Την σκληρότερη κριτική κατά της Τουρκίας ισχυρίζονται ότι άσκησαν οι ευρωβουλευτές χθες, κατά τη συζήτηση επί της εκθέσεως της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, κατά τη διάρκεια της οποίας διαπίστωσαν ότι οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό.

Το κακό κλίμα στις σχέσεις αντικατοπτρίζεται και στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για την Έκθεση που ανακοινώθηκε σήμερα, η οποία υιοθετήθηκε με 49 ψήφους υπέρ, 4 κατά και 14 αποχές.

Στην Έκθεση της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, οι ευρωβουλευτές καλούν την Τουρκία να αποδείξει αξιόπιστα την ειλικρίνεια της δέσμευσής της στην πορεία προς την ΕΕ. 

Στο κείμενο που ψηφίστηκε την Πέμπτη οι ευρωβουλευτές προειδοποιούν ότι, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα, τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση της Τουρκίας επιδιώκει ολοένα και περισσότερο την αποστασιοποίησή της από τις αξίες και τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι οι σκληρές και, κατά καιρούς, προκλητικές δηλώσεις κατά της ΕΕ και των κρατών μελών της, καθώς επίσης και η εχθρική εξωτερική της πολιτική, ιδίως προς την Ελλάδα και την Κύπρο, έχουν φέρει τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας σε ιστορικά χαμηλό σημείο. Οι παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας σε ύδατα της Ελλάδας και της Κύπρου, οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, καθώς και το παράνομο μερικό άνοιγμα των Βαρωσίων στην Αμμόχωστο, αποτελούν παραδείγματα που αναφέρονται ρητά στην έκθεση, η οποία καταδικάζει επίσης την εμπλοκή της Τουρκίας στην Συρία, τη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν.

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η απουσία πολιτικής βούλησης από την Τουρκία για να πραγματοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η ενταξιακή διαδικασία και η αποτυχία της να δράσει όσον αφορά τις σοβαρές ανησυχίες της Ένωσης για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα έχουν επηρεάσει αρνητικά την ενταξιακή διαδικασία.

Καλούν την Τουρκία να αποδείξει αξιόπιστα την ειλικρίνεια της δέσμευσής της στην επίτευξη στενότερων σχέσεων με την ΕΕ. Αν η υφιστάμενη αρνητική τάση δεν αναστραφεί επειγόντως και με συνέχεια, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει την επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.

Αναφερόμενοι στην κατάχρηση των αντιτρομοκρατικών μέτρων που συμβαίνει στην Τουρκία, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ανησυχία τους για τη συνεχιζόμενη μαζική φυλάκιση ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης. Τονίζουν ωστόσο ότι, παρά τη μαζική πολιτική καταστολή, υπάρχει στην Τουρκία μια πλουραλιστική και δραστήρια κοινωνία των πολιτών, η οποία αποτελεί έναν από τους λίγους εναπομείναντες μηχανισμούς ελέγχου της τουρκικής κυβέρνησης. Προτείνουν, ως εκ τούτου, στην Επιτροπή να συνεχίσει την παροχή οικονομικής στήριξης σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην Τουρκία.

Οι ευρωβουλευτές αναγνωρίζουν τις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες της ΕΕ για ένα πραγματικό και αποτελεσματικό διάλογο με την Τουρκία, η οποία είναι βασικός εταίρος για τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.

Στην έκθεση υπενθυμίζεται επίσης ότι η Τουρκία έπαιξε και συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στη φιλοξενία σχεδόν 4 εκ. προσφύγων, εκ των οποίων τα 3,6 εκ. είναι Σύροι, ενώ σημειώνεται παράλληλα ότι οι προκλήσεις στην αντιμετώπιση της κρίσης έχουν αυξηθεί λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τις προσπάθειες που έχουν γίνει στο θέμα αυτό και ενθαρρύνουν την ΕΕ να συνεχίζει να παρέχει την απαραίτητη στήριξη σε Σύρους πρόσφυγες και κοινότητες υποδοχής που βρίσκονται στην Τουρκία.

Δηλώσεις 

Ο εισηγητής Nacho Sánchez Amor (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε: «Η κριτική που ασκείται για την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία σε αυτή την έκθεση είναι σκληρότερη παρά ποτέ. Αντικατοπτρίζει δυστυχώς όλα αυτά που έχουν συμβεί στη χώρα τα τελευταία δύο χρόνια, και ειδικότερα στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου (οι οποίοι εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) και των σχέσεών της με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της. Ελπίζουμε η Τουρκία να αλλάξει οριστικά πορεία και να κάνει πράξη τις πρόσφατες δηλώσεις καλής θέλησης. Παροτρύνουμε τους υπόλοιπους θεσμούς της ΕΕ να θέσουν ως προϋπόθεση το ζήτημα της δημοκρατικής μεταρρύθμισης στις όποιες προσπάθειες καταβληθούν για προσέγγιση σε θετικό κλίμα».

Η έκθεση θα υποβληθεί στη συνέχεια σε ψηφοφορία στην ολομέλεια και μετά την υιοθέτησή της από το σύνολο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα αποτελεί την επίσημη θέση του θεσμού όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.