Ο υπουργός επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ Αναστάσιος Πεπονής ήταν αυτός που είχε την πολιτική βούληση για ριζική αναμόρφωση του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα, φέρνοντας προς ψήφιση τον επαναστατικό νόμο 2190|94, ο οποίος -μεταξύ άλλων- προέβλεπε και την ίδρυση εποπτεύουσας ανεξάρτητης αρχής, το αποκαλούμενο ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού). 

Χθες Τρίτη 19 Ιουλίου 2022, το ΑΣΕΠ τίμησε τον αναμορφωτή του συστήματος προσλήψεων και ιδρυτή του, ονομάζοντας την αίθουσα Συνεδριάσεων της Ολομελείας του σε «Αίθουσα Αναστάσιος Πεπονής».

«Η κίνηση αυτή αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής στον άνθρωπο που εμπνεύστηκε και δημιούργησε το ΑΣΕΠ, το οποίο επιτελεί, ως συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη αρχή, το έργο του στον κρίσιμο τομέα προσλήψεων στη δημόσια διοίκηση, με γνώμονα την τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της αξιοκρατίας και της αντικειμενικότητας, επί είκοσι οκτώ συνεχή έτη», τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση του ΑΣΕΠ.

Τα αποκαλυπτήρια της τιμητικής πινακίδας τέλεσε ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας, παρουσία στενών μελών της οικογενείας Πεπονή, των εκπροσώπων των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων και μελών του ΑΣΕΠ.

Χαιρετισμό απηύθυναν ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ο Κωνσταντίνος Ζαχαριάδης, Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Τομεάρχης Εσωτερικών και ο Μιχαήλ Κατρίνης, Βουλευτής Ηλείας ΠΑΣΟΚ, Επικεφαλής Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Μήνυμα απηύθυνε και ο πρώτος Πρόεδρος του ΑΣΕΠ Μιχαήλ Παπαδάκις. Το κλείσιμο της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε από την κόρη του Αναστασίου Πεπονή, Αναστασία – Ερασμία Πεπονή.

O Πρόεδρος του ΑΣΕΠ, Αθανάσιος Παπαϊωάννου, καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους και στην ομιλία του τόνισε:  «Ο Σάκης Πεπονής ήταν ο άνθρωπος που όχι απλώς είχε ένα μεγάλο όραμα αλλά ήξερε πώς να το υλοποιήσει, ήξερε σε ποιους να στηριχθεί για να το πραγματώσει και από ποιους να κρατήσει αποστάσεις για να μην συμβιβασθεί, να μην υποκύψει στα κελεύσματα των Σειρήνων του πρόσκαιρου πολιτικού οφέλους. Και όχι μόνο αυτό, αλλά όταν απειλήθηκε το μεταρρυθμιστικό του έργο από τις δυνάμεις της αδράνειας και του καιροσκοπισμού, δεν δίστασε να παραιτηθεί από Υπουργός Προεδρίας - ένα από τα κορυφαία τότε Υπουργεία - για να κινητοποιήσει τα εκσυγχρονιστικά τμήματα της κοινής γνώμης αλλά και του πολιτικού προσωπικού ώστε να καταστήσει δρόμο χωρίς επιστροφή τη μεταρρύθμιση που ακούει στο όνομα ΑΣΕΠ. Και το κατάφερε. Έξι χρόνια μετά την παραίτησή του, κατοχυρωνόταν με τεράστια πλειοψηφία στο Σύνταγμα η Ανεξάρτητη αυτή Αρχή. 

Η καλύτερη όμως τιμή προς αυτόν τον πολιτικό που πήγε την πολιτική και διοικητική ζωή της χώρας πολλά βήματα μπροστά δεν είναι απλώς να διατηρούμε το έργο του. Πρέπει και να το εμπλουτίζουμε και να το διευρύνουμε. Ο Πεπονής δημιούργησε το πλαίσιο για αντικειμενικές και διαφανείς και ανεξάρτητες από πολιτικές παρεμβάσεις διαδικασίες προσλήψεων. Είμαι βέβαιος ότι εάν ήταν σήμερα κοντά μας, θα μας παρότρυνε να πάμε πιο μπροστά, σε ταχύτερες διαδικασίες και σε ποιοτικότερες προσλήψεις αλλά και επιλογές διευθυντικών στελεχών του Δημοσίου. Αυτή η πρόκληση είναι μπροστά μας. Και μπορούμε να υποσχεθούμε, πρώτα στον εαυτό μας και μετά στη μνήμη του ότι θα παλέψουμε για να το πετύχουμε.».

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες υπήρξαν όλες οι ομιλίες, στις οποίες κατατέθηκαν διαφορετικές πτυχές του έργου και του χαρακτήρα του αείμνηστου πολιτικού και ανθρώπου και οι οποίες συνέκλιναν στο ότι επρόκειτο για έναν άνθρωπο ακέραιο και ασυμβίβαστο, ευπατρίδη, με ιδανικά, διορατικό και με βαθιά συνείδηση για το κοινό συμφέρον.

Ο Πρόεδρος της Βουλής, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, χαρακτήρισε στην ομιλία του την ίδρυση του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού με το νόμο 2190 του 1994 ως μία πραγματική μεταρρύθμιση, η οποία φέρεται ισοπαλώς στο πάνθεο των μεταρρυθμίσεων που άλλαξαν την εικόνα της Ελλάδος. Για τον λόγο αυτόν, τόνισε, το έργο του Πεπονή επέζησε της δικής του βιολογικής παρουσίας. Ο Πρόεδρος της Βουλής αναφέρθηκε επίσης στις διορατικές πρωτοβουλίες του Πεπονή στον ενεργειακό τομέα και συμπλήρωσε: «Δεν ήταν τυχαίος ο Πεπονής. Κι όταν ερωτήθηκε ποιο ήταν το μεγαλύτερο έργο του, πολύ σεμνά, δεν είπε τον νόμο 2190, είπε τα ενεργειακά. Είναι αυτός που έφερε πρώτος φυσικό αέριο από την Αφρική στην Ελλάδα. Είπε τα ενεργειακά, και τον νόμο 2190 τον απέδωσε στο πρόγραμμα του κόμματός του παραβλέποντας ότι τα προγράμματα δεν είναι απαραίτητο ότι υλοποιούνται κι ότι ήταν εκείνος που το υλοποίησε». Ο κ. Τασούλας σημείωσε ότι «τιμούμε τον Αναστάσιο Πεπονή γιατί ουσιαστικά χάραξε δρόμους και επέβαλε μια πορεία κανονικότητας σε ένα μέγιστο θέμα που ταλαιπωρούσε τη χώρα επί δύο αιώνες και την ταλαιπωρεί ακόμη, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, ως ισχυρή νοσταλγία». Και πρόσθεσε πως η μεγαλύτερη αναγνώριση για τον Πεπονή θα ήταν «αυτό το σύστημα που πνέει τα λοίσθια, αλλά πολλοί το νοσταλγούν, να μην το αφήσουμε να σηκώσει κεφάλι».

Ο Υπουργός Εσωτερικών, κ. Μάκης Βορίδης, ανέφερε ότι:  «Μέσα στα χρόνια το ΑΣΕΠ εξελίσσεται και αποκτά την εμπιστοσύνη και του κοινού και του πολιτικού συστήματος και αυτό είναι που δίνει στη μεταρρύθμιση που έφερε ο Αναστάσιος Πεπονής σημαντική αξία και αποτελεί σήμερα μια μείζονα κατάκτηση της δημόσιας διοίκησης.».

Ο κ. Κωνσταντίνος Ζαχαριάδης τόνισε ότι ο Αναστάσιος Πεπονής ήταν ένας άνθρωπος με όραμα στην πολιτική και το έργο του αποτελεί παρακαταθήκη στον πολιτικό βίο της χώρας.

Ο κ. Μιχάλης Κατρίνης επεσήμανε ότι: «Ο ν.2190/1994 είναι ο νόμος που διασφάλισε το αδιάβλητο των διαδικασιών πρόσληψης στον δημόσιο τομέα,  χτύπησε καίρια τα πελατειακά δίκτυα, ανύψωσε το κύρος του πολιτικού κόσμου και έδωσε όχι μόνο μια επίφαση αλλά μια απόλυτη αίσθηση δικαιοσύνης και αξιοκρατίας. Ο Αναστάσιος Πεπονής με την πολιτική του διαδρομή, με τη στάση ζωής του, με τη συνέπεια αλλά και με τη βαριά υπογραφή του κάτω από τον ν.2190/1994, δεν συνομίλησε απλά με την ιστορία, έγραψε ο ίδιος ιστορία. Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ υπό την προεδρία της αείμνηστης Φώφης Γεννηματά, πρότεινε τον Ιανουάριο του 2021 να αναληφθεί σχετική πρωτοβουλία και να τιμηθεί από το ΑΣΕΠ η μνήμη του Αναστάσιου Πεπονή.».

Τέλος, την εκδήλωση έκλεισε η κόρη του αείμνηστου πολιτικού, κ. Αναστασία – Ερασμία Πεπονή, η οποία ανέδειξε κάποιες πιο ιδιαίτερες πτυχές της προσωπικότητάς του: «Στην προσεκτική γλώσσα του πατέρα μου ακούει κανείς το στοχασμό του, αλλά αφουγκράζεται και τη διακριτική παρουσία του αισθήματος. Στην πολιτική του πράξη υλοποίησε, όσο μπόρεσε, τον πολιτικό του στοχασμό αλλά και το βαθύ του αίσθημα γι’ αυτή τη χώρα. Οι αρχές που διέπουν το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού ήταν το προϊόν ενός πολιτιστικού οράματος και μιας μακροπρόθεσμης αγάπης ενός ανθρώπου που σκεφτόταν κι αισθανόταν την πολιτική ως ουμανιστής».

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης προβλήθηκε αφιέρωμα στον Αναστάσιο Πεπονή, παραγωγή του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής.

Ο Αναστάσιος Πεπονής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Γονείς του ήταν ο Ιωάννης Πεπονής από το Μεσολόγγι, αρχικά αξιωματικός της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και αργότερα εισαγγελέας Ρεθύμνης (ως λοχαγός Δικαστικού υπήρξε γραμματέας του Έκτακτου Στρατοδικείου στην Δίκη των Έξι) και η Ρεθύμνια Ερασμία Σαουνάτσου.

Ως μέλος του Εθνικού Κινήματος Δημοκρατικής Αντιστάσεως (ΕΚΔΑ) και της Εταιρίας Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων (ΕΜΕΠ) Είχε έντονη αντιδικτατορική δράση και μάλιστα καταδικάστηκε από Έκτακτο Στρατοδικείο και φυλακίστηκε.

Για την ιστορία αναφέρουμε ότι τον νόμο 2190|94 για τις προσλήψεις και την ίδρυση του ΑΣΕΠ συνέταξε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών και μετέπειτα αντιπρόεδρος του ΑΣΕΠ Βασίλειος Ανδρονόπουλος, έχοντας ως πρότυπο το καναδικό μοντέλο.