Αθήνα 27.1.2005
Aπό συστάσεως του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα το διαχρονικό αίτημα για αξιοκρατικές προσλήψεις στο δημόσιο τομέα ουδέποτε μετουσιώθηκε σε πράξη. Η ευκαιρία που διαφάνηκε το 1994 με τον νόμο 2190 (τον γνωστό και ως «νόμο Πεπονή»), υπονομεύθηκε νωρίς από την ίδια την πολιτική εξουσία, με περισσή, μάλιστα, υποκρισία.

Την ίδια στιγμή που εκπέμπονταν παιάνες για το νόμο και αυτός αναγορεύονταν σε ένα είδος εθνικού τοτέμ (μην αγγίζετε, καίει), η Βουλή τον παρέκαμπτε εύσχημα προχωρώντας σε μονιμοποιήσεις μέσω της νομοθετικής οδού και οι κυβερνητικές ηγεσίες αφαιρούσαν αρμοδιότητες από το ΑΣΕΠ, κλείνοντας τα ώτα στα κελεύσματά του για νομοθετικές παρεμβάσεις και επάνδρωσή του με προσωπικό. Κατόπιν έρχονταν να του ζητήσουν και τα ρέστα. Παράλληλα με διαβλητές διαδικασίες προσλάμβαναν συμβασιούχους σε θέσεις πάγιων και διαρκών αναγκών, οδηγώντας στην ταπείνωση και στην ομηρία δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους.

Αυτή είναι η θλιβερή αλήθεια, που αποτυπώνεται και σε αριθμούς.

Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις του ΑΣΕΠ, μόλις 80.000 εργαζόμενοι σε τακτικές θέσεις προσλήφθηκαν από το 1995 μέχρι το 2003 με το νόμο 2190/94. Μετά και τις τελευταίες ρυθμίσεις για τους συμβασιούχους, ο αριθμός αυτών που θα έχουν καταλάβει τακτικές θέσεις του Δημοσίου με διαδικασίες εκτός νόμου 2190/94, θα είναι μεγαλύτερος. Για να αποκαλυφθεί περίτρανα ότι όλα αυτά τα χρόνια ο εθνικός μας human recources διαχειρίζεται λιγότερες από τις μισές θέσεις του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Θέλετε περισσότερα στοιχεία για τις εκτός νόμου 2190/94 προσλήψεις; Με δύο νομοθετικές παρεμβάσεις το 1998 και το 2000 τοποθετήθηκαν σε τακτικές θέσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα αντίστοιχα 11.000 συμβασιούχοι και 2.500 στους Καποδιστριακούς Δήμους. Με ανάλογη ρύθμιση παλαιότερα τοποθετήθηκαν στα δημόσια σχολεία περίπου 1.500 εκπαιδευτικοί.

Εκεί όμως που πραγματικά «χάνεται η μπάλα» και οι αριθμοί, είναι στις προσλήψεις μέσω των -ετερόκλιτων πολλές φορές- αποφάσεων των δικαστηρίων. Και δεν μιλούμε για τις λίγες προσλήψεις που έγιναν λόγω των αντισυνταγματικών διατάξεων του ν. 2190/94 (άλλη ευθύνη και αυτή), αλλά για τις πολλές, που έγιναν κατορθωτές χάρις και στην εξειδίκευση ορισμένων δικηγόρων στα «παραθυράκια» των νόμων και στην "ευρεία ερμηνεία" των διατάξεων του Συντάγματος (άλλη ιστορία και αυτοί). Οι αποφάσεις αυτές εξανάγκασαν πριν από λίγα χρόνια τον πρόεδρο του Αρείου Πάγου κ. Ματθία να κάνει συστάσεις στους διοικητικούς δικαστές, προκαλώντας τριγμούς στην Δικαιοσύνη (έχουμε στην κατοχή μας το συγκεκριμένο έγγραφο).

Θέλετε και άλλα. Οι φορείς (κάτι ΔΕΚΟ και επιχειρήσεις του Δημοσίου) που ζήτησαν και εξαιρέθηκαν απο τον ν. 2190/94 για να μπορούν, λέει, να προσλαμβάνουν τους πλέον άξιους, που θα τους καταστήσουν ανταγωνιστικούς. Για τους περισσότερους από αυτούς η αξιοκρατία έχει την έννοια του προσλαμβάνω πολιτικά ημέτερους, με επίφαση μερικές φορές μια ιδιωτική εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων (δες τε το τραμ).

Δυστυχώς, αυτή είναι η οικτρή πραγματικότητα στις προσλήψεις. Είναι παρήγορο το γεγονός ότι η παρούσα πολιτική ηγεσία παίρνει στα σοβαρά το ΑΣΕΠ και λαμβάνει μέτρα προς την σωστή κατεύθυνση.

Θα είναι προς τιμήν της αν καταφέρει να καταστήσει ανεπίκαιρο το λόγο του μεγάλου μας λογοτέχνη Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στην «κοινωνική αρμονία» (1906):
«Συνέβαινεν όμως, κατά σελήνην, να στολίζεται, να φορή καλά ρούχα, και να λείπη επί ώρας από την γειτονιάν. Ίσως υπάγει προς επίσκεψιν εις ενός πολιτευόμενου, ίσως υπουργού διατελούντος –εις του Ζ. ή του Κ. ή του Λ., αδιάφορον- βεβαίως δια να ζητήση ρουσφέτια. Είχε ψήφους ο αρχιμόρταρος».