Αθήνα 28.9.2009, 22:03
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μέσα από το ερευνητικό έργο CALM (Community Action in Learning Music - Κοινοτική Δράση στη Μάθηση της Μουσικής) εφαρμόζεται η εκπαιδευτική προσέγγιση της μουσικής παιδαγωγικής στηριζόμενη σε «κοινότητες μάθησης».

Κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο, 20 - 25 τεταρτοετείς ή πεμπτοετείς φοιτήτριες και φοιτητές του μαθήματος «Εισαγωγή στην Μουσική Παιδαγωγική», που διδάσκεται στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης από την Επίκουρη Καθηγήτρια Ελένη Λαπιδάκη, δημιουργούν ομάδες 2 - 4 ατόμων. Για ένα ολόκληρο εξάμηνο η κάθε ομάδα «υιοθετεί» μία τάξη ενός δημόσιου νηπιαγωγείου, δημοτικού, γυμνασίου ή λυκείου, που δεν έχει δάσκαλο μουσικής, διδάσκοντας τους μαθητές, μία ή δύο φορές την εβδομάδα, ανάλογα με την απόσταση του κάθε σχολείου από το πανεπιστήμιο.

Μεταξύ άλλων, οι φοιτητές επισκέπτονται δημόσια σχολεία που βρίσκονται σε οικονομικά φτωχές αστικές και επαρχιακές περιοχές της Ελλάδας και των οποίων μεγάλος αριθμός μαθητών παρουσιάζει πολιτισμικές και γλωσσικές ιδιαιτερότητες και διαφορές (μουσουλμανόπαιδες, τσιγγανόπαιδες, πομάκοι, παλιννοστούντες ομογενείς, παιδιά οικονομικών μεταναστών) ή σοβαρά προβλήματα υγείας.

Εκτός του ότι δεν έχουν πρόσβαση στην επίσημη δημόσια μουσική εκπαίδευση, τα σχολεία στα οποία πάνε να διδάξουν, τα βρίσκουν οι ίδιοι οι φοιτητές της κάθε ομάδας, μερικοί από τους οποίους βιώνουν γραφειοκρατικές δυσκολίες, αποκτώντας την εμπειρία της λειτουργίας του σχολικού μηχανισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των διευθυντών και δασκάλων των σχολείων είναι εξαιρετικά πρόθυμοι και δεκτικοί, επιθυμώντας τη συνέχιση της συνεργασίας με το CALM.

Τα χαρακτηριστικά των φοιτητών που γίνονται «δάσκαλοι μουσικής» για ένα εξάμηνο στο πλαίσιο του CALM είναι τα εξής:
- Είναι στα ανώτερα εξάμηνα των πανεπιστημιακών σπουδών τους που είναι κυρίως μουσικοθεωρητικού και μουσικολογικού περιεχομένου,
- Είναι μουσικοί με γερό μουσικό υπόβαθρο στο παίξιμο κάποιου μουσικού οργάνου που οι περισσότεροι έμαθαν ή συνεχίζουν να μαθαίνουν και
- Δεν έχουν διδάξει ποτέ μουσική σε μια τάξη σχολείου αλλά θέλουν να γίνουν μουσικοεκπαιδευτικοί.

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές του ΑΠΘ προετοιμάζονται όχι απλώς για να απασχολήσουν τα παιδιά με μουσική υπόκρουση, αναμασώντας παιδαγωγικές μεθόδους, δραστηριότητες ή αναλυτικά προγράμματα, αλλά με σκοπό να ανακαλύψουν καινοτόμες μουσικοεκπαιδευτικές προσεγγίσεις, που ζωντανεύουν τη μουσική και τα φαινόμενά της, κάνοντας μαθητές κάθε ηλικίας να νοιώσουν πως και οι ίδιοι είναι μουσικοί. Οι φοιτητές διεξάγουν τα μαθήματά τους στα σχολεία με μια μεγάλη ποικιλία πρωτότυπων, από ακουστικής και φυσικής άποψης, μουσικών οργάνων καθώς και ηλεκτρονικών συσκευών και λογισμικού της ολοένα αυξανόμενης συλλογής οργάνων του CALM, τα οποία μεταφέρουν οι ίδιοι με δικό τους κόπο στα διάφορα σχολεία.

Οι βασικοί άξονες προτεραιότητας των δράσεων του προγράμματος CALM στοχεύουν στην προώθηση ίσων ευκαιριών σε μια υψηλής ποιότητας μουσική εκπαίδευση σε μαθητές νηπιαγωγείων, δημοσίων σχολείων Α’ και Β’ εκπαίδευσης καθώς και σχολείων σε νοσοκομεία, τα οποία δεν έχουν μουσικοεκπαιδευτικούς και πρόσβαση σε εξειδικευμένη μουσική διδασκαλία, μάθηση και έκφραση. Στη δημιουργία του θεσμού «κοινοτήτων μάθησης» μεταξύ των φοιτητών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ και των μαθητών των δημόσιων σχολείων. Στην πρόταση συγκεκριμένων λύσεων μουσικοπαιδαγωγικής φύσης, ώστε τα αναλυτικά προγράμματα μουσικής της προσχολικής και της Α' και Β' βάθμιας εκπαίδευσης να δίνουν ίσες ευκαιρίες για δημιουργικότητα, έκφραση και πολιτισμικούς συσχετισμούς και να καταπολεμούν τον κοινωνικό αποκλεισμό, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές πράξεις (Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης), ως στοιχεία διαμορφωτικά της ιδιότητας του «Ευρωπαίου πολίτη».

Το CALM
Το CALM (Community Action in Learning Music - Κοινοτική Δράση στη Μάθηση της Μουσικής) είναι ένα διεπιστημονικό έργο. Συντονίστρια του έργου είναι η Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ, Ελένη Λαπιδάκη. Στη διεξαγωγή του προγράμματος συνεργάζονται ο Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου του Τομέα Διεθνών Σπουδών του Τμήματος Νομικής της Σχολής ΝΟΠΕ του ΑΠΘ Πέτρος Στάγκος και η Αν. Καθηγήτρια Οικονομίας της Υγείας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών της ίδιας Σχολής Λίλα Αντωνοπούλου. Το ερευνητικό έργο CALM χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το ΑΠΘ και συγκεκριμένα από την Επιτροπή Ερευνών.

Περισσότερες πληροφορίες και στιγμιότυπα μουσικής δημιουργικότητας κατά τις διδασκαλίες των φοιτητών στα σχολεία, στην ιστοσελίδα του CALM: http://web.auth.gr/calm.