του σχεδιάζεται να είναι ανεξάρτητη από την εκάστοτε πολιτική εξουσία.
Σε πρώτη φάση, μέσω του ΙΣΕΚ, θα διατεθούν πόροι της τάξης των 240 εκ. ευρώ για την περίοδο 2016-2018 με στόχο τη στήριξη κυρίως νέων ερευνητών σε προ και μετα-διδακτορικό επίπεδο και τη διεξαγωγή ποιοτικής Έρευνας στα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της χώρας. Σχετικοί πόροι σχεδιάζεται να είναι διαθέσιμοι το δεύτερο εξάμηνο του 2016.
Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται να επιτρέψει τη ριζική αναζωογόνηση της Έρευνας στα Ερευνητικά Κέντρα, τα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα και τις καινοτόμες επιχειρήσεις, να αποτελέσει το υπόστρωμα για τη δημιουργία ενιαίου χώρου Έρευνας-Παιδείας και να διευκολύνει την ανάπτυξη μιας πραγματικής Οικονομίας της Γνώσης, η οποία θα συνεισφέρει ουσιαστικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας».
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η με οποιονδήποτε τρόπο αναδημοσίευση, αναπαραγωγή,
κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας, χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη.
Κάθε δημόσια αναφορά στο περιεχόμενο της συνεπάγεται και αναφορά του ονόματός της, όπως η δημοσιογραφική δεοντολογία επιτάσσει.