Αθήνα 9.12.2009, 11:10
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής που κατασκευάστηκε πριν από 2000 χρόνια, υπολόγιζε με εκπληκτική ακρίβεια τη θέση του Ήλιου, της Σελήνης και πιθανώς και των πλανητών στον αστρικό ουρανό. Εμφάνιζε τις φάσεις τις Σελήνης, υπολόγιζε τις επιτολές και τις δύσεις κάποιων αστέρων, προέβλεπε εκλείψεις, έδειχνε το ημερολόγιο και προσδιόριζε την ημερομηνία τέλεσης των αρχαίων στεφανιτών αγώνων.

Τον Απρίλιο του 2008, οι Πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ αποφάσισαν τη χορήγηση υποτροφίας με σκοπό την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για το Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Έτσι ξεκίνησε στο Εργαστήριο Αστρονομίας του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για το Μηχανισμό, με επιβλέποντα τον Καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Ιωάννη Σειραδάκη. Μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής ορίστηκαν η Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Στέλλα Δρούγου και ο Αν. Καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ Κυριάκος Ευσταθίου. Υποψήφια διδάκτωρ επιλέχθηκε η απόφοιτη του Τμήματος Φυσικής και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Μαγδαληνή Αναστασίου.

Από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα της, μέχρις στιγμής, πορείας της διδακτορικής διατριβής είναι:

1. Η πιθανή σύνδεση του Μηχανισμού με την περιοχή της Βορειοδυτικής Ελλάδας (Ήπειρος, Κέρκυρα). Την περιοχή αυτή υποδεικνύουν τρία ανεξάρτητα αποτελέσματα: (α) το ημερολόγιο της σπείρας του Μέτωνα, (β) η αναγραφή μεταξύ των άλλων πανελλήνιων στεφανιτών αγώνων (Ολυμπιακών, Πυθίων, Ίσθμίων και Νέμεων)  των αγώνων της Δοδώνης "Νάϊα", και η ανάλυση των αστρικών γεγονότων που αναγράφονται στο Παράπηγμα του Μηχανισμού.

2. Ο τρόπος κατασκευής των σπειρών. Οι δύο σπείρες της πίσω πλευράς του Μηχανισμού δεν αποτελούν σπείρες του Αρχιμήδη αλλά σπείρες που έχουν δημιουργηθεί από δύο ημικύκλια.

3. Ο τρόπος κατασκευής του δείκτη της σπειροειδούς έλικας του Μέτωνα. Ο δείκτης δεν είναι στερεωμένος στο κέντρο της έλικας αλλά είναι ελεύθερος να πηγαινοέρχεται για να μπορεί να παρακολουθεί τη σπείρα.

Η έρευνα πραγματοποιείται με τη χρήση του ισχυρού επεξεργαστικά υπολογιστή και το πρόγραμμα επεξεργασίας δεδομένων VG Studio Max που αγοράστηκαν για το σκοπό αυτό με δαπάνη του Α.Π.Θ.

Στο πλαίσιο της διατριβής κατασκευάστηκε αντίγραφο του Μηχανισμού σε πραγματικές διαστάσεις. Πρόκειται για το πιο πρόσφατο, παγκοσμίως, μοντέλο του Μηχανισμού το οποίοι έχει κατασκευαστεί λαμβάνοντας υπόψη όλα τα μέχρι στιγμής δημοσιευμένα αποτελέσματα της έρευνας για το Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Το μοντέλο παρουσιάστηκε πρώτη φορά το Νοέμβριο του 2008 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Α.Π.Θ., στα πλαίσια της έκθεσης «Ελλάδα και Τεχνολογία: μια διαχρονική προσέγγιση».