Αθήνα 20.11.2006, 17:47
Για "διογκούμενη φαλκίδευση του συστήματος προσλήψεων και επαπειλούμενη επαναφορά του καθεστώτος πελατειακών σχέσεων μέσω των ψευδώνυμων συμβάσεων έργου, που μεγεθύνουν και οξύνουν το πρόβλημα των συμβασιούχων", κάνει λόγο ανοικτά το ΑΣΕΠ στην ετήσια έκθεσή του, που δόθηκε σήμερα στην δημοσιότητα.

Με ιδιαίτερα αποκαλυπτικό τρόπο η Ανεξάρτητη Αρχή περιγράφει τον τρόπο που παρακάμπτεται, καταστρατηγείται και υπονομεύεται το σύστημα προσλήψεων, τονίζοντας ότι οι συμβάσεις έργου τείνουν να γίνουν καθεστώς και να το υποκαταστήσουν σε φορείς όπως οι δήμοι και οι επιχειρήσεις τους, τα ΑΕΙ – ΤΕΙ και τα ερευνητικά κέντρα.

Από ελέγχους που διενήργησε το ΑΣΕΠ σε τέτοιες συμβάσεις, ύστερα από καταγγελίες και διαμαρτυρίες πολιτών για μη σύννομες προσλήψεις προσωπικού σε ορισμένους από τους παραπάνω φορείς, διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για ψευδεπίγραφες συμβάσεις μίσθωσης έργου που υπέκρυπταν εξαρτημένη εργασία.

Το ΑΣΕΠ δηλώνει αδυναμία να ελέγξει την κατάσταση καθώς οι συμβάσεις έργου δεν εμπίπτουν στον έλεγχό του και ζητά από το υπουργείο Εσωτερικών και τους γενικούς γραμματείς των περιφερειών να λάβουν μέτρα και μάλιστα άμεσα.

Στην κατεύθυνση αυτή προτείνει να περιορίσουν τον αριθμό των εγκρίσεων για σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου και, όπου εγκρίνονται τέτοιες συμβάσεις, να διακριβώνεται ότι συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις του νόμου.

Παράλληλα επισημαίνει ότι οι μη γνήσιες συμβάσεις (αυτές που συνιστούν στην πράξη συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας), παραβιάζουν τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 2190/1994 που αφορούν την πρόσληψη προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (εποχικό προσωπικό). Για το λόγο αυτό θεωρεί αναγκαία όσο ποτέ τη νομοθετική ρύθμιση που είχε προτείνει και στην περσινή του έκθεση, για υπαγωγή των συμβάσεων έργου με φυσικά πρόσωπα στη διαδικασία του άρθρου 21 του Ν. 2190/1994 (προσωπικό πρόσκαιρων αναγκών) ή σε άλλη αντικειμενική διαδικασία υπό τον έλεγχό του, με εξαίρεση τις συμβάσεις έργου που έχουν ως αντικείμενο την εκπόνηση μελετών, την εκτέλεση κατασκευών ή άλλων τεχνικής φύσεως έργων, καθώς και τις συμβάσεις έργου με φυσικά πρόσωπα που κατέχουν τυπικά και ουσιαστικά την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία (με δηλωμένη την επαγγελματική τους δραστηριότητα στην εφορία, με δική τους επαγγελματική εγκατάσταση και αντίστοιχη υποδομή).

Μέχρις να ρυθμιστεί το θέμα, το ΑΣΕΠ προτείνει στα κυβερνητικά ή περιφερειακά όργανα να εγκρίνουν –ιδίως όταν πρόκειται για δήμους, κοινότητες και δημοτικές επιχειρήσεις– συμβάσεις έργου με φειδώ και μόνον εφόσον ο οικείος φορέας διαβεβαιώσει ότι υπάρχουν κενές οργανικές θέσεις ειδικοτήτων στις οποίες θα απασχοληθούν εκείνοι με τους οποίους θα υπογραφεί η σύμβαση.

Οι εξαιρέσεις
Οι συμβάσεις έργου δεν είναι η μοναδική πληγή του επίσημου συστήματος προσλήψεων του ν. 2190/94 («νόμος Πεπονή») που εντοπίζει το ΑΣΕΠ στην πιο «επιθετική» έκθεση που συνέταξε μέχρι σήμερα. Η δεύτερη «γάγγραινα» που ενέσκυψε πρόσφατα και πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι κατά την Ανεξάρτητη Αρχή η αυθαίρετη εξαίρεση φορέων από τον ν. 2190/94, αλλά και η θέσπιση διατάξεων νόμου που καθορίζουν μη αντικειμενικά κριτήρια πρόσληψης υπαλλήλων στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα, από υπουργούς ή άλλους φορείς του δημόσιου τομέα.

Κάνοντας επίκληση του Συντάγματος το ΑΣΕΠ επισημαίνει ότι σύμφωνα με αυτό η επιλογή υπαλλήλων στο δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα γίνεται με κριτήρια προκαθορισμένα και αντικειμενικά τα οποία δεν πρέπει να παραβιάζουν την άλλη συνταγματική αρχή της ισότητας. Τα κριτήρια αυτά τα καθορίζει ο κοινός νομοθέτης, ο οποίος μπορεί και να τα μεταβάλλει, υπό τον όρο ότι είναι επίσης αντικειμενικά και σύμφωνα με τις συναφείς αρχές της ισότητας, της διαφάνειας και της αξιοκρατίας. Τέτοιες όμως μεταβολές κριτηρίων πρέπει να γίνονται μόνο με διατάξεις γενικού χαρακτήρα και όχι με ειδικές διατάξεις που θεσπίζονται ειδικά για ορισμένο φορέα και αποκλίνουν από τις γενικές διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για τα κριτήρια πρόσληψης στο δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Αλλα θέματα
Η έκθεση (παρατίθεται ολόκληρη παρακάτω, στο συνημμένο αρχείο) αναφέρεται και σε μια σειρά άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με τις προσλήψεις και την λειτουργία του ΑΣΕΠ. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν οι αναφορές στην μονιμοποίηση των συμβασιούχων, στην προσωπική συνέντευξη και στην διαδικασία πλήρωσης των θέσεων με την διαδικασία των ΔΕΚΟ.

Για πολλοστή φορά το ΑΣΕΠ επαναφέρει και το αίτημα για κωδικοποίηση της νομοθεσίας των προσλήψεων, ώστε να καταστεί το όλο σύστημα απλούστερο, περισσότερο εύχρηστο και λειτουργικό. Η κωδικοποίηση δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί, παρότι προβλέπεται από Προεδρικό Διάταγμα του 1997!