Αθήνα 11.11.2009, 13:57
Διευκρινήσεις σχετικά με τις άδειες διαμονής για εργασία και για θέματα που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή του ν. 3386/05, εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών. 

Αναλυτικά:

* Άδειες διαμονής που παρέχουν άμεσα πρόσβαση στην αγορά εργασίας:
Οι κάτοχοι των συμπεριλαμβανομένων, στην παρούσα ενότητα, τύπων αδειών διαμονής, έχουν άμεση πρόσβαση σε οποιαδήποτε δραστηριότητα επιθυμούν να ασκήσουν (ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα, εξαρτημένη εργασία, παροχή υπηρεσιών ή έργου). 
- Άδεια διαμονής αόριστης διάρκειας (ν. 2910/01) ακόμη και αν αναγράφεται σ’ αυτήν ειδικός σκοπός (π.χ. εξαρτημένη εργασία). 
- Άδεια διαμονής αόριστης διάρκειας (άρθρο 91 παρ. 2 του ν. 3386/2005).
- Άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας (άρθρο 39 παρ.1 του ν. 3731/2008).
- Άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος (π.δ. 150/2006).
- Άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος (άρθρο 40 παρ. 7 του ν. 3731/1008)
- Άδεια διαμονής μέλους οικογένειας πολίτη της ΕΕ (χορηγείται βάσει των άρθρων 61, 62 ή  63 του ν. 3386/2005).
- Άδεια διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα (χορηγείται βάσει των άρθρων  61, 62 ή 63 του  ν. 3386/2005).
- Δελτίο διαμονής μέλους οικογένειας πολίτη της ΕΕ (χορηγείται βάσει των άρθρων 9, 11 και 12 ή  17 του π.δ. 106/2007).
- Δελτίο διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα (χορηγείται βάσει των άρθρων  61, 62 ή 63 του ν. 3386/2005).
Στην έννοια του μέλους περιλαμβάνονται οι σύζυγοι και οι κατιόντες και ανιόντες του πολίτη της Ευρωπαϊκής  Ένωσης ή του Έλληνα
- Άδεια διαμονής γονέα ανήλικου ημεδαπού (άρθρο 94 του ν.3386/2005)
- Άδεια διαμονής μέλους οικογένειας επαναπατρισθέντος ή παλινοστήσαντος ή ομογενούς (άρθρο 60 παρ. 5 του ν.3386/2005).

Για την  υποβολή δήλωσης έναρξης- μεταβολής εργασιών, όπως ορίζεται από το άρθρο 36 του ν. 2859/2000 και την 1070576/2627/ΔΜ/ΠΟΛ 1102/14-7-2005 Α.Υ.Ο.Ο. (ΦΕΚ 1062 Β’), καθώς και για κάθε θεώρηση (αρχική και επόμενες) των βιβλίων και στοιχείων που προβλέπονται από το άρθρο 19 του Π.Δ. 186/1992 ( ΦΕΚ Α, 84), από τους κατόχους των παραπάνω αδειών διαμονής δεν θα αναζητείται άδεια διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα ούτε έγκριση για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.

* Άδειες διαμονής που παρέχουν άμεσα  πρόσβαση σε εξαρτημένη εργασία ή παροχή υπηρεσιών ή έργου: 
- Άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.1 του ν.3386/2005)
- Άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.2 του ν.3386/2005)
- Αυτοτελής άδεια διαμονής (π.δ. 131/2006 ή 60 παρ. 6 του ν.3386/20050
- Άδεια διαμονής άρθρου 91 παρ.11 του ν.3386/2005
- Άδεια διαμονής άρθρου 18 παρ. 4 του ν.3536/2007
- Άδεια διαμονής άρθρου 91 παρ.6 του ν.3386/2005
- Άδεια διαμονής άρθρου 91 παρ. 12 του ν.3386/2005

* Άδεια διαμονής που παρέχει πρόσβαση μόνο σε εξαρτημένη εργασία:
- Άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία (άρθρο 15 παρ. 1 - 4 του ν. 3386/2005).

* Άδεια διαμονής που παρέχει πρόσβαση μόνο στην παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου:
- Άδεια διαμονής για παροχή υπηρεσιών ή έργου (άρθρο 15 παρ. 5 του ν. 3386/2005).

* Άδειες διαμονής που παρέχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας μόνο για το  συγκεκριμένο σκοπό που αναγράφεται στην άδεια διαμονής τους:
- Οι κάτοχοι άδειας διαμονής που ο τύπος της περιλαμβάνεται στην κατηγορία « Άδεια διαμονής για εργασία», όπως π.χ. οι πνευματικοί δημιουργοί (άρθρο 22 ν. 3386/05) ή τα μέλη διοικητικού συμβουλίου, διαχειριστές και προσωπικό εταιριών (άρθρο17 του ν. 3386/05),  έχουν τη δυνατότητα  πρόσβασης στην αγορά εργασίας  μόνο  για το συγκεκριμένο σκοπό που αναγράφεται στην άδεια διαμονής τους. Ωστόσο, εάν για την παροχή της εργασίας τους είναι απαραίτητο να προβούν σε έναρξη εργασιών ή σε οποιαδήποτε άλλη συναλλαγή με τις υπηρεσίες σας, θεωρούμε ότι η άδεια διαμονής που κατέχουν, τους παρέχει αυτή τη  δυνατότητα.

* Άδειες διαμονής που παρέχουν δυνατότητα  άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας:
- Άδεια διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα (άρθρο 25 του ν. 3386/2005)
- Άδεια διαμονής για ανάπτυξη επενδυτικής δραστηριότητας (άρθρο 27 του ν. 3386/2005)
- Άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.1 και 2 του ν. 3386/2005) μόνο όταν στην άδεια διαμονής αναγράφεται ρητά η δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας
- Άδεια διαμονής που χορηγείται βάσει των διατάξεων της παρ. 12 του άρθρου 91 του ν. 3386/2005 μόνο όταν στην άδεια διαμονής αναγράφεται ρητά η δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας

* Άδειες διαμονής που παρέχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας μόνο εφόσον εκδοθεί απόφαση έγκρισης:
- Οι άδειες διαμονής για οικογενειακή επανένωση (π.δ. 131/2006).
Η έγκριση εργασίας εκδίδεται άπαξ και είναι αόριστης διάρκειας. Σε περίπτωση μη ανανέωσης της άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση η απόφαση έγκρισης πρόσβασης στην εργασία παύει αυτοδικαίως να ισχύει.
Στην απόφαση έγκρισης αναγράφεται η δυνατότητα πρόσβασης στη μισθωτή απασχόληση (εξαρτημένη και παροχή υπηρεσιών ή έργου) ή στην ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα.
- Οι άδειες διαμονής για σπουδές (π.δ. 101/08).
Η έγκριση εργασίας είναι ισόχρονη της διάρκειας ισχύος της άδειας διαμονής για σπουδές.

* Βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών και νόμιμη διαμονή υπηκόων τρίτων χωρών:  
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 11 του ν. 3386/05,  υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος κατέθεσε εμπρόθεσμα αίτηση χορήγησης ή ανανέωσης της άδειας διαμονής με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και έχει λάβει τη σχετική  βεβαίωση, θεωρείται ότι νομίμως διαμένει στη Χώρα, έως ότου η Διοίκηση αποφανθεί επί του αιτήματός του. Συνακόλουθα με την αριθ. 8966/18.5.2006 (Φ.Ε.Κ. 692/ Β’/ 5.6.2006) απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης περί  «Καθορισμού του τύπου της βεβαίωσης της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του ν. 3386/05», αντίγραφο της οποίας σας έχουμε κοινοποιήσει, ορίσθηκε ο τύπος της βεβαίωσης που χορηγείται σε υπηκόους τρίτων χωρών που έχουν υποβάλλει αίτηση με  πλήρη δικαιολογητικά, ο τύπος της βεβαίωσης που χορηγείται σε υπηκόους τρίτων χωρών που υπέβαλλαν αίτηση με ελλιπή δικαιολογητικά ή εκπροθέσμως, καθώς και ο τύπος της απόδειξης παραλαβής αίτησης σε περιπτώσεις που υποβάλλονται αιτήσεις που δεν εμπίπτουν σε καμία από τις παραπάνω δύο περιπτώσεις. Η παραπάνω απόφαση τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την υπ’ αριθ.10575 ( ΦΕΚ 1828 Β’ 11.09.09) αντίγραφο της οποίας σας επισυνάπτουμε.
 
Βάσει των παραπάνω οι υπήκοοι τρίτων χωρών που έχουν υποβάλει φάκελο με πλήρη δικαιολογητικά και κατέχουν τη βεβαίωση τύπου Α (χρώματος γαλάζιου), έχουν τη δυνατότητα εργασίας με σχέση εξαρτημένης εργασίας ή παροχή υπηρεσιών ή έργου, τη σύναψη σύμβασης εργασίας, την αναγγελία πρόσληψης, την υποβολή αιτήματος για εγγραφή σε ασφαλιστικό φορέα, την αίτηση απόδοσης ΑΦΜ κ.λπ.

Κατηγορίες αδειών
Ορισμένες κατηγορίες αδειών διαμονής παρέχουν στους κατόχους βεβαιώσεων τύπου Α’ και τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης εργασιών.

Ειδικότερα:
* Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που υποβάλλουν αίτηση χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής που υπάγεται στην ενότητα 1 Α του παρόντος και κατέχουν βεβαίωση τύπου Α’,  έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών για άσκηση οποιασδήποτε δραστηριότητας, πλην των περιπτώσεων που η βεβαίωση τύπου Α’ έχει χορηγηθεί επί αιτήματος που αφορά σε αρχική χορήγηση  άδειας διαμονής,  
- Αόριστης διάρκειας (άρθρο 91 παρ. 2 του ν. 3386/2005)
- Δεκαετούς διάρκειας (άρθρο 39 παρ.1 του ν. 3731/2008)
- Επί μακρόν διαμένοντος (π.δ. 150/2006)
- Επί μακρόν διαμένοντος (άρθρο 40 παρ. 7 του ν. 3731/1008)
Οι εν λόγω υπήκοοι τρίτων χωρών, μέχρι την έκδοση της άδειας διαμονής τους, έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην εργασία, αντίστοιχο με αυτό που τους παρείχε η προηγούμενη άδεια διαμονής τους.

* Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που υποβάλλουν αίτηση χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής που υπάγεται στην ενότητα 1Β του παρόντος και κατέχουν βεβαίωση τύπου Α’ έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε δήλωση έναρξης εργασιών μόνο για παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου με έδρα την οικία τους.

* Οι υπήκοοι τρίτων χωρών  που υποβάλλουν αίτηση χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής που υπάγεται στην ενότητα 1 Δ και κατέχουν βεβαίωση τύπου Α’ έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε δήλωση έναρξης εργασιών μόνο για παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου με έδρα την οικία τους

* Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που υποβάλλουν αίτηση χορήγησης αρχικής άδειας διαμονής που υπάγεται στην ενότητα 1 ΣΤ και κατέχουν βεβαίωση τύπου Α’, δεν έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν δήλωση έναρξης/ μεταβολής εργασιών για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής ή επενδυτικής δραστηριότητας.
Κατ’ εξαίρεση, η συγκεκριμένη δυνατότητα παρέχεται στους υπηκόους τρίτων χωρών που κατέχουν βεβαίωση τύπου Α’, μόνο όταν οι ενδιαφερόμενοι  έχουν εισέλθει στη χώρα με ειδική θεώρηση εισόδου για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας.
Ομοίως, η παραπάνω δυνατότητα παρέχεται και στους υπηκόους τρίτων χωρών που κατέχουν βεβαίωση υποβολής αίτησης ανανέωσης άδειας διαμονής, τύπου Α’, μόνο όταν η αίτηση αφορά σε ανανέωση του ίδιου τύπου άδειας διαμονής.
Εν προκειμένω, ο υπήκοος τρίτης χώρας θα επιδεικνύει και την προηγούμενη άδεια διαμονής για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής ή επενδυτικής δραστηριότητας, που έχει λήξει.

* Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που κατέχουν άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση και απόφαση έγκρισης πρόσβασης στην εργασία ή στην ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα, αόριστης διάρκειας και κατέχουν βεβαίωση υποβολής αίτησης ανανέωσης της άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση, τύπου Α’, έχουν ομοίως  τη δυνατότητα να υποβάλλουν δήλωση έναρξης/ μεταβολής εργασιών.

Ειδικές βεβαιώσεις
Ειδικές βεβαιώσεις νόμιμης διαμονής και δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας

Οι ειδικές βεβαιώσεις νόμιμης διαμονής παρέχουν στον κάτοχό τους δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας, αντίστοιχο με την κατηγορία που αφορούσε η άδεια διαμονής η οποία έχει ανακληθεί ή δεν έχει ανανεωθεί. Κατά συνέπεια, οι κάτοχοι των εν λόγω βεβαιώσεων, έχουν τη δυνατότητα να ασκούν τη δραστηριότητα που αναγράφεται επί της ειδικής βεβαίωσης νόμιμης διαμονής. Εφόσον οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα στην παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου ή σε ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα, έχουν αντίστοιχα και το δικαίωμα να υποβάλλουν δήλωση έναρξης/ μεταβολής εργασιών.

Πληροφορίες
Τέλος, αναφορικά με ζητήματα σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας των υπηκόων τρίτων χωρών, κατόχων Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς (ΕΔΤΟ) ή βεβαιώσεων του  άρθρου 76 παρ. 6 του ν. 2910/01 ή του άρθρου 24 του ν. 3013/2002, για κτήση της ελληνικής ιθαγένειας ή διαπίστωση ομογενειακής ιδιότητας, αρμόδιοι να δίνουν απαντήσεις είναι η Διεύθυνση Αλλοδαπών της ΕΛΑΣ και η Διεύθυνση Αστικής και Δημοτικής Κατάστασης του υπουργείου Εσωτερικών, αντίστοιχα.