Αθήνα 6.12.2013, 3:21
Ο Νέλσον Μαντέλα, ο υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, άφησε απόψε την τελευταία πνοή του στο σπίτι του στο Γιοχάνεσμπουργκ, περιστοιχισμένος από τα μέλη της οικογένειάς του, σε ηλικία 95 ετών.
Λίγα λεπτά μετά τον θάνατό του άρχισαν να καταφθάνουν στα δημοσιογραφικά γραφεία οι πρώτες δηλώσεις:
«Το έθνος έχασε το σημαντικότερο τέκνο του, ο λαός έχασε τον πατέρα του», δήλωσε ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Τζέικομπ Ζούμα.
«Έφυγε ένας γίγαντας της δικαιοσύνης και μια έμπνευση για όλους τους ανθρώπους», ήταν η πρώτη αντίδραση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν.
«Είμαι ένας από τα πολλά εκατομμύρια των ανθρώπων που εμπνεύστηκαν από το Νέλσον Μαντέλα», αποκάλυψε ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.
«Έσβησε ένα σπουδαίο φως στον κόσμο. Ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ένας ήρωας της εποχής μας», είπε ο βρετανός πρωθυπουργός Ντ. Κάμερον.
Σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ αναφέρει μεταξύ άλλων: «Η κληρονομιά των λαϊκών αγώνων, στους οποίους συμμετείχε και πρωτοστάτησε, ενάντια στις διακρίσεις, τη φτώχεια, την ανεργία, τις ανισότητες, βρίσκει σήμερα έκφραση, νόημα και σκοπό στην πάλη των εργατών και των λαϊκών στρωμάτων της Νότιας Αφρικής και όλου του κόσμου ενάντια στα μονοπώλια, την εκμετάλλευση και τον καπιταλισμό».
Σύντομο βιογραφικό Ο Νέλσον Ρολιλάχια Μαντέλα ή «Μαντίμπα» όπως τον αποκαλούσαν τα λαϊκά στρώματα, ήταν ο άνθρωπος που διεξήγαγε σφοδρό πολιτικό και ένοπλο αγώνα κατά του καθεστώτος του απαρτχάιντ, οδηγώντας τη χώρα του στην πολυφυλετική δημοκρατία.
Γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου 1918 στην Ουμπάτα του Τρανσκέι της Νότιας Αφρικής. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Φορτ Χέιρ και στο Πανεπιστήμιο του Γουιτγουότεσραντ, αλλά τις σπουδές του τις ολοκλήρωσε πολύ αργότερα μέσα από τη φυλακή.
Για 20 χρόνια τέθηκε επικεφαλής στη μεγάλη εκστρατεία κατά της ρατσιστικής πολιτικής της κυβέρνησης της Νότιας Αφρικής. Ήταν ο πρώτος έγχρωμος, δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής. Πριν να εκλεγεί πρόεδρος, ήταν από τους επικεφαλής του κινήματος κατά του Άπαρτχαϊντ και ενεργό μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου ANC (African National Congress), που είχε κουμμουνιστικό προσανατολισμό.
Φυλακίστηκε για 27 χρόνια από το καθεστώς των λευκών και αποφυλακίστηκε το Φεβρουάριο του 1990, όταν ο πρόεδρος Φρεντερίκ ντε Κλερκ αναγνώρισε το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο και ανέστειλε τις εκτελέσεις. Ο Νέλσον Μαντέλα αμέσως παρότρυνε τις ξένες δυνάμεις να μην ελαττώσουν την πίεση που ασκούσαν στη νοτιοαφρικανική κυβέρνηση για συνταγματική μεταρρύθμιση.
Η απελευθέρωσή του το 1990 σήμανε την απαρχή θεμελιακών αλλαγών στο αφρικανικό κράτος, που οδήγησαν στην πτώση του ρατσιστικού του καθεστώτος και στην εγκατάσταση του Νέλσον Μαντέλα στην προεδρία της χώρας το 1994.
Τη ζωή του «σημάδεψαν» και οι θάνατοι των δύο γιών του, σε τροχαίο ατύχημα και από AIDS αντίστοιχα. Το δεύτερο γεγονός τον κινητοποίησε κατά της σύγχρονης μάστιγας.
Ο Νέλσον Μαντέλα άρχισε να δέχεται τιμητικές διακρίσεις ενόσω ήταν ακόμα στη φυλακή: - Το 1988 το Ευρωκοινοβούλιο του απένειμε το βραβείο Ζαχάροφ για την «ελευθερία του πνεύματος». - Το 1993 τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, από κοινού με τον πρόεδρο ντε Κλερκ, για τις προσπάθειές τους να καταργήσουν το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρικής. - Το 1992 τιμήθηκε με το τουρκικό βραβείο «Κεμάλ Ατατούρκ», το οποίο αρνούνταν να το παραλάβει μέχρι το 1999 σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. - Το 1994 τιμήθηκε από την ΕΣΣΔ με το μετάλλιο Λένιν. - Το 1998 το Νοτιοαφρικανικό Κουμουνιστικό Κόμμα του απένειμε το βραβείο ειρήνης «Κρίς Χάνι». - Το 1998 τιμήθηκε από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον με το χρυσό μετάλλιο (την ανώτατη διάκριση) του Κογκρέσου. - Το 2006 η Διεθνής Αμνηστία τον ανακήρυξε «Πρεσβευτή της Συνείδησης», την υψηλότερη διάκρισή της. - Το 2009 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ανακήρυξε την 18η Ιουλίου "Ημέρα του Μαντέλα", τιμώντας τα 67 χρόνια που ο Μαντέλα αφιέρωσε στον αγώνα του κατά του ρατσισμού. - Το 1994 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Δεν έλειψαν, ωστόσο, και οι επικριτές του, όπως η πρώην πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ που τον χαρακτήρισε τρομοκράτη. Πόσοι άραγε από αυτούς που σήμερα τον υμνούν δε θα έλεγαν το ίδιο αν ο Μαντέλα διεξήγαγε τον ίδιο αγώνα στις μέρες μας; |