Αθήνα 13.2.2014, 13:12
Με την ομιλία του προέδρου της ΓΣΕΕ, Γιάννη Παναγόπουλου, ξεκίνησε σήμερα στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Συνδικαλιστική Σύσκεψη Κορυφής. Οι σύνεδροι καλούνται να αναλύσουν την διαμορφωθείσα κατάσταση στην αγορά εργασίας και στην οικονομία ιδιαίτερα του ευρωπαϊκού νότου και να συμφωνήσουν σε ένα κείμενο – διακήρυξη.
Στην ομιλία του ο κ. Παναγόπουλος τόνισε ότι οι ευρωεκλογές δίνουν την ευκαιρία στους πολίτες της Ευρώπης να ακουστεί στεντόρεια η φωνή τους για αλλαγή πορείας, ώστε να ανοίξει ένας νέος κύκλος ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας στην Ευρώπη. Επιπλέον, επισήμανε ότι ο σχεδιασμός της οικονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από θεμελιακές θεσμικές αδυναμίες που μπορεί να αποδειχτούν καταστροφικές, αν δεν αντιμετωπιστούν το γρηγορότερο δυνατό σε πολιτικό επίπεδο και έκανε λόγο για ο πολιτικό διχασμό μεταξύ ευρωπαϊκού Βορρά - Νότου.
Τέλος, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ πρότεινε τα Συνδικάτα να διαμορφώσουν ατζέντα οικονομικής πολιτικής για μια σειρά ζητημάτων, όπως: τον επαναπροσδιορισμό της πλήρους και διατηρήσιμης απασχόλησης ως κεντρικό στόχο της μακροοικονομικής πολιτικής, το σχεδιασμό της αγοράς εργασίας με τρόπο που να δημιουργεί ασφάλεια εργασίας και αυξανόμενα εισοδήματα συνδεδεμένα με την αύξηση της παραγωγικότητας, την ανακοπή της χρηματιστικοποίησης των σύγχρονων καπιταλιστικών οικονομιών και το μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τρόπο που να ξαναγίνει υπηρέτης της απασχόλησης και της ανάπτυξης, τη χρηματοπιστωτική ρύθμιση ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα απληστίας, κερδοσκοπίας και χειραγώγησης των αγορών.
* Ακολουθούν οι ομιλίες στο Συνέδριο του προέδρου της ΓΣΕΕ Γιάννη Παναγόπουλου και του Γενικού Γραμματέα της ΓΣΕΕ Νίκου Κιουτσούκη.
ΟΜΙΛΙΑ Γιάννη Παναγόπουλου, Προέδρου ΓΣΕΕ στην Ευρωπαϊκή Συνδικαλιστική Σύσκεψη Κορυφής
13/2/2014 Αγαπητή Bernadet, Γραμματέα της Συν.Ευρ. Συνδικάτων, Αγαπητοί συνάδελφοι, Πρόεδροι, Γραμματείς και εκπρόσωποι των Συνδικάτων της Ευρώπης, Σας καλωσορίζω και σας ευχαριστώ από καρδιάς για την ανταπόκρισή σας στην πρόσκληση για συνάντηση των ηγετών των συνδικάτων στην Αθήνα ως συνέχεια της πρωτοβουλίας των Ισπανών συντρόφων στη Μαδρίτη προκειμένου να συζητήσουμε, να εξάγουμε συμπεράσματα από τις εμπειρίες μας και εν τέλει να συμφωνήσουμε σε ένα κείμενο – διακήρυξη στο οποίο θα διατρανώσουμε τη θέλησή μας για μια ΑΛΛΑΓΗ της Ευρώπης και της πορείας της χωρίς λιτότητα, αποκλεισμούς και ανεργία με επαναθεμελίωση και ενίσχυση του κοινωνικού κράτους που οι ασκούμενες πολιτικές, των ευρωπαϊκών πολιτικών και οικονομικών ελίτ, καταρράκωσαν. Η άσκηση της Προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα αποτελεί ευκαιρία συνάντησης αλλά ταυτόχρονα και μια τραγική ειρωνεία. Η χώρα με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από την κρίση και τις πολιτικές που τη συνόδεψαν – επιπτώσεις που φτάνουν σε επίπεδα ανθρωπιστικής κρίσης –ασκεί μια «κολοβή» και χρονικά προεδρία ενόψει των επικείμενων ευρωεκλογών. Αυτή την ευκαιρία –των ευρωεκλογών- προτείνω να την αξιοποιήσουμε για να ακουστεί στεντόρεια η φωνή των εργαζομένων της Ευρώπης και ευρύτερα των πολιτών της ώστε η Ευρώπη να σταματήσει τον κατήφορο, ν’αλλάξει πορεία, να οδηγηθεί σε μία νέα αρχιτεκτονική με δημοκρατική νομιμοποίηση των θεσμικών της οργάνων, να εγκαταλείψει τη λιτότητα και ν’ανοίξει ένας νέος κύκλος ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας. Μόνο έτσι η ενωμένη Ευρώπη μπορεί να προσφέρει και να γίνει ελκτική στους λαούς της. Μόνο έτσι η Ευρώπη μπορεί να πείσει τους πολίτες ότι δεν αποτελεί ένα διακυβερνητικό συνονθύλευμα που επιβάλει την τιμωρία της φτώχειας και του μαρασμού. Μόνο έτσι θα σταματήσει ο έντονος ευρωσκεπτικισμός και η άνοδος νεοναζιστικών μορφωμάτων και ακροδεξιών κομμάτων που απειλούν και τη συνοχή της και τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Οι ευρωεκλογές και η ψήφος των πολιτών αποτελούν ευκαιρία! Ας μη σπαταληθεί σε ανούσιους κομματικούς σχεδιασμούς εντυπώσεων και ψηφοθηρίας. Ας μην επιτρέψουμε τη συνέχιση της αδιέξοδης πορείας. Μάθαμε από την πείρα μας. Είναι ώρα τη γνώση μας να την μετατρέψουμε σε Απόφαση και Δράση! Να υπερβούμε και το συντηρητικό εφησυχασμό και το αδιέξοδο βολονταρισμό στον οποίο ασκούνται οι πολιτικές δυνάμεις όλου του φάσματος. Κυρίως να σκεφτούμε ως άνθρωποι που εκφράζουμε τα συμφέροντα των μισθωτών, των ανθρώπων του μόχθου σε όλη την Ευρώπη που υποχρεούμεθα να έχουμε τη δική μας ανεξάρτητη ατζέντα και όχι να εντασσόμεθα στις εθνικές ατζέντες προεκλογικών σκοπιμοτήτων που λοιδορούν λαούς ως τεμπέληδες και χαραμοφάηδες. - Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η κρίση κρατικού χρέους και η τραπεζική κρίση έχουν κλονίσει τα θεμέλια της Ευρωζώνης. Ίσως η πιο αρνητική συνέπεια της κρίσης είναι η αυξανόμενη δυσπιστία των ευρωπαϊκών λαών, και ειδικά των εργαζομένων, ότι το εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ΟΝΕ για υψηλότερη ευημερία και ισχυρότερη δημοκρατία αποδεικνύεται αναξιόπιστο. - Για το Συνδικαλιστικό κίνημα η πρόκληση είναι ακόμη μεγαλύτερη από αυτή που δημιουργεί η σημερινή κρίση της Ευρωζώνης. - Αυτό που μας προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ότι οι αντιδράσεις στην κρίση δεν ήταν συμμετρικές στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στις ΗΠΑ, τα διδάγματα της Μεγάλης κρίσης του 1930 φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη και οι ασκούντες οικονομική πολιτική να πειραματίζονται, με τον απαιτούμενο πραγματισμό, με εργαλεία και πολιτικές που, αν και δεν ταυτίζονται με αυτές των συνδικάτων, στοχεύουν να περιορίσουν τις δραματικές συνέπειες της χρηματοπιστωτικής και της οικονομικής κρίσης στην απασχόληση και το βιοτικό επίπεδο. - Δυστυχώς, δεν μπορούμε να πούμε ότι συμβαίνει το ίδιο με την πολιτική ηγεσία της ΕΕ. Στην Ευρώπη, η εκδήλωση της κρίσης χρέους έγινε αφορμή για επιθετική υιοθέτηση προγραμμάτων δημοσιονομικής λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης. Η Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου δέχτηκαν με σφοδρότητα την επίθεση των κυρίαρχων οικονομικών και πολιτικών ελίτ των χωρών του Ευρωπαϊκού Βορρά, κυρίως της Γερμανίας. Αυτός ο πολιτικός διχασμός μεταξύ Βορρά-Νότου δημιούργησε αβεβαιότητα και ρίσκο ως προς την επιβίωση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Γιατί όμως συνέβη αυτό; - Ο σχεδιασμός της οικονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από θεμελιακές θεσμικές αδυναμίες που μπορεί να αποδειχτούν καταστροφικές, αν δεν αντιμετωπιστούν το γρηγορότερο δυνατό σε πολιτικό επίπεδο. - Η ΕΕ προχώρησε σε νομισματική ένωση, χωρίς - δημοσιονομική ένωση, - πολιτική ένωση και - κεντρική τράπεζα δανειστή κυβερνήσεων. - Ταυτόχρονα, και στο πλαίσιο αυτών των θεσμικών ελλειμμάτων, η ΕΕ έχει δείξει ανορθολογική εμμονή στην υιοθέτηση ιδεών και πολιτικών που δίνουν αποκλειστικά έμφαση στην πλευρά της προσφοράς και τη νομισματική σταθερότητα, ενώ υποεκτιμούν το ρόλο της ζήτησης, της διανομής του εισοδήματος και της κοινωνικής δικαιοσύνης στη σταθερότητα και την ανάπτυξη των εθνικών οικονομιών. - Το θεμέλιο της πίστης στα οικονομικά της προσφοράς δεν είναι τίποτε άλλο από τη βασική αρχή της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, δηλαδή την αρχή της αυτορύθμισης των αγορών. - Επιπλέον, η έμφαση στην πλευρά της προσφοράς δημιουργεί συνεχείς πιέσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όχι όμως στα συστήματα παραγωγής και τεχνολογίας όπως θα έπρεπε, αλλά στη δομή της ρύθμισης των αγορών και κυρίως της αγοράς εργασίας. Έχει δημιουργηθεί ο μύθος ότι η ευκαμψία της αγοράς εργασίας είναι το μέσο αντιμετώπισης κάθε δυσλειτουργίας των οικονομικών συστημάτων και μαζί με τη μείωση των μισθών αποτελεί μονόδρομο στην αντιμετώπιση της ανεργίας. Η πραγματικότητα είναι όμως διαφορετική. Η ανεργία τροφοδοτείται από θεσμικές παρεμβάσεις υπέρ της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων και την λιτότητα που μειώνει το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. - Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα όπως εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες που βρέθηκαν σε προγράμματα βοήθειας στηρίζεται στους εξής καταστροφικούς μύθους: - Πρώτος μύθος, η σχέση χρέους και δημοσιονομικής λιτότητας. Σύμφωνα με αυτόν, η δημοσιονομική λιτότητα είναι το μέσο για την επίτευξη δημοσιονομικής προσαρμογής. Ωστόσο, η πραγματικότητα δεν επιβεβαιώνει αυτήν την υπόθεση, καθώς ο στόχος της μείωσης του χρέους ποτέ δεν επιτυγχάνεται. Η λιτότητα προκαλεί ύφεση που αυξάνει τελικά το λόγο Χρέους/ΑΕΠ και δημιουργεί προϋποθέσεις εφαρμογής νέων προγραμμάτων λιτότητας. * Αυτό έχει συμβεί στην Ελλάδα στα τέσσερα χρόνια της κρίσης. Μόνο που στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχει και κάτι το παράδοξο. Οι θιασώτες της λιτότητας υποστηρίζουν ότι όταν έχεις συσσωρεύσει χρέος πρέπει να σταματήσεις να δανείζεσαι και να μειώσεις τις δαπάνες σου για να μειωθεί το χρέος. Στην περίπτωση της Ελλάδας επιβλήθηκε βίαιη λιτότητα, αλλά σε συνδυασμό με μεγάλης κλίμακας νέο δανεισμό. * Μετά την ομολογία Ευρωπαίων και Γερμανών αξιωματούχων τώρα γνωρίζουμε αυτό που αρχικά υποθέταμε. Η Ελλάδα, οι έλληνες, οι εργαζόμενοι, οι νέοι αυτής της χώρας θυσιάστηκαν για να διασφαλιστεί η ρευστότητα στην ελληνική αγορά ομολόγων που θα διασφάλιζε τη σταθερότητα του ενεργητικού των χαρτοφυλακίων Γερμανικών και Γαλλικών τραπεζών. Η συνταγή αυτή δεν είναι απλά συνταγή νεοφιλελευθερισμού, αλλά συνταγή νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτισμού, αφού παγίδευσε την Ελλάδα σε ένα σπιράλ θανάτου που δημιουργεί ο συνδυασμός υπερχρέωσης και λιτότητας. Η Ελλάδα βυθίζεται τέσσερα χρόνια τώρα στα κατώτερα επίπεδα της Κόλασης του Δάντη. * Αυτό που έχει συμβεί μέχρι σήμερα στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης είναι ότι οι δανειστές και η Τρόικα αποφάσιζαν με πολιτικά κριτήρια τι θεωρούσαν ως βιώσιμο χρέος και στη συνέχεια δέσμευαν την Ελλάδα στη δημιουργία μη βιώσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων και εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις. Το συνδικαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα έχει από την αρχή της κρίσης τοποθετηθεί ότι ο άξονας της εξόδου της χώρας από την κρίση είναι ο άξονας «βιώσιμο πρωτογενές πλεόνασμα – βιώσιμο χρέος». Και θεωρούμε ως βιώσιμο το πρωτογενές πλεόνασμα που προσδιορίζεται από τις πραγματικές αναπτυξιακές και κοινωνικές δυνατότητες της Ελλάδας και την αύξηση της απασχόλησης. * Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι η τριάδα, λιτότητα-ανεργία-ύφεση αποδομεί τους δημοκρατικούς θεσμούς, υπονομεύει τη δημοκρατία. Η ιστορική εμπειρία της Βαϊμάρης μας έχει μάθει πως οι πολιτικές που καθιστούν τη δημοκρατία ανάπηρη οδηγούν την πολιτική και την κοινωνία μακριά από τον πολιτισμό, στον τρόμο, το φασισμό, το ναζισμό. Η πολιτική ενίσχυση νεοφασιστικών μορφωμάτων στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια επιβεβαιώνουν την Ιστορία. Αλλά εμείς δεν θα επιτρέψουμε η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία να γίνει η Βαϊμάρη του 21ου αιώνα, επειδή οι συντηρητικοί κύκλοι της Ευρώπης επανασχεδιάζουν την κερδοφορία τους στις πλάτες των λαών και των εργαζομένων. - Δεύτερος μύθος, η σωτηρία των χωρών που βρέθηκαν σε κρίση χρέους από τη χρεοκοπία. Τα πακέτα σωτηρίας των χωρών που βρέθηκαν σε πρόγραμμα βοήθειας, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Κύπρος, στηρίχτηκαν σε πολύ αυστηρούς όρους εφαρμογής δημοσιονομικής λιτότητας, εσωτερικής υποτίμησης και αποδόμησης της αγοράς εργασίας. Τα προγράμματα αυτά σε συνεργασία με τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ και τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας δεν αντιμετωπίζουν το προπατορικό αμάρτημα της Ευρωζώνης, δηλαδή την απουσία μιας Κεντρικής Τράπεζας που να λειτουργεί ως κρατικός δανειστής και ως δανειστής ύστατης προσφυγής για το τραπεζικό σύστημα. Επίσης η απουσία δημοσιονομικής ένωσης δυσχεραίνει την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών και εξωτερικών ανισορροπιών της Ευρωζώνης. Τρίτος μύθος, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Έχει γίνει προσπάθεια να πειστούν λαοί και εργαζόμενοι ότι αν μειώσουν το βιοτικό τους επίπεδο, αυτό θα έχει θετικό αποτέλεσμα στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας και κατά συνέπεια στην απασχόληση και το εισόδημά τους. Ο μύθος της ανταγωνιστικότητας έχει τυλίξει την μία μετά την άλλη οικονομία στην παγίδα της λιτότητας και έχει γίνει αφορμή για κατεδάφιση εργασιακών δικαιωμάτων. Δεν γίνεται αντιληπτό ότι με τον τρόπο αυτό οι εθνικές οικονομίες πέφτουν στην παγίδα της λιτότητας, της ύφεσης και της ανεργίας, αφού το όφελος μιας χώρας είναι το κόστος της άλλης και ο ανταγωνισμός λιτότητας καταστρέφει τις οικονομίες, τους εργαζόμενους και τους λαούς της Ευρώπης. o Και είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η πολιτική της λιτότητας δεν είναι μια βραχυχρόνια αντίδραση της Ευρωζώνης στη διαχείριση της κρίσης χρέους. Αντίθετα, τα θεσμικά θεμέλια της λιτότητας έχουν ενισχυθεί με τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Μεγέθυνσης και ακόμη περισσότερο με τη θεσμοθέτηση αυστηρότερων ορίων ελλειμμάτων και χρεών που περιλαμβάνονται στο νέο δημοσιονομικό σύμφωνο (Fiscal Compact). - Το Συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι οι πολιτικές που προκαλούν στην κοινωνία αιμορραγία ευημερίας είναι καταστροφικές πολιτικές, πολιτικές που δεν θεραπεύουν αλλά σκοτώνουν τον ασθενή, πολιτικές που δεν έχουν στο επίκεντρό τους τον εργαζόμενο άνθρωπο. Η οικονομική και πολιτική ελίτ της Ευρώπης φαίνεται ότι δεν έχει καλή ιστορική μνήμη. - Το Συνδικαλιστικό κίνημα όμως έχει και πρέπει όχι απλά να τους θυμίσει ότι ακραίες επιλογές λιτότητας και ταπείνωσης εθνών οδηγούν μόνο στην καταστροφή, αλλά με τη δράση του και τις παρεμβάσεις του να λάβει ενεργά μέρος στην υπό εξέλιξη σύγκρουση ιδεών, αξιών και συμφερόντων, να δημιουργήσει ρήξεις με τους θιασώτες της λιτότητας, της νομισματικής σταθερότητας, της χρηματοπιστωτικής κερδοσκοπίας, της εργασιακής και οικονομικής ανασφάλειας, της κουλτούρας επιχειρηματικού ολοκληρωτισμού. - Τα Συνδικάτα πρέπει να διαμορφώσουν ατζέντα οικονομικής πολιτικής για μια σειρά ζητημάτων, όπως: - Τον επαναπροσδιορισμό της πλήρους και διατηρήσιμης απασχόλησης ως κεντρικό στόχο της μακροοικονομικής πολιτικής, - Το σχεδιασμό της αγοράς εργασίας με τρόπο που να δημιουργεί ασφάλεια εργασίας και αυξανόμενα εισοδήματα συνδεδεμένα με την αύξηση της παραγωγικότητας, - Την ανακοπή της χρηματιστικοποίησης των σύγχρονων καπιταλιστικών οικονομιών και το μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τρόπο που να ξαναγίνει υπηρέτης της απασχόλησης και της ανάπτυξης, - Τη χρηματοπιστωτική ρύθμιση ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα απληστίας, κερδοσκοπίας και χειραγώγησης των αγορών, - Τη σχέση πληθωρισμού-ανεργίας, - Τη βιομηχανική πολιτική, - Τη φορολογία νέων μορφών μη παραγωγικού πλούτου, - Την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα και την ανάπτυξη σε όφελος των εργαζομένων των συστημάτων ασφάλισης, περίθαλψης, πρόνοιας και εκπαίδευσης, - Την πιστωτική πολιτική και την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών, - Την πράσινη επένδυση και ανάπτυξη και τέλος, - Τη σχέση κράτους-αγοράς με τρόπο που να συμβάλει όχι μόνο στην ανάπτυξη και την απασχόληση, αλλά και την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και την αποδέσμευση της πολιτικής από κλειστές ομάδες συμφερόντων.
ΟΜΙΛΙΑ του Γεν. Γραμματέα της ΓΣΕΕ κ. Νικ. Κιουτσούκη στη “Συνδικαλιστική Συνάντηση Κορυφής με τους Ηγέτες των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων” στο ξενοδοχείο “RARK”
Συναδέλφισσες και Συνάδελφοι, Κυρίες και Κύριοι, Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή σας καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου στην Ελλάδα. Στην Πατρίδα μου που εδώ και τέσσερα χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο μιας γενικευμένης κρίσης. Μιας χρηματοπιστωτικής αρχικά κρίσης που μετεξελίχθηκε σχεδόν ακαριαία σε κρίση της πραγματικής οικονομίας και της απασχόλησης, σε μια οξύτατη κοινωνική και ανθρωπιστική πλέον κρίση. Σας καλωσορίζω σε μια χώρα που ενώ κατασυκοφαντήθηκε και διαπομπεύτηκε ως το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης, ο λαός της υποβάλλεται σε δυσβάσταχτες θυσίες προκειμένου να παραμείνει σε «ευρωπαϊκό βηματισμό και πάντα υπό την απειλή χρεοκοπίας. Τόσο η παρουσία σας εδώ, όσο και το αντικείμενο της κορυφαίας αυτής συνδιάσκεψης των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων αποτελούν μια σημαντική πράξη συμπαράστασης στους Έλληνες πολίτες που δοκιμάζονται από τις επιβαλλόμενες πολιτικές της ακραίας και μονοδιάστατης λιτότητας. Η εκδήλωση αυτή είναι μια εκδήλωση αλληλεγγύης που στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα στους ηγέτες της Ένωσης για «αλλαγή πλεύσης», αλλαγή πολιτικής, εγκατάλειψη των νεοφιλελεύθερων εμμονών και του δόγματος της τυφλής δημοσιονομικής πειθαρχίας, ριζική αναθεώρηση της «θεραπείας» που αποδεικνύεται πιο καταστροφική από την «ασθένεια»… Συναδέλφισσες και Συνάδελφοι, Η κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς και η κρίση του Τραπεζικού Συστήματος των ΗΠΑ «μόλυνε» με μεγάλη ταχύτητα τις οικονομίες της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Οργανισμοί της φάνηκαν παντελώς απροετοίμαστοι να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κρίση δημοσίου χρέους. Όχι μόνο δεν προέβλεψαν την ένταση και την έκτασή της, αλλά δεν διέθεταν και κανένα μηχανισμό για την άμεση αντιμετώπισή της. Εδώ θα μου επιτρέψετε μια πρώτη παρατήρηση που έγκειται στο διαφορετικό περιεχόμενο της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής «απάντησης» στην κρίση. Οι ΗΠΑ με τα πολλαπλά εργαλεία που διαθέτουν, κινήθηκαν σε μια κατεύθυνση αναχρηματοδότησης του χρέους, «ποσοτικής χαλάρωσης», αύξησης των δημοσίων και κοινωνικών επενδύσεων επιτυγχάνοντας την επαναφορά της οικονομίας τους σε σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης και τη μείωση της ανεργίας στο 6,6%, στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσηλωμένη στα Προγράμματα Βίαιης Δημοσιονομικής Προσαρμογής εγκλωβίζεται μεταξύ βαθιάς ύφεσης και αναιμικής ανάπτυξης με την ανεργία να αγγίζει το 10,8% στην Ευρώπη των 28 και το 12% στην Ευρωζώνη. Είναι συμβολικό και χαρακτηριστικό ότι όταν στις ΗΠΑ εγκαινιάζεται το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, οι προωθούμενες μεταρρυθμίσεις στα Συστήματα Υγειονομικής Κάλυψης των κρατών-μελών που βρίσκονται υπό καθεστώς Μνημονίων παραβιάζουν το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης… Αυτή η αδυναμία της Ένωσης να αντιμετωπίσει την κρίση οδήγησε στη συγκρότηση του Μεικτού Μηχανισμού Στήριξης και στην υιοθέτηση εξωθεσμικών δομών και διαδικασιών όπως η Τρόικα και τα Μνημόνια Δανεισμού. Το έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης της Τρόικας και των αποφάσεών της, η έλλειψη λογοδοσίας και αξιολόγησης των επιπτώσεων από τις πολιτικές που επιβάλλει, καθώς και η ασυμβατότητά τους με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες είναι σοβαρότατα ζητήματα που πρέπει να μας προβληματίσουν όλους. Η Ελλάδα, όπως γνωρίζετε, ήταν η πρώτη χώρα που εισήλθε στο Μεικτό Μηχανισμό Στήριξης υπογράφοντας Δανειακή Σύμβαση. Η ανεπάρκεια της τότε ελληνικής κυβέρνησης, οι μεθοδεύσεις της που μετέτρεψαν την κρίση χρέους σε κρίση δανεισμού, η αδιαπραγμάτευτη αποδοχή του Μνημονίου όπως και η φημολογούμενη απόρριψη άμεσου «κουρέματος χρέους» είναι ερωτήματα που απασχολούν και βασανίζουν την ελληνική κοινωνία, όπως ακόμη βασανίζει και το γεγονός ότι ούτε η σημερινή Κυβέρνηση επαναδιαπραγματεύεται τα λάθη του προγράμματος οδηγώντας την οικονομία σε διάλυση και την κοινωνία σε εξαθλίωση. Οι ευθύνες πέρα από το πολιτικό πεδίο πρέπει να ακολουθήσουν και τη δικαστική οδό…δεν θα ήθελα όμως να επεκταθώ άλλο σε αυτό. Κυρίες και Κύριοι, Η ταυτόχρονη εφαρμογή πολιτικών εσωτερικής υποτίμησης και αυστηρής δημοσιονομικής λιτότητας είναι τα βασικά συστατικά της «συνταγής» που επιβάλλει η Τρόικα στην Ελλάδα… Πρόκειται για μια «καταστροφική συνταγή» που δημιουργεί νέα ανυπέρβλητα κοινωνικά και οικονομικά αδιέξοδα βυθίζοντας τη χώρα μας σε ένα φαύλο κύκλο ύφεσης και κοινωνικής καχεξίας. Μια «λανθασμένη συνταγή», όπως ομολογείται και από τους ίδιους τους εμπνευστές της με πιο τρανταχτό παράδειγμα το ζήτημα των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών, που πιστοποιεί ότι αγνοήθηκαν εντελώς οι εθνικές, παραγωγικές και εδαφικές μας ιδιαιτερότητες. Ένα «μείγμα πολιτικής» με μέτρα τιμωρητικού και εξοντωτικού χαρακτήρα για τους πολίτες. Αυτό το «μείγμα πολιτικής» που μας επιβάλλεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για να παραμείνουμε στην Ευρώπη, • Καταπατά το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο • Παραβιάζει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο αλλά και το Σύνταγμα της χώρας • Υπονομεύει κάθε προοπτική επίτευξης των κοινωνικών στόχων της Στρατηγικής «ΕΕ 2020» και • Είναι εκ διαμέτρου αντίθετο με το «γράμμα» και το «πνεύμα» της Συνθήκης της Λισαβόνας. Δεν είναι υπερβολή, λοιπόν, να ισχυριστούμε πώς η Ελλάδα μεταβλήθηκε σε ένα απέραντο εργαστήρι ανάλγητων πειραματισμών… Όπως δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξουμε πώς η χώρα μας θυσιάστηκε ως «Ιφιγένεια» για τη διάσωση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Το μέγεθος της σκληρότητας του Προγράμματος που ακολουθείται στην Ελλάδα φαίνεται και στη σύγκρισή του σε σχέση με αυτά της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Τα Προγράμματα αυτά είναι εξαιρετικά επώδυνα και κοινωνικά άδικα, δεν είναι όμως τόσο τιμωρητικά και διαλυτικά όσο το ελληνικό… Σε ότι αφορά το Πρόγραμμα της Κύπρου θα έλεγα ότι είναι επίσης τιμωρητικό αλλά όχι εξίσου καταστροφικό. Συναδέλφισσες και Συνάδελφοι, Τέσσερα χρόνια μετά την υπαγωγή της χώρας μας στα Μνημόνια, οι άνθρωποι δυστυχούν και οι αριθμοί δεν ευημερούν…είναι ίσως το καλύτερο παράδειγμα για την αποτυχία του προγράμματος. Τα επίσημα στοιχεία του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ αλλά και όλων των ερευνητικών κέντρων, οι έρευνες της Eurostat και του ΟΟΣΑ, ακόμη και οι εκθέσεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν αποτυπώνουν μια εικόνα εκτεταμένης παραγωγικής υποβάθμισης και κοινωνικής εξαθλίωσης. Το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων πολιτών έχει υποχωρήσει κατά 50% σημειώνοντας μια πρωτοφανή μείωση για ευρωπαϊκή χώρα σε ειρηνική περίοδο. Την ίδια ώρα το δημόσιο χρέος από 119% του ΑΕΠ το 2009 ή 125% μετά την αναθεώρησή του από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. εκτοξεύεται στο 171.8% με ανοδικές τάσεις. Και πώς να μην αυξάνεται όταν η Ελλάδα βρίσκεται την τελευταία πενταετία σε μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση με το ΑΕΠ να μειώνεται σωρευτικά κατά 25%. Η εγχώρια ζήτηση «γκρεμίζεται» κατά 31.3%. Η ανεργία εξαπλώνεται σαν «επιδημία» υπερβαίνοντας το 27% και η μακροχρόνια ανεργία αγγίζει το 70%. 6 στους 10 νέους μας καταδικάζονται στο «εργασιακό πουθενά» και αναγκάζονται να μεταναστεύσουν στερώντας από τη χώρα μας το πιο πολύτιμο και δυναμικό αναπτυξιακό της κεφάλαιο. 260 χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ήδη βάλει «λουκέτο». Οι εργαζόμενοι από τις σημαντικές περικοπές των μισθών τους και την επαχθή φορολόγηση των εισοδημάτων τους έχουν χάσει την τελευταία τριετία περισσότερα από 37 δις €, γεγονός που φανερώνει μια τεράστια αναδιανομή πλούτου σε βάρος των οικονομικά ασθενέστερων. Η μείωση της αγοραστικής τους δύναμης αγγίζει το 37.2%. Ταυτόχρονα, οι συντάξεις μειώθηκαν –παρανόμως σύμφωνα και με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- έως και 50%, ενώ οι μειώσεις μισθών στο Δημόσιο Τομέα ξεπέρασαν το 40%. Η χρηματική φτώχεια αυξήθηκε κατά 43.1% μέσα σε μόλις ένα χρόνο μεταξύ 2011 και 2012. Τα φαινόμενα ακραίας υλικής υστέρησης πολλαπλασιάζονται με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου. Το 1/5 των ελληνικών νοικοκυριών αναγκάζεται να ζήσει χωρίς καθόλου εισόδημα όταν η χώρα μας κάνει «πρωταθλητισμό» ακρίβειας σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Άστεγοι, συσσίτια, διατροφική ανασφάλεια, NEETS, ενεργειακή φτώχεια διαμορφώνουν μια κατάσταση που παραπέμπει σε τριτοκοσμικά πρότυπα. Το 35% των ιδιωτικών δανείων είναι μη εξυπηρετούμενα διαμορφώνοντας μια κρίση ιδιωτικού χρέους πρωτοφανών διαστάσεων με έντονο τον κίνδυνο μαζικών κατασχέσεων και πλειστηριασμών. Παρά τις διευρυμένες κοινωνικές ανάγκες, οι κοινωνικές δαπάνες περιορίζονται κατά 27% συνιστώντας το «ελληνικό παράδοξο». Το Κράτος Πρόνοιας μετατρέπεται σε «Κράτος Φιλανθρωπίας»… Η δογματική εμμονή της Τρόικας για την αναζήτηση της ανταγωνιστικότητας μέσα από τη συρρίκνωση του εργασιακού κόστους, η αδιέξοδη και απάνθρωπη, δηλαδή, ιδεοληψία της ταύτισης της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας με την ανταγωνιστικότητα τιμής οδήγησε σε μια σειρά βίαιων παρεμβάσεων στον πυρήνα του ατομικού και συλλογικού εργατικού δικαίου. Η εργασία απαξιώνεται πλήρως… Εργασιακά δικαιώματα και πολύχρονες κοινωνικές κατακτήσεις καταργούνται. Οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης επεκτείνονται άναρχα. Το ωράριο ελαστικοποιείται και προσαρμόζεται αποκλειστικά στις ανάγκες της επιχείρησης. Οι μαζικές απολύσεις διευκολύνονται και οι αποζημιώσεις ψαλιδίζονται. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις αποδυναμώνονται, οι Συλλογικές Συμβάσεις υπονομεύονται κατά παράβαση Διεθνών Συνθηκών και καθ’ υπέρβαση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Μοντέλου. Η συλλογική αυτονομία καταλύεται και ο κοινωνικός διάλογος καταστρατηγείται στην πράξη. Το Συνδικαλιστικό Κίνημα δέχεται διαρκείς επιθέσεις και εκβιασμούς. Αποδυναμώνεται θεσμικά με στόχο να πληγεί η μόνη οργανωμένη μορφή συλλογικής αντίδρασης. Η μόνη μαζική εστία αντίστασης και ανατροπής. Κορυφαία έκφραση αυταρχικότητας αποτέλεσε η νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης Παπαδήμου που στο πλαίσιο του 2ου Μνημονίου επέβαλε μειώσεις κατά 22% και 32% για τους νέους κάτω των 25 ετών στο βασικό μισθό που είχε συμφωνηθεί μέσω ΕΓΣΣΕ. Επέβαλαν 2 βασικούς μισθούς με ηλικιακό κριτήριο…παραβιάζοντας ακόμη και τη θεμελιώδη αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία. Με αυτόν τον τρόπο, οι μέσες ονομαστικές αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα μειώθηκαν κατά 16.3% και σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση της απασχόλησης (18.2%) δημιουργούν ένα τεράστιο κενό χρηματοδότησης του Ασφαλιστικού Συστήματος που κυριολεκτικά παραπαίει. Το 1/4 του εργατικού δυναμικού στον Ιδιωτικό Τομέα παραμένει απλήρωτο ακόμα και για χρονικό διάστημα 18 μηνών. Μόλις το 1/10 των εργαζομένων έχει διατηρήσει το μισθό του στα επίπεδα του 2009. Οι φτωχοί εργαζόμενοι πολλαπλασιάζονται… Και επιτρέψτε μου μια και η Ελλάδα είναι η Πατρίδα του Αριστοτέλη να χρησιμοποιήσω μια φράση του: «Η φτώχεια δεν είναι ντροπή, ντροπή είναι να μην μπορεί να την αποφύγει κανείς δουλεύοντας» Και όλα αυτά όταν όλοι γνωρίζουν ότι η ανταγωνιστικότητα επηρεάζεται κατά τα 4/5 από τις διακυμάνσεις της σταθμισμένης συναλλαγματικής ισοτιμίας… Η επιλογή του σκληρού νομίσματος δεν «εξυπηρετεί» τη χώρα μου τη δεδομένη συγκυρία…βοηθάει όμως άλλες χώρες το σκληρό νόμισμα… Και τι είναι το νόμισμα φίλες και φίλοι; Τα νομίσματα φτιάχτηκαν για να διευκολύνουν τη ζωή των πολιτών και όχι για να τους καταδυναστεύουν…Όταν λοιπόν οι πολιτικοί ηγέτες δεν αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να αλλάξουν πολιτική για να παραμείνει ενωμένη η Ευρώπη και ότι το νόμισμα δεν μπορεί να θεοποιείται τότε προφανώς οδηγούμαστε σε αυτοδιάλυση…Όταν λοιπόν το νόμισμα καθίσταται δυνάστης του λαού και επειδή προφανώς δεν μπορείς να αλλάξεις λαό, αλλάζεις νόμισμα. Κυρίες και Κύριοι, Χωρίς αμφιβολία το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος της Ελλάδας ήταν τέτοιο που απαιτούσε τη λήψη μέτρων, την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών. Όμως: • Μεταρρύθμιση δεν μπορεί να θεωρείται η ασιατοποίηση της αγοράς εργασίας • Μεταρρύθμιση δεν μπορεί να θεωρείται το «ξεπούλημα» της δημόσιας περιουσίας σε μια χρονική περίοδο υπερβολικά χαμηλών αποτιμήσεων. • Μεταρρύθμιση δεν μπορεί να θεωρούνται οι μαζικές απολύσεις ανθρώπων από το στενό και ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. • Μεταρρύθμιση δεν μπορεί να θεωρείται η εξοντωτική υπερφορολόγηση των εργαζομένων με τους φόρους να έχουν αυξηθεί έως και 7 φορές. Να σας πω μόνον ένα παράδειγμα για να αντιληφθείτε το μέγεθος της φοροκαταιγίδας. Το 2009 είχαμε 340.000 ανέργους και οι φόροι φυσικών προσώπων ήταν 19 δις €!!! Το 2013 έπειτα από 40% μείωση των μισθών και με τους ανέργους να έχουν ξεπεράσει το 1,5 εκατομμύριο τα προσδοκώμενα έσοδα από φόρους φυσικών προσώπων θα ξεπεράσουν τα 20 δις €!!! Άρα με 1 εκατομμύριο 200 χιλιάδες λιγότερο ενεργό πληθυσμό και με 40% λιγότερους μισθούς απαιτούν περισσότερα έσοδα από φορολογία, την ίδια ώρα που οι τιμές των προϊόντων στα τρία χρόνια αυξήθηκαν κατά 10% περίπου. Όπως και: • Διαρθρωτική αλλαγή δεν αποτελεί η ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας που σχετίζονται με τα κοινωνικά αγαθά του νερού, της ηλεκτροδότησης, της μαζικής μεταφοράς…όταν μάλιστα οι υποψήφιοι αγοραστές τους είναι κρατικές επιχειρήσεις άλλων χωρών… οι οποίες τα κέρδη των επιχειρήσεων δεν τα επανεπενδύουν αλλά τα φυγαδεύουν σε τράπεζες της χώρας τους. • Διαρθρωτική αλλαγή δεν αποτελεί το κλείσιμο της αμυντικής βιομηχανίας όταν δαπανούμε περισσότερο από 5% του ΑΕΠ για εξοπλιστικά προγράμματα και οπλικά συστήματα. Συναδέλφισσες και Συνάδελφοι, Το δίλημμα είναι ένα: Αλληλεγγύη ή Λιτότητα Και η απάντηση είναι μια και μοναδική: Περισσότερη Ευρώπη Αλληλεγγύης Με τη λιτότητα διογκώνονται οι περιφερειακές ανισότητες, δημιουργούνται πληβείοι και πατρίκιοι, οικοδομείται μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων. Τα ελλείμματα του Νότου δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνονται πλεονάσματα του Βορρά. Αυξάνεται ο ευρωσκεπτικισμός, τροφοδοτείται ο φασισμός… Εμείς διεκδικούμε μια Ευρώπη σύμφωνα με το όραμα των ιστορικών της ηγετών. Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με πολιτικές αμοιβαιότητας του χρέους μακριά από αθέμιτους οικονομικούς πατριωτισμούς και σκοπιμότητες, ώστε να αθροίσουμε τις αρετές μας και να πολλαπλασιάσουμε τα πλεονεκτήματά μας. Γοργά και σταθερά βήματα για κεντρική πολιτική διακυβέρνηση που θα σέβεται τις εθνικές ιδιαιτερότητες και δεν θα αγνοεί τις ζωτικές κοινωνικές ανάγκες. Με ισχυρή κοινωνική διάσταση της ΟΝΕ και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ενιαίους όρους και κανόνες στην εσωτερική αγορά, κοινά επιτόκια δανεισμού και κοινούς φορολογικούς συντελεστές. Μια ομοσπονδία εθνών-κρατών με ισόρροπη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, καταμερισμό της βιομηχανικής πολιτικής και τελικό στόχο την πραγματική σύγκληση. Είναι αδιανόητο να μας κουνάνε το δάκτυλο και να μας θυμίζουν τις υποχρεώσεις που μας επέβαλαν με το πιστόλι στον κρόταφο αυτοί που δεν τηρούν τις δικές τους υποχρεώσεις όπως π.χ. την επιστροφή των χρημάτων του αναγκαστικού κατοχικού δανείου που εισέπραξε με το έτσι θέλω η Γερμανία. Είναι αδιανόητο να μας κουνάνε το δάκτυλο οι χώρες που πλούτισαν από την Ελλάδα προμηθεύοντας την με πανάκριβα οπλικά συστήματα δίνοντας δισεκατομμύρια μιζών σε επίορκους πολιτικούς και Υπουργούς. Οφείλουν να δείξουν σεβασμό και πραγματική αλληλεγγύη σ’ έναν λαό που δοκιμάζεται, σε μια κοινωνία που καταρρέει. Οφείλουν να αποδείξουν με πράξεις όχι αριθμητικές ότι στηρίζουν την ενότητα της Ευρώπης, τις αρχές και τις αξίες της κοινωνικής Ευρώπης, της Ευρώπης των λαών και όχι των αριθμών και των τραπεζιτών. Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να σας ζητήσω συγνώμη για την ένταση ή την αιχμηρότητα του λόγου μου. Εμείς οι Έλληνες είμαστε «φιλόξενος» λαός και τιμούμε τους συμμάχους μας… Απλά ήθελα να γίνετε κοινωνοί της εξαιρετικά δύσκολης πραγματικότητας που επικρατεί στην Ελλάδα μας. Η ΓΣΕΕ έχει ανάγκη τη συνεργασία και τη στήριξή σας περισσότερο από ποτέ ώστε να ανατραπεί αυτή η κατάσταση που το μόνο που δημιουργεί είναι παραγωγικά ερείπια και κοινωνικά συντρίμμια.
Σας ευχαριστώ πολύ.
|
